નવી દિલ્હી: સુપ્રીમ કોર્ટે(Supreme Court) મંગળવારે બેનામી ટ્રાન્ઝેક્શન(Benami Property)ના મામલામાં મોટો નિર્ણય સંભળાવ્યો છે. આ કાયદાને પડકારતી અરજી પર કોર્ટે કહ્યું કે બેનામી પ્રોપર્ટી એક્ટ-2016માં કરવામાં આવેલો સુધારો યોગ્ય નથી. હવે આવા કેસમાં કોઈને જેલમાં જવું નહીં પડે. કોર્ટે બેનામી ટ્રાન્ઝેક્શન (પ્રોહિબિશન) એક્ટ, 1988ની કલમ 3(2)ને ગેરબંધારણીય ગણાવીને ફગાવી દીધી હતી. કલમ 3(2) હેઠળ, બેનામી ટ્રાન્ઝેક્શનમાં સંડોવાયેલા કોઈપણ વ્યક્તિને ત્રણ વર્ષની જેલ અને દંડ સાથે સજા કરવામાં આવી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે જેણે બેનામી સંપત્તિના વ્યાપને વિસ્તૃત કર્યો, તેને પૂર્વવર્તી રીતે લાગુ કરી શકાય નહીં. કોર્ટે કહ્યું કે 2016નો સુધારો માત્ર સંભવિત રીતે જ લાગુ થઈ શકે છે અને પૂર્વનિર્ધારિત રીતે નહીં.
જૂના કેસોમાં 2016ના કાયદા હેઠળ કાર્યવાહી નહીં થાય
કોર્ટે કહ્યું કે જૂના કેસોમાં 2016ના કાયદા હેઠળ કાર્યવાહી કરવામાં આવશે નહીં. ઉપરાંત, મિલકત જપ્ત કરવાનો અધિકાર પાછલી તારીખથી લાગુ થશે નહીં. મુખ્ય ન્યાયાધીશ એનવી રમના, ન્યાયમૂર્તિ કૃષ્ણ મુરારી અને ન્યાયમૂર્તિ હિમા કોહલીની બેન્ચે કોલકાતા હાઈકોર્ટના નિર્ણય સામે કેન્દ્ર સરકારની અપીલ પર આ નિર્ણય આપ્યો. બેનામી ટ્રાન્ઝેક્શન્સ (પ્રોહિબિશન) એક્ટ 2016માં 1 નવેમ્બર 2016ના રોજ સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. જેમાં બેનામી વ્યવહારોનો વ્યાપ વધારવામાં આવ્યો હતો. જેમાં કાલ્પનિક નામે થયેલ વ્યવહાર, માલિકને મિલકતની માલિકી અંગે જાણ ન હોય તો મિલકતને બેનામી જાહેર કરવાની જોગવાઈ ઉમેરવામાં આવી હતી. 2016ના સુધારામાં બેનામી મિલકતોને જપ્ત કરીને સીલ કરવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી હતી.
બેનામી મિલકત શું છે?
બેનામી મિલકત એવી મિલકત છે જેની કિંમત કોઈ અન્ય વ્યક્તિ દ્વારા ચૂકવવામાં આવે છે પરંતુ તે કોઈ અન્ય વ્યક્તિની માલિકીની છે. જો તમે સાદી ભાષામાં સમજીએ તો તમે તમારા પરિચિત કે સંબંધી પાસેથી પૈસા લઈને મિલકત ખરીદી હોય તો તેને ‘બેનમદાર’ કહેવાય છે. આ મિલકત પત્ની, બાળકો કે કોઈ સંબંધીના નામે પણ ખરીદાઈ છે. જેના નામે આ મિલકત લેવામાં આવી છે, તે માત્ર તેનો નજીવો માલિક છે જ્યારે વાસ્તવિક ટાઈટલ તે વ્યક્તિનું છે જેણે તે મિલકત માટે પૈસા ચૂકવ્યા છે. લોકો તેનો ઉપયોગ કાળું નાણું છુપાવવા માટે કરે છે. સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણયથી તે લોકોને મોટી રાહત મળી છે જેમની સામે 1 નવેમ્બર 2016 પહેલા બેનામી ટ્રાન્ઝેક્શન માટે બેનામી એક્ટ હેઠળ કાર્યવાહી કરવામાં આવી રહી છે. જો કે, તમને જણાવી દઈએ કે સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણયથી એવા લોકોને કોઈ રાહત નહીં મળે જેમણે 1 નવેમ્બર, 2016ના રોજ અથવા તે પછી નોટબંધી દરમિયાન કોઈ બેનામી ટ્રાન્ઝેક્શન કર્યું છે.
