કોરોના વાયરસ(corona vaccine) રોગચાળા સામે લડી રહેલા વિશ્વનું સૌથી મોટુ રસીકરણ અભિયાન ચાલુ થઈ રહ્યું છે, જે ભારતમાં મકરસંક્રાંતિથી શરૂ થઈ શકે છે. કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયે મંગળવારે સંકેત આપ્યો છે કે 14 જાન્યુઆરીથી દેશભરમાં એક સાથે પ્રથમ પુખ્ત રસીકરણ કાર્યક્રમ શરૂ કરી શકાય છે. રિહર્સલથી મળેલા ડેટાના આધારે મંત્રાલય તૈયાર છે. જો કે સરકારે રસીકરણ અંગે અંતિમ નિર્ણય લેવો પડશે.
મંત્રાલયની પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં કેન્દ્રીય આરોગ્ય સચિવ રાજેશ ભૂષણે કહ્યું, “દેશમાં કોવિશિલ્ડ (covishield)અને કોવાક્સિન (covaccine)રસીના ઇમરજન્સી ઉપયોગની મંજૂરી 3 જાન્યુઆરીએ આપવામાં આવી હતી.” રસીકરણ પરવાનગીની તારીખથી 10 દિવસ પછી શરૂ કરી શકાય છે. મંત્રાલયની તૈયારીઓ હવે પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. તેમણે કહ્યું કે, દેશમાં રસીકરણની બે અલગ અલગ તબક્કાઓમાં રીહર્સલ કરવામાં આવી છે. પ્રથમ તબક્કા હેઠળ, ચાર રાજ્યોના સાત જિલ્લાઓમાં રિહર્સલ હાથ ધરવામાં આવી હતી.
તે જ સમયે, બીજા તબક્કામાં, 125 જિલ્લાના 286 કેન્દ્રો પર રિહર્સલ કરવામાં આવ્યું હતું. ભૂષણે કહ્યું, રિહર્સલ દરમિયાન કોઈ મોટી ખામી નથી. આ જવાબોના આધારે, એમ કહી શકાય કે આરોગ્ય મંત્રાલય હવે રસીકરણ માટે સંપૂર્ણ તૈયાર છે. એક રસીકરણ ટીમમાં પાંચ સભ્યો હશે. 3 જાન્યુઆરીએ ભારતના ફાર્માસ્યુટિકલ્સના નિયંત્રક જનરલે નિષ્ણાત સમિતિની ભલામણોને આધારે ભારતના સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઈન્ડિયાના કોવિશિલ્ડ અને ભારતની બાયોટેક કંપનીની કોવાક્સિન રસીના ઉપયોગને મંજૂરી આપી હતી.
આરોગ્ય મંત્રાલયે દેશમાં ચાર પ્રાથમિક રસી સ્ટોર બનાવ્યા છે. આ કરનાલ, મુંબઇ, ચેન્નાઈ અને કોલકાતામાં છે, જ્યાં રસી પ્રથમ આવશે. દેશમાં 37 રાજ્ય સંગ્રહ કેન્દ્રો છે. દરેક રાજ્ય પોતપોતાના સ્ટોરેજ સેન્ટરો દ્વારા બ્લોક અને જિલ્લા કક્ષાએ રસી પહોંચાડવાની જવાબદારી નિભાવશે.
આરોગ્ય સચિવે જણાવ્યું હતું કે રસીકરણ શરૂ થતાની સાથે જ કોવિન વેબસાઇટની મુલાકાત લઈને કોઈ આરોગ્ય કર્મચારી આગોતરા નોંધણી કરવાની જરૂર નથી. પોલીસ, સેનાના જવાનો, મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનના કર્મચારીઓ બધા સરકારના લીસ્ટમાં છે. તેમને અલગ નોંધણીની જરૂર નથી.
નીતી આયોગના સભ્ય ડો.વી.કે. પોલ કહે છે કે દેશ હવે કોરોના રસીકરણ માટે તૈયાર છે. પહેલા 300 મિલિયન લોકોને રસી આપવામાં આવશે. આમાં આરોગ્ય કર્મચારીઓથી લઈને સુરક્ષા કર્મચારીઓ, 50 વર્ષ કે તેથી વધુ વયના લોકો અને જેઓ પહેલાથી બીમાર છે. આ જૂથને રસી પૂરી પાડવામાં જૂન-જુલાઈનો સમય લાગી શકે છે. આ લક્ષ્યાંકને પહોંચી વળ્યા પછી જ આ રસી બજારમાં સામાન્ય લોકોને મળી શકે છે. ત્યાં સુધીમાં વધુ રસી બજારમાં આવે તેવી અપેક્ષા છે. આ મુજબ લોકો ખૂબ જ ઓછા ભાવે કોરોના રસી મેળવી શકશે.
ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઑફ મેડિકલ રિસર્ચ (આઈસીએમઆર) ના ડાયરેક્ટર જનરલ બલારામ ભાર્ગવે જણાવ્યું હતું કે, બાળકો માટે હજી સુધી કોઈ રસી આવી નથી. ભારત બાયોટેક કંપનીએ કહ્યું કે પરીક્ષણના બીજા તબક્કામાં સામેલ લોકોની ઉંમર 12 થી 65 વર્ષની વચ્ચે છે. જોકે, રસી પણ ટૂંક સમયમાં બાળકોને અપાય તેવી સંભાવના છે.
પોર્ટુગલમાં ફાઈઝર કંપનીને રસી અપાયાના બે દિવસ બાદ 41 વર્ષની એક નર્સનું અવસાન થયું છે. સરકારે આ મામલે તપાસના આદેશ આપ્યા છે. જ્યારે રસી આપવામાં આવી હતી, ત્યારે નર્સ સોનિયા ઇજાવાડો સંપૂર્ણ સ્વસ્થ હતી અને તેની કોઈ આડઅસર નહોતી. તેણે 31 ડિસેમ્બરે તેના પરિવાર સાથે રાત્રિભોજન કર્યું હતું અને બીજે દિવસે સવારે તે મૃત હાલતમાં મળી આવી હતી.