ચીનના તિયાનજિનમાં SCO સમિટ યોજાઈ હતી. આ દરમિયાન બધા નેતાઓની બેઠકમાં PM મોદીએ અમેરિકાને તેના વર્ચસ્વવાદી અને એકતરફી વલણ માટે ઠપકો આપ્યો. અમેરિકાએ ભારત પર 50 ટકા ટેરિફ લાદ્યો છે જેમાં 25 ટકા દંડ તરીકે લાદવામાં આવ્યો છે. જ્યારે ભારતનો સૌથી મોટો વ્યાપારી ભાગીદાર યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ છે.
આવી સ્થિતિમાં પ્રશ્ન એ છે કે જો ભારત બદલો લેવાનું શરૂ કરે છે તો ભારતમાં લાખો અને કરોડો કમાતી અમેરિકન કંપનીઓની હાલત વધુ ખરાબ થઈ શકે છે. ઘણી અમેરિકન કંપનીઓ ભારતમાં ફૂલીફાલી રહી છે અને અમેરિકન કંપનીઓ લગભગ દરેક ક્ષેત્રમાં હાજરી ધરાવે છે. ચાલો તમને આવી જ કેટલીક મોટી અમેરિકન કંપનીઓ વિશે જણાવીએ જે ભારતમાં વ્યવસાય કરીને પોતાના ખજાના ભરી રહી છે.
ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણો અને ઇ-કોમર્સ
એપલ ઇન્ક. તે ભારતમાં iPhones અને અન્ય ઉપકરણોના વેચાણ અને ઉત્પાદન દ્વારા ભારે નફો કમાય છે. ભારતીય ગ્રાહકોમાં iPhonesનો ક્રેઝ ખૂબ જ વધારે છે અને ભારતમાં કોઈપણ પ્રકારની સમસ્યાની સીધી અસર અમેરિકન કંપની પર પડે છે. Amazon India ઈ-કોમર્સ ક્ષેત્રે સૌથી મોટી ખેલાડી છે અને ભારતના લગભગ બધા ઘરોમાં તેની ઍક્સેસ છે. આજે દરેક નાની-મોટી વસ્તુ Amazon પર ઉપલબ્ધ છે અને લોકો ઘરે બેઠા ઓર્ડર કરી રહ્યા છે.
ખાદ્ય અને પીણા
અમેરિકન કંપનીઓ પણ ખાદ્ય અને પીણા ક્ષેત્ર પર પ્રભુત્વ ધરાવે છે. કોકા-કોલા ઇન્ડિયા કાર્બોનેટેડ પીણાં, જ્યુસ અને બોટલ્ડ પાણીના ક્ષેત્રમાં ભારતમાં અગ્રણી છે અને 1960 ના દાયકાથી સક્રિય છે. પેપ્સિકો ઇન્ડિયા પેપ્સી, 7Up, મિરિન્ડા, કુરકુરે અને લેઝ જેવી લોકપ્રિય બ્રાન્ડ્સ દ્વારા ભારતીય બજારમાં પોતાનો દબદબો જાળવી રાખે છે અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં સામાજિક પહેલમાં પણ રોકાણ કરે છે. નેસ્લે ઇન્ડિયા મેગી, કિટકેટ, નેસ્કાફે અને મિલ્કમેઇડ જેવા ઉત્પાદનોનું ઉત્પાદન અને વેચાણ કરે છે અને 1959 થી સક્રિય છે.
રોજિંદા વસ્તુઓ વેચતી કંપનીઓ
પ્રોક્ટર એન્ડ ગેમ્બલ, જેને P&G ઇન્ડિયા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે 1964 થી વ્હિસ્પર, ટાઇડ અને વિક્સ જેવા ઉત્પાદનો દ્વારા ભારતમાં સક્રિય છે. તેવી જ રીતે, કોલગેટ-પામોલિવ ઇન્ડિયા અને જોહ્ન્સન એન્ડ જોહ્ન્સન ઇન્ડિયા પણ તેમના ટૂથપેસ્ટ, સાબુ અને બાળકોના ઉત્પાદનો દ્વારા ભારતના દરેક ઘરમાં હાજર છે. કિમ્બર્લી-ક્લાર્ક લીવર પ્રા. લિમિટેડ ભારતીય ઘરોમાં હગીઝ અને કોટેક્સ જેવા ઉત્પાદનો દ્વારા હાજર છે, જ્યારે કેલોગ ઇન્ડિયા બાળકોના નાસ્તા માટે કોર્ન ફ્લેક્સ, ચોકો અને ઓટ્સ બનાવે છે.
જે.એમ. સ્મકર કંપની જામ, જેલી અને પીનટ બટર જેવી વસ્તુઓમાં સક્રિય છે અને માર્સ ઇન્ટરનેશનલ ઇન્ડિયા સ્નિકર્સ, ચોકલેટ અને કન્ફેક્શનરી ઉત્પાદનો માટે જાણીતું છે. મોન્ડેલેઝ ઇન્ડિયા ચોકલેટ અને નાસ્તાના સેગમેન્ટમાં પણ મજબૂત સ્થિતિમાં છે.
ફાસ્ટ ફૂડ કંપનીઓ
ફાસ્ટ ફૂડ સેગમેન્ટની વાત કરીએ તો મેકડોનાલ્ડ્સ ઇન્ડિયા, કેએફસી, ડોમિનોઝ પિઝા અને પિઝા હટ જેવી બ્રાન્ડ્સ ભારતીય ગ્રાહકોમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. ખાસ કરીને બાળકો આ વસ્તુઓ ખૂબ જ ઉત્સાહથી ખાય છે. સ્ટારબક્સ ઇન્ડિયા ઘણા શહેરોમાં કોફી, ફ્રેપ્પુચીનો અને મીઠાઈઓ દ્વારા તેના સ્ટોર્સ ચલાવી રહ્યું છે.
સર્ચ એન્જિન, IT અને સોશિયલ મીડિયા
Google (Alphabet Inc.) ભારતમાં સર્ચ એન્જિન, જાહેરાત, Android અને ક્લાઉડ સેવાઓ દ્વારા મોટો વ્યવસાય કરે છે. કંપનીનું ભારતમાં ડેટા સેન્ટર પણ છે અને ભારતીય બજારમાંથી થતી કમાણી યુએસ સુધી પહોંચે છે. Microsoft ભારતમાં સોફ્ટવેર, ક્લાઉડ (Azure) અને IT સેવાઓમાં વ્યાપકપણે સક્રિય છે. Microsoft સોફ્ટવેર લગભગ દરેક કમ્પ્યુટર અને લેપટોપમાં હાજર છે અને ભારતમાં થતી આવકનો એક ભાગ યુએસ અર્થતંત્રમાં ફાળો આપે છે. તેવી જ રીતે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ Facebook (Meta) અને X (Twitter) પણ ભારતમાં ખૂબ સક્રિય છે, જેનો ઉપયોગ લાખો ભારતીયો કરે છે અને આ કંપનીઓ તેમાંથી મોટી આવક કમાય છે.
મેકઅપ, ઘડિયાળો અને કપડાં
અમેરિકન કંપનીઓ જીવનશૈલી અને ફેશન સેગમેન્ટમાં પણ પ્રભુત્વ ધરાવે છે. ફોરેવર 21 યુવાનોમાં સસ્તા અને ટ્રેન્ડી કપડાં માટે જાણીતી છે. મેબેલાઇન ન્યૂ યોર્ક સસ્તા અને લોકપ્રિય મેકઅપ ઉત્પાદનો બનાવે છે. ટાઇમેક્સ ટકાઉ અને સ્ટાઇલિશ ઘડિયાળો માટે જાણીતી છે જ્યારે ફોસિલ ઇન્ડિયા પ્રીમિયમ ઘડિયાળો, બેગ અને વોલેટ વેચે છે.
રમતગમતના ક્ષેત્ર
નાઇકી ઇન્ડિયા રમતગમત અને ફિટનેસના ક્ષેત્રમાં જૂતા અને કપડાં વેચે છે. ફેશન બ્રાન્ડ્સ લેવી સ્ટ્રોસ, સ્કેચર્સ ઇન્ડિયા, ગેપ ઇન્ડિયા અને ગેસ પણ ભારતમાં મોટા પાયે સક્રિય છે.
બેંકિંગ ક્ષેત્રમાં પણ સક્રિય
સિટીગ્રુપ (સિટી ઇન્ડિયા) બેંકિંગ અને રોકાણ સેવાઓ દ્વારા ભારતીય ગ્રાહકો સાથે મોટો વ્યવસાય કરે છે. આ અમેરિકન કંપનીઓ ભારતમાં મોટા પાયે વ્યવસાય કરી રહી છે.
