અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે જાહેરાત કરી છે કે અમેરિકા 2025 થી ભારતને લશ્કરી સાધનોનું વેચાણ વધારશે અને આખરે F-35 ફાઇટર જેટ પૂરા પાડશે. જોકે, ટ્રમ્પે આ સંદર્ભમાં કોઈ સમયમર્યાદા આપી ન હતી. આ જાહેરાત ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વધતા લશ્કરી સહયોગને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
જો ભારત આ ઓફર સ્વીકારે છે તો ભારત F-35 ઉમેરનાર પ્રથમ નોન-નાટો અને નોન-પેસિફિક યુએસ પાર્ટનર બનશે, જે તેની હવાઈ લડાઇ ક્ષમતાઓમાં નોંધપાત્ર પરિવર્તન લાવી શકે છે.
F-35 એ વિશ્વનું સૌથી અદ્યતન ફાઇટર જેટ
F-35 એ પાંચમી પેઢીનું સ્ટીલ્થ ફાઇટર એરક્રાફ્ટ છે, જે તેની અદ્ભુત ગતિ અને અદ્યતન ટેકનોલોજી માટે જાણીતું છે. આ વિમાન અદ્યતન ઇલેક્ટ્રોનિક યુદ્ધ પ્રણાલીઓ, ખુલ્લા સ્થાપત્ય, અદ્યતન સેન્સર અને અસાધારણ માહિતી ફ્યુઝન ક્ષમતાઓથી સજ્જ છે. તે ઇલેક્ટ્રોનિક યુદ્ધ, જાસૂસી, દેખરેખ, જાસૂસી જેવા મિશન પણ કરી શકે છે.
F-35 ના ત્રણ પ્રકારો છે
પ્રથમ પરંપરાગત ટેક-ઓફ અને લેન્ડિંગ (CTOL). તેને F-35A કહેવામાં આવે છે. બીજું શોર્ટ ટેક-ઓફ અને વર્ટિકલ લેન્ડિંગ (STOVL) છે. તેને F-35B કહેવામાં આવે છે. ત્રીજું છે- કારકિર્દી આધારિત તે F-35C છે. તે અમેરિકાની લોકહીડ માર્ટિન કંપની દ્વારા બનાવવામાં આવે છે. તેની તાકાત ઝડપ અને ગુપ્ત હુમલો છે તે એક જ પાયલોટ દ્વારા ઉડાડવામાં આવે છે.
F-35 ની વિશેષતા
તેની લંબાઈ 51.4 ફૂટ, પાંખોનો ફેલાવો 35 ફૂટ અને ઊંચાઈ 14.4 ફૂટ છે. મહત્તમ ગતિ 1976 કિમી/કલાક છે. કોમ્બેટ રેન્જ 1239 કિમી છે. તે મહત્તમ 50 હજાર ફૂટની ઊંચાઈ સુધી પહોંચી શકે છે. તેમાં 4 બેરલ 25 મીમી રોટરી તોપ ફીટ કરવામાં આવી છે. જે એક મિનિટમાં 180 ગોળીઓ ચલાવે છે. તેમાં ચાર આંતરિક અને છ બાહ્ય હાર્ડપોઇન્ટ છે. હવાથી હવા, હવાથી સપાટી, હવાથી જહાજ અને જહાજ વિરોધી મિસાઇલો તૈનાત કરી શકાય છે. આ ઉપરાંત ચાર પ્રકારના બોમ્બ લગાવી શકાય છે.
F-35: ત્રણ પ્રકારોમાં આવે છે F-35A: આ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ એરફોર્સ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતું પરંપરાગત ટેકઓફ અને લેન્ડિંગ વર્ઝન છે, જેની કિંમત પ્રતિ યુનિટ આશરે $80 મિલિયન છે.
F-35B: આ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ મરીન કોર્પ્સ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતું શોર્ટ ટેકઓફ અને વર્ટિકલ લેન્ડિંગ (STOVL) વર્ઝન છે, જેની કિંમત પ્રતિ યુનિટ આશરે $115 મિલિયન છે.
F-35C: આ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ નેવી માટે રચાયેલ કેરિયર-આધારિત સંસ્કરણ છે, જેની કિંમત પ્રતિ યુનિટ આશરે $110 મિલિયન છે.
વિશ્વમાં F-35 કાર્યક્રમો
હાલમાં F-35 કાર્યક્રમમાં 17 દેશો ભાગ લઈ રહ્યા છે. અત્યાર સુધીમાં 1870 થી વધુ પાઇલટ્સ અને 13,500 જાળવણી કર્મચારીઓને તાલીમ આપવામાં આવી છે. F-35 કાફલાએ 602,000 કુલ ઉડાન કલાકો વટાવી દીધા છે.
ક્રેશ થવાનું જોખમ
દુનિયાનું સૌથી ખતરનાક સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ F-35 ઘણી વખત ક્રેશ થયું છે. જો એક વિમાન ક્રેશ થયું હોત તો અમેરિકાને લગભગ 832 કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થાય છે. આ અમેરિકાના સૌથી મોંઘા જેટ પ્રોગ્રામનું વિમાન હતું. ગયા વર્ષે યુએસ એરફોર્સનું F-35 લાઈટનિંગ-2 સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ ન્યૂ મેક્સિકોના અલ્બુકર્ક ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ પરથી ટેકઓફ કર્યા પછી તરત જ ક્રેશ થયું હતું.
આ પહેલા દક્ષિણ કેરોલિનામાં પણ આવું જ એક ફાઇટર જેટ ગુમ થયું હતું. જે પાછળથી એક ઘરની પાછળ તૂટી પડેલું મળી આવ્યું હતું. તેનો કાટમાળ દક્ષિણ કેરોલિનાના જોઈન્ટ બેઝ ચાર્લ્સટનથી 96 કિમી દૂર વિલિયમ્સબર્ગ કાઉન્ટીમાં મળી આવ્યો હતો.
