દિલ્હી પરિવહન વિભાગે એક નોટિસ જારી કરીને જણાવ્યું છે કે 1 નવેમ્બરથી દિલ્હીની બહાર નોંધાયેલા વાહનો કે જેમાં BS-6 એન્જિન નથી તેમને દિલ્હીમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં. ફક્ત BA-6 અથવા CNG, LNG અને EV (ઇલેક્ટ્રિક વાહનો) ધરાવતા વાહનોને જ દિલ્હીમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી છે. પ્રદૂષણને નિયંત્રિત કરવા માટે આ નિયમ લાગુ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
ભારત સ્ટેજ 4 (BS-4) એન્જિનવાળા વાણિજ્યિક વાહનો 31 ઓક્ટોબર, 2026 સુધી દિલ્હીમાં પ્રવેશી શકશે. આ મુક્તિ ફક્ત BS-4 વાણિજ્યિક વાહનો માટે છે, ખાનગી વાહનો માટે નહીં. દિલ્હીમાં ફક્ત રજિસ્ટર્ડ વાણિજ્યિક વાહનો જ ચાલી શકે છે.
એજન્સી અનુસાર કમિશન ફોર એર ક્વોલિટી મેનેજમેન્ટ (CAQM) ના નિર્દેશનું પાલન કરીને, દિલ્હીની બહાર નોંધાયેલા અને BS-VI ધોરણોનું પાલન ન કરતા તમામ વાણિજ્યિક માલ વાહનોને 1 નવેમ્બરથી રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં પ્રવેશવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવશે.
પરિવહન વિભાગ દ્વારા જારી કરાયેલ જાહેર નોટિસમાં જણાવાયું છે કે BS-VI સુસંગત વાહનો કડક ઉત્સર્જન ધોરણોને પૂર્ણ કરે છે, જે પ્રદૂષણ ઘટાડવામાં ફાળો આપે છે . દિલ્હીની પ્રદૂષણ સમસ્યાઓ વચ્ચે 17 ઓક્ટોબરના રોજ CAQM ની બેઠકમાં પ્રદૂષિત વાણિજ્યિક વાહનોના પ્રવેશ પર વ્યાપક પ્રતિબંધને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી, જે 1 નવેમ્બરથી અમલમાં આવશે.
પરિવહન વિભાગની એક સૂચના મુજબ, BS-IV વાણિજ્યિક માલવાહક વાહનોને 31 ઓક્ટોબર, 2026 સુધી દિલ્હીમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે, જે એક સંક્રમણાત્મક પગલા તરીકે છે.
આ વાહનોને છૂટ મળશે
દિલ્હીમાં નોંધાયેલા વાણિજ્યિક માલ વાહનો, BS-VI સુસંગત ડીઝલ વાહનો, BS-IV સુસંગત ડીઝલ વાહનો અથવા CNG, LNG અથવા ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પર ચાલતા વાહનોના પ્રવેશ પર 31 ઓક્ટોબર, 2026 સુધી કોઈ પ્રતિબંધ રહેશે નહીં. નોટિસમાં એમ પણ ઉમેરવામાં આવ્યું છે કે ગ્રેડેડ રિસ્પોન્સ એક્શન પ્લાન (GRAP) ના વિવિધ તબક્કાઓ હેઠળ વાણિજ્યિક માલ વાહનો પરના પ્રતિબંધો ચોક્કસ તબક્કાના અમલમાં હોય ત્યારે પણ લાગુ રહેશે.
ટ્રાન્સપોર્ટર્સનો પ્રતિભાવ અને આગામી રણનીતિ
ટ્રાન્સપોર્ટરોને આશા હતી કે સરકાર દિલ્હીમાં BS-IV અનુરૂપ વાહનોના પ્રવેશ માટે મુક્તિ લંબાવી શકે છે. ઓલ ઈન્ડિયા મોટર ટ્રાન્સપોર્ટ કોંગ્રેસના ભીમ વાધવાએ જણાવ્યું હતું કે તેમની પાસે એક વર્ષનો સમય છે જે દરમિયાન BS-IV અનુરૂપ વાહનોને પ્રવેશવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે. ઓલ ઈન્ડિયા મોટર એન્ડ ગુડ્સ ટ્રાન્સપોર્ટ એસોસિએશનના રાજેન્દ્ર કપૂરે જણાવ્યું હતું કે તેઓ આગામી કાર્યવાહીની ચર્ચા કરવા માટે એક બેઠક યોજશે.
આ નિર્ણય ચિંતાજનક AQI ને કારણે લેવામાં આવ્યો હતો
દિલ્હીમાં AQI ખતરનાક સ્તરે પહોંચ્યા પછી વાહનો અંગેનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. 20-21 ઓક્ટોબરની રાત્રે, જ્યારે દિલ્હીમાં શ્વાસ રૂંધાઈ રહ્યો હતો, ત્યારે મોનિટરિંગ સ્ટેશનોના ડેટામાં હવાની ગુણવત્તાનું ભયાનક ચિત્ર જોવા મળ્યું.
સુપ્રીમ કોર્ટ નજીકનું એક સ્ટેશન 959, અશોક વિહાર 892 અને ચાંદની ચોક 998.8 ના ખતરનાક સ્તરે પહોંચ્યું હતું. જોકે, રાત્રે 10:45 સુધીમાં, 39 માંથી 22 સ્ટેશનો વાયુ પ્રદૂષણની ગંભીર પ્લસ શ્રેણીને પાર કરી ચૂક્યા હતા, તેમ છતાં સત્તાવાર ટ્રેકિંગ સિસ્ટમ કામ કરવાનું બંધ કરી ચૂકી હતી.
દિવાળીની રાત્રે ધુમ્મસના સૌથી ખરાબ કલાકો દરમિયાન કેન્દ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડના ડેટાનું વિશ્લેષણ કર્યું અને જાણવા મળ્યું કે આ મહત્વપૂર્ણ 48 કલાકના સમયગાળા દરમિયાન ત્રીજા ભાગથી ઓછા મોનિટરિંગ સ્ટેશનો, ફક્ત 11, સતત ડેટા રેકોર્ડ કરી રહ્યા હતા, જેના કારણે શહેરમાં હવાઈ કટોકટીના સત્તાવાર રેકોર્ડમાં મોટા, શંકાસ્પદ ગાબડા પડ્યા.
