ઢાકા: બાંગ્લાદેશના વડાપ્રધાન શેખ હસીનાએ કહ્યું છે કે તેઓ ઈચ્છે છે કે તિસ્તા પ્રોજેક્ટ ચીનને બદલે ભારતને આપવામાં આવે. ભારત અને ચીન બંનેએ આ સાહસમાં રસ દાખવ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં હસીનાએ કહ્યું છે કે જો ભારત તિસ્તા નદીના બાંગ્લાદેશી ભાગના સંરક્ષણ અને વિકાસનો પ્રોજેક્ટ હાથમાં લે તો સ્થિતિ વધુ સારી બની શકે છે. હસીનાએ ગયા મહિને નવી દિલ્હીની મુલાકાત દરમિયાન નરેન્દ્ર મોદી સાથે પ્રોજેક્ટ અંગે ચર્ચા કરી હતી. તિસ્તા પ્રોજેક્ટનો ખર્ચ લગભગ 1 અબજ ડોલર છે. હસીનની ભારત મુલાકાત દરમિયાન મોદીએ કહ્યું હતું કે ભારતની એક ટેકનિકલ ટીમ બંને દેશો દ્વારા વહેંચાયેલી 54 નદીઓમાંની એક તિસ્તાના સંરક્ષણ અને વ્યવસ્થાપન અંગે ચર્ચા કરવા ઢાકા જશે.
શેખ હસીનાને રવિવારે ઢાકામાં એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં પૂછવામાં આવ્યું કે શું તેમની સરકાર તિસ્તા પ્રોજેક્ટ માટે ભારત કે ચીન સાથે જશે. તેના પર હસીનાએ કહ્યું કે બંને દેશોએ પ્રોજેક્ટ પર પ્રસ્તાવ આપ્યો છે, જેના પર અમે યોગ્ય નિર્ણય લઈશું. તેમણે કહ્યું કે તિસ્તા પ્રોજેક્ટ લાંબા સમયથી ચાલી રહ્યો છે અને તે અમારી પાર્ટી અવામી લીગ માટે વિશેષ મહત્વ ધરાવે છે.
હું ભારતને પ્રાથમિકતા આપીશઃ હસીના
શેખ હસીનાએ વધુમાં કહ્યું કે, ‘આપણે તિસ્તા પ્રોજેક્ટને અમલમાં મૂકવાનો છે. આ પ્રસ્તાવ મૂક્યા બાદ ચીને ફિઝિબિલિટી સ્ટડી હાથ ધરી છે. ભારતે હજુ ભારતની સંભવિતતાનો અભ્યાસ કરવાનું બાકી છે. તે પૂર્ણ થયા પછી અમે તે કરીશું જે અમારા માટે યોગ્ય છે. જો કે હું ભારતને વધુ પ્રાધાન્ય આપીશ કારણ કે ભારતે તિસ્તાના પાણીને અવરોધિત કર્યા છે. જો અમને પાણી આપવું જ હોય તો પ્રોજેક્ટ અમલમાં મૂકવો જોઈએ. જો તેઓ પ્રોજેક્ટ કરશે, તો તેઓ અમને એ આપશે જેની અને જરૂર છે.
શેખ હસીનાનું આ નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે તાજેતરમાં જ તેમણે પોતાનો ચીન પ્રવાસ ઓછો કરીને એક દિવસ પહેલા ઢાકા પરત ફરવાનું પસંદ કર્યું હતું. તેની પાછળનું કારણ ચીન દ્વારા આપેલા વાયદાઓથી વિમુખ થવાનું કહેવાય છે. આવી સ્થિતિમાં હવે તેમણે તિસ્તા પ્રોજેક્ટ પર ભારતને ફેવરિટ ગણાવીને ચીનને પણ સંદેશો આપ્યો છે.
તિસ્તા એકમાત્ર એવી નદી છે જેના પર પશ્ચિમ બંગાળ સરકારના વાંધાને કારણે ભારત અને બાંગ્લાદેશ જળ-વહેંચણી કરાર પૂર્ણ કરી શક્યા નથી. ભારતના બંધારણ હેઠળ, આવા જળ-વહેંચણી કરારો માટે રાજ્ય સરકારોની સંમતિ ફરજિયાત છે. તિસ્તાના પાણીની વહેંચણી માટેના ડ્રાફ્ટ કરારને 2011માં અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું પરંતુ પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીના વિરોધને કારણે તેના પર હસ્તાક્ષર થઈ શક્યા ન હતા. તેમણે કહ્યું હતું કે આ સંધિને કારણે રાજ્યના કેટલાક ભાગો સૂકા રહેશે.
