મિડલ ઈસ્ટ હાલમાં ખૂબ જ અશાંત તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. આ અસ્થિરતા વચ્ચે ઇઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચેના યુદ્ધે તણાવનું સ્તર ઘણું વધારી દીધું છે. પરિસ્થિતિ એવી છે કે બંને દેશો યુદ્ધની અણી પર પહોંચી ગયા છે. આ અસ્થિરતા વચ્ચે યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ફરી એકવાર ઈરાનને ચેતવણી આપી છે.
ટ્રમ્પે ઈરાનને ચેતવણી આપી હતી કે હજુ બહુ મોડું થયું નથી. ઈરાને તેના પરમાણુ કાર્યક્રમ માટે વાટાઘાટોના ટેબલ પર પાછા ફરવું પડશે. તેમણે ઈરાન પરના આ હુમલાઓને ખૂબ જ સચોટ અને સફળ ગણાવ્યા. ઈરાનના પરમાણુ અને લશ્કરી સ્થાપનો પર ઈઝરાયલના હુમલાઓ અંગે તેમણે કહ્યું કે અમને તેના વિશે પહેલાથી જ ખબર હતી. મેં ઈરાનને શરમ અને મૃત્યુથી બચાવવાનો પ્રયાસ કર્યો. મેં તેમને બચાવવા માટે મારા શ્રેષ્ઠ પ્રયાસો કર્યા. મેં પ્રયાસ કર્યો કારણ કે મારે ઈરાન સાથે આ સોદો કરવાનો છે.
ટ્રમ્પે કહ્યું કે બે મહિના પહેલા મેં ઈરાનને સોદો કરવા માટે 60 દિવસનો અલ્ટીમેટમ આપ્યો હતો. તેમણે આ સોદો કરવો જોઈતો હતો. આજે 61મો દિવસ છે. મેં તેમને કહ્યું હતું કે શું કરવું પરંતુ તેમણે કંઈ કર્યું નહીં. હવે કદાચ તેમની પાસે બીજી તક છે.
તેમણે કહ્યું કે અમે ઇઝરાયલની નજીક છીએ. અમે હજુ પણ તેમના નંબર વન સાથી છીએ. ઈરાનના ભલા માટે મેં કહ્યું હતું કે આ સોદો વાટાઘાટો અને ડીલ કરવી જરૂરી છે. ઈરાનની મિસાઈલોને રોકવા માટે અમેરિકા ઢાલ બની રહ્યું છે. ઇઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચેના યુદ્ધમાં અમેરિકા ખુલ્લેઆમ નેતન્યાહૂની સાથે ઉભું રહ્યું છે. અહેવાલ મુજબ, અમેરિકા ઈરાન દ્વારા ઇઝરાયલ પર છોડવામાં આવી રહેલી મિસાઇલોને રોકવામાં મદદ કરી રહ્યું છે. એક વરિષ્ઠ અમેરિકન અધિકારીએ નામ ન આપવાની શરતે જણાવ્યું હતું કે અમેરિકા આ યુદ્ધમાં ઇઝરાયલને ખુલ્લેઆમ મદદ કરી રહ્યું છે.
તમને જણાવી દઈએ કે બંને દેશો વચ્ચે તણાવ ચરમસીમાએ છે અને હુમલાઓ હજુ પણ ચાલુ છે. ઇઝરાયલે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જ્યાં સુધી ઇરાનનો પરમાણુ ખતરો સમાપ્ત ન થાય ત્યાં સુધી ઓપરેશન રાઇઝિંગ લાયન ચાલુ રહેશે. ઇરાને બદલો લેવાના હુમલાની ચેતવણી આપી છે અને તેની બેલિસ્ટિક મિસાઇલ ક્ષમતાને વધુ વધારવાની યોજના બનાવી છે. ઇઝરાયલમાં રેડ એલર્ટ લાગુ કરવામાં આવ્યું છે અને નાગરિકોને બંકરોમાં રહેવાની સૂચના આપવામાં આવી છે. એ વાત જાણીતી છે કે ઇઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચેના સંબંધો લાંબા સમયથી સારા નથી. ઇઝરાયલ ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમને પોતાના માટે સૌથી મોટો ખતરો માને છે.
અમેરિકા અને ઈરાન પરમાણુ કરાર શું છે?
જોઈન્ટ કોમ્પ્રીહેન્સિવ પ્લાન ઓફ એક્શન (JCPOA) તરીકે ઓળખાતો યુએસ-ઈરાન પરમાણુ કરાર, 2015 માં ઈરાન અને P5+1 દેશો (યુએસ, યુકે, ફ્રાન્સ, રશિયા, ચીન અને જર્મની) વચ્ચે થયેલો એક સીમાચિહ્નરૂપ કરાર છે જેનો હેતુ ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમને મર્યાદિત કરવાનો અને ઈરાન પરમાણુ શસ્ત્રો વિકસાવી ન શકે તેની ખાતરી કરવાનો છે, જેના બદલામાં ઈરાન પર લાદવામાં આવેલા આર્થિક પ્રતિબંધો હટાવવામાં આવશે. પરંતુ 2018 માં, ટ્રમ્પે તેમના પહેલા કાર્યકાળ દરમિયાન આ કરારમાંથી ખસી ગયા.
આ કરાર હેઠળ ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમને મર્યાદિત રાખવામાં આવી રહ્યો હતો. બદલામાં અમેરિકાએ ઈરાનને તેના પ્રતિબંધોમાંથી રાહત આપી હતી. આ રાહત પછી, ઈરાને તેના પરમાણુ કાર્યક્રમ પર ઝડપથી કામ કરવાનું શરૂ કર્યું. પરંતુ હવે ટ્રમ્પ ઈરાન સાથે નવો કરાર કરવા માંગે છે, જેના માટે ખામેની તૈયાર નથી.
