ભારતના ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન આતંકી મસૂદ અઝહરના પરિવારનું મોત થયું હતું. ઓપરેશન સિંદૂરના ઘણાં મહિનાઓ પછી આતંકી સંગઠન જૈશ-એ-મોહમ્મદના ટોચના કમાન્ડર મસૂદ ઈલ્યાસ કાશ્મીરીએ સ્વીકાર્યું છે કે, જ્યારે ભારતે સાતમી મેના રોજ બહાવલપુરના આતંકી ઠેકાણા પર હુમલો કર્યો હતો, ત્યારે આતંકી મસૂદ અઝહરના પરિવારના ટુકડા થઈ ગયા હતા આવ્યા હતા. અહેવાલો અનુસાર, જૈશના કમાન્ડર મસૂદ ઇલ્યાસ કાશ્મીરીનો કબૂલાત સાથે સંબંધિત વીડિયો વાઈરલ થઈ રહ્યો છે. જેમાં તે કહી રહ્યો છે કે, સાતમી મેના રોજ બધું બરબાદ થઈ ગયું, બહાવલપુરમાં મૌલાના મસૂદ અઝહરના પરિવારના સભ્યોના ટુકડા થઈ ગયા. નોંધનીય છે કે, બહાવલપુર પાકિસ્તાનના પંજાબ પ્રાંતમાં આવેલું એક શહેર છે.
અહીં મરકઝ સુબ્હાન અલ્લાહ નામની મસ્જિદમાં જૈશ-એ-મોહમ્મદ (JeM)નું મુખ્ય મથક આવેલું છે. ભારતીય સેનાએ ઓપરેશન સિંદૂર હેઠળ જૈશના મુખ્ય મથકને નિશાન બનાવ્યું હતું. આ હુમલામાં આતંકીઓનો આ આખો અડ્ડો નાશ પામ્યો હતો. આતંકી મસૂદ અઝહરનો પરિવાર આ જૈશ અડ્ડામાં રહેતો હતો. ઓપરેશન સિંદૂર બાદ ભારતીય સેનાના પ્રવક્તા કર્નલ સોફિયા કુરેશીએ જણાવ્યું હતુ કે, આ જૈશનું મુખ્ય મથક છે. ભારત સામે ઘણાં હુમલાઓનું આયોજન આ સ્થળેથી કરાયું હતું. ઉલ્લેખનીય છે કે, 22મી એપ્રિલે જમ્મુ અને કાશ્મીરના પહલગામમાં થયેલા આતંકી હુમલાનો બદલો લેવા માટે ભારતે સાતમી મેના રોજ ઓપરેશન સિંદૂર શરૂ કર્યું હતું.
આ ઓપરેશન હેઠળ ભારતે પાકિસ્તાન કબજા હેઠળના જમ્મુ અને કાશ્મીર અને પાકિસ્તાનમાં આવેલા આતંકી ઠેકાણાઓ પર હુમલો કર્યો હતો. એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે, આ હુમલાઓમાં 100થી વધુ આતંકી માર્યા ગયા હતા. આતંકી મસૂદ અઝહર જૈશ-એ-મોહમ્મદનો સ્થાપક છે અને ભારતમાં અનેક આતંકી હુમલાઓ કરાવ્યા છે. તેણે 2001માં ભારતીય સંસદ પર હુમલો, 2016માં પઠાણકોટ એરફોર્સ બેઝ પર હુમલો, 2019માં પુલવામા હુમલો અને 2025માં પહલગામ હુમલામાં ભૂમિકા ભજવી ચૂક્યો છે. મસૂદ અઝહરની ભારતમાં એક વખત ધરપકડ કરવામાં આવી હતી પરંતુ 1999માં IC-814 વિમાન હાઈજેકિંગ કેસમાં તેને છોડી મૂકવામાં આવ્યો હતો.
આ પછી તેણે જૈશ-એ-મોહમ્મદની સ્થાપના કરી હતી. મસૂદ અઝહર પર આતંકી ભંડોળ, ભરતી અને તાલીમ શિબિરો ચલાવવાનો આરોપ છે. તે હજુ પણ બહાવલપુર સ્થિત મુખ્યાલયથી તેના ઓપરેશન્સ ચલાવે છે. 2025માં ઓપરેશન સિંદૂરમાં ભારત દ્વારા આ આતંકી મુખ્યાલયનો ખાતમો કરવામાં આવ્યો હતો. ઇલ્યાસ કાશ્મીરીનો જન્મ 10 ફેબ્રુઆરી 1964 ના રોજ પાકિસ્તાનના આઝાદ કાશ્મીરની સમહની ખીણમાં આવેલા ભીમ્બરમાં થયો હતો. કાશ્મીરીએ પાકિસ્તાન આર્મીના ચુનંદા સ્પેશિયલ સર્વિસીસ ગ્રુપ (SSG) માં સેવા આપી હતી.
તેમના શાળાના શિક્ષકે યુવાન કાશ્મીરીને એક આજ્ઞાકારી વિદ્યાર્થી, એક સારો રમતવીર અને એક ઉત્તમ વાદવિવાદકાર તરીકે ઓળખાતો હતો. તેણે અલ્લામા ઇકબાલ યુનિવર્સિટીમાં સંદેશાવ્યવહારનો અભ્યાસ કરવામાં એક વર્ષ વિતાવ્યું હતું. તેણે કરાંચીના જામિયા ઉલૂમ-ઉલ-ઇસ્લામિયામાં પણ થોડો સમય અભ્યાસ કર્યો છે, જે એક મદરેસા છે જે ઇસ્લામિક આતંકવાદીઓ ઉત્પન્ન કરવા માટે જાણીતી છે, જ્યાં તેમણે બે અનુયાયી વિદ્યાર્થીઓ સાથે, દેશના પ્રથમ જેહાદી સંગઠન, હરકત-ઉલ-જીહાદ-અલ-ઇસ્લામી (હુજી) ના કેન્દ્રબિંદુની રચના કરી હતી.
પાછળથી તેમણે પોતે ભીમ્બર જિલ્લાના તેમના વતન ગામ થાથીમાં એક મદરેસા અને એક મસ્જિદ બનાવી , જેમાં તેમની પત્ની અને ચાર બાળકો આ ઇમારતોની બાજુમાં રહેતા હતા. અફઘાનિસ્તાનમાં સોવિયેત યુદ્ધમાં , તેમણે પાકિસ્તાન વતી મીરાંશાહમાં ખાણ યુદ્ધમાં અફઘાન મુજાહિદ્દીનોને તાલીમ આપી હતી. લડાઈ દરમિયાન તેમણે એક આંખ અને એક તર્જની આંગળી ગુમાવી દીધી હતી. તેણે યુદ્ધ પછી કાશ્મીરમાં હરકત-ઉલ-જીહાદ-અલ-ઇસ્લામી (હુજી) ના સભ્ય તરીકે તેમની આતંકવાદી પ્રવૃત્તિઓ ચાલુ રાખી હતી , જોકે 1991 માં શરૂઆતમાં જોડાયાના ઘણા વર્ષો પછી નેતા કારી સૈફુલ્લાહ અખ્તર સાથેના મતભેદોને કારણે કાશ્મીરીએ હુજીમાં 313 બ્રિગેડ તરીકે ઓળખાતી પોતાની નવી એકમ સ્થાપી હતી.
૧૯૯૦ ના દાયકાના મધ્યભાગમાં, કાશ્મીરી અને નસરુલ્લાહ મન્સૂર લંગરિયાલ પૂંછ નજીક હતા જ્યારે તેમને ભારતીય સેના દ્વારા પકડી લઇ જેલમાં મોકલવામાં આવ્યો હતો, જ્યાં તેમણે આગામી બે વર્ષ વિતાવ્યા અને પછી તે ભાગી ગયો હતો અને પાછા ફર્યા બાદ તેણે ભારત વિરુદ્ધ કાર્યવાહી ચાલુ રાખી હતી. કાશ્મીરીએ મૌલાના મસૂદ અઝહર હેઠળ નવા સ્થાપિત જેહાદી સંગઠન જૈશ-એ-મોહમ્મદમાં સેવા આપવાના આદેશોનો અસ્વીકાર કર્યો હતો અને એક વખત તે જૂથ દ્વારા પણ નિશાન બનાવવામાં આવ્યો હતો. રાષ્ટ્રપતિ મુશર્રફની હત્યાના પ્રયાસના પગલે 2003 ના અંતમાં તેમને કસ્ટડીમાં લેવામાં આવ્યો હતો ફેબ્રુઆરી 2004માં જેલમાંથી છૂટ્યા બાદ 2007 માં લાલ મસ્જિદના ઘેરા સુધી તેમણે દેખીતી રીતે બહુ ઓછું કામ કર્યું હતું, પરંતુ બાદમાં આતંકવાદી સંગઠન હરકત-ઉલ-જીહાદ-અલ-ઇસ્લામી (HUJI) માં 313 બ્રિગેડમાં પાછા ફર્યા, જે અલ-કાયદા સાથે ગાઢ રીતે જોડાયેલું છે.
