સુપ્રીમ કોર્ટે આજે સીબીઆઈને મહત્વપૂર્ણ નિર્દેશો જારી કર્યા છે. સુપ્રીમ કોર્ટે દેશની ફેડરલ તપાસ એજન્સીને દેશભરમાં પહેલાથી જ સામે આવેલા ડિજિટલ ધરપકડ કૌભાંડના કેસોની તપાસ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે વિપક્ષી પક્ષો દ્વારા શાસિત રાજ્યો – પશ્ચિમ બંગાળ, તમિલનાડુ, કર્ણાટક અને તેલંગાણાને પણ ડિજિટલ ધરપકડના કેસોની તપાસ માટે સીબીઆઈને પરવાનગી આપવા કહ્યું છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે જણાવ્યું હતું કે ડિજિટલ ધરપકડ કૌભાંડ પર તાત્કાલિક ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. સીબીઆઈ ડિજિટલ ધરપકડ કૌભાંડ સંબંધિત કેસોની તપાસ કરશે. કોર્ટે સીબીઆઈને તપાસ કરવાની વિશિષ્ટ સત્તાઓ પણ આપી છે. સાયબર ક્રાઈમમાં ઉપયોગમાં લેવાતા બેંક ખાતાઓ જ્યાં પણ મળી આવશે ત્યાં સીબીઆઈને સંબંધિત બેંકરોની તપાસ કરવાની સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા મળશે.
આરબીઆઈને પક્ષકાર બનાવતી નોટિસ જારી કરી
સીજેઆઈ સૂર્યકાન્તે સીબીઆઈને ભ્રષ્ટાચાર નિવારણ અધિનિયમ (પીસીએ) હેઠળ બેંકરોની ભૂમિકાની તપાસ કરવા માટે સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા આપીને વધુ સત્તાઓ આપી છે જેમાં આવા ડિજિટલ ધરપકડ કૌભાંડોના હેતુ માટે બેંક ખાતા ખોલવામાં આવ્યા હતા. સુપ્રીમ કોર્ટે આ સુઓમોટુ કેસમાં આરબીઆઈને પક્ષકાર બનાવતી નોટિસ જારી કરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે રિઝર્વ બેંકને આવા ખાતાઓ ઓળખવા અને ગુનામાંથી મળેલી રકમને ફ્રીઝ કરવા માટે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ/મશીન લર્નિંગ ક્યારે લાગુ કરવામાં આવશે તે નક્કી કરવામાં કોર્ટને મદદ કરવા જણાવ્યું હતું.
સુપ્રીમ કોર્ટે આદેશ આપ્યો હતો કે IT મધ્યસ્થી નિયમો 2021 હેઠળના અધિકારીઓ CBIને સંપૂર્ણ સહયોગ આપશે. જે રાજ્યોએ CBI ને મંજૂરી આપી નથી તેમણે તેમના અધિકારક્ષેત્રોમાં IT અધિનિયમ 2021 હેઠળ તપાસ માટે મંજૂરી આપવી જોઈએ જેથી CBI સમગ્ર દેશમાં મોટા પાયે કામગીરી કરી શકે. કોર્ટે જણાવ્યું હતું કે જો જરૂરી હોય તો CBI ઇન્ટરપોલ અધિકારીઓની મદદ લેશે. કોર્ટે ટેલિકોમ વિભાગને ટેલિકોમ સેવા પ્રદાતાઓ દ્વારા એક જ નામે સિમ કાર્ડ અથવા બહુવિધ સિમ કાર્ડ જારી કરવા અંગે દરખાસ્ત રજૂ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. આનાથી તમામ ટેલિકોમ સેવા પ્રદાતાઓ સિમ કાર્ડનો દુરુપયોગ અટકાવવા માટે આદેશો જારી કરી શકશે.
ઇન્ટરપોલની સહાય
સુપ્રીમ કોર્ટે માહિતી ટેકનોલોજી ક્ષેત્રના મધ્યસ્થીઓને ડિજિટલ ધરપકડ સંબંધિત ઘટનાઓની તપાસમાં સંપૂર્ણ વિગતો પૂરી પાડવા અને CBI ને સહયોગ આપવાનો પણ નિર્દેશ આપ્યો હતો. કોર્ટે CBI ને ટેક્સ હેવન વિદેશી સ્થળો અને અન્ય દેશોમાંથી કાર્યરત સાયબર ગુનેગારો સુધી પહોંચવા માટે ઇન્ટરપોલની મદદ લેવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.
‘જો રાજ્યોને કોઈ અવરોધ આવે તો તેમણે સુપ્રીમ કોર્ટને જાણ કરવી’
સુપ્રીમ કોર્ટે નિર્દેશ આપ્યો હતો કે રાજ્ય સરકારો સાયબર ક્રાઈમ સેન્ટરો ઝડપથી સ્થાપિત કરે અને જો તેમને કોઈ અવરોધ આવે તો સુપ્રીમ કોર્ટને જાણ કરે. આઈટી નિયમો હેઠળ અધિકારીઓને સાયબર ક્રાઈમ માટે વિવિધ રાજ્યોમાંથી એફઆઈઆરમાં રિકવર થયેલા તમામ ફોનનો મોબાઈલ ફોન ડેટા સંગ્રહિત કરવાનો નિર્દેશ આપવો જોઈએ. કોર્ટે તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને નિર્દેશ આપ્યો છે કે જ્યાં પણ આઈટી એક્ટ 2021 હેઠળ એફઆઈઆર નોંધવામાં આવે છે ત્યાં તે બધાજ કેસ સીબીઆઈને સોંપવામાં આવે.
