સુપ્રીમ કોર્ટે (Supreme Court) સોમવારે નેશનલ કમિશન ફોર પ્રોટેક્શન ઓફ ચાઇલ્ડ રાઇટ્સ (NCPCR) દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અરજી પર નોટિસ જારી કરી. જેમાં પંજાબ અને હરિયાણા હાઇકોર્ટના (High Court) એ નિર્ણયને પડકારવામાં આવ્યો હતો જેમાં મુસ્લિમ પર્સનલ લો (Muslim Personal Law) હેઠળ 16 વર્ષની મુસ્લિમ છોકરીને (Muslim Girl) લગ્ન કરવાની મંજૂરી આપી હતી. તેમના વતી સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ જસ્ટિસ સંજય કિશન કૌલની અધ્યક્ષતાવાળી બેંચ સમક્ષ રજૂઆત કરી હતી. મહેતાએ કહ્યું કે આ એક મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો છે અને તે આપવામાં આવેલી સુરક્ષાની વિરુદ્ધ નથી. પરંતુ શું અદાલત દંડની જોગવાઈઓ વિરુદ્ધ આદેશો પસાર કરી શકે છે?
ખંડપીઠે કહ્યું હતું કે આ મામલે વિચાર કરવો પડશે. સર્વોચ્ચ અદાલતે આ કેસમાં વરિષ્ઠ વકીલ રાજશેખર રાવને એમિકસ ક્યુરી તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા. સુપ્રીમ કોર્ટને કહ્યું કે હાઈકોર્ટના નિર્ણયની અસર બાળ લગ્ન પર પ્રતિબંધ અને POCSO એક્ટ પર પણ પડશે. ખંડપીઠે કહ્યું કે જ્યારે સુપ્રીમ કોર્ટ આ મુદ્દા પર વિચાર કરી રહી છે ત્યારે શું કોઈ કોર્ટે તેના પર પોતાનો ચુકાદો આપવો જોઈએ. જસ્ટિસ અભય એસ. ઓકાની બેન્ચે કહ્યું કે અમે કહી રહ્યા છીએ કે અમે આ મુદ્દાની તપાસ કરીશું તો હાઈકોર્ટ તેના પર કેવી રીતે નિર્ણય લઈ શકે. પહેલા આપણે જોઈશું કે એમિકસ ક્યુરીએ આના પર શું કહ્યું છે. તમને જણાવી દઈએ કે હાઈકોર્ટે એક મુસ્લિમ કપલને સુરક્ષા આપી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસની આગામી સુનાવણી 7 નવેમ્બરના રોજ નિયત કરી છે.
જસજીત સિંહ બેદીની બેન્ચ દ્વારા 13 જૂનના આદેશને પડકારતાં NCPCRએ સર્વોચ્ચ અદાલતમાં અરજી કરી હતી. અરજીમાં દલીલ કરવામાં આવી હતી કે આદેશ અનિવાર્યપણે બાળ લગ્નને મંજૂરી આપે છે અને બાળ લગ્ન પ્રતિબંધ અધિનિયમ 2006નું ઉલ્લંઘન કરે છે. હાઈકોર્ટે પોતાના આદેશમાં કહ્યું કે મુસ્લિમ યુવતીના લગ્ન મુસ્લિમોના પર્સનલ લો હેઠળ થાય છે. હાઈકોર્ટે કહ્યું કે સર દિનશાહ ફરદુનજી મુલ્લાના પુસ્તક ‘પ્રિન્સિપલ્સ ઓફ મોહમ્મદન લો’ની કલમ 195 મુજબ દરેક સ્વસ્થ મનનો મુસ્લિમ 15 વર્ષની ઉંમરે લગ્ન કરી શકે છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું- અમે તપાસ કરીશું
સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતા NCPCR તરફથી હાજર થયા અને કહ્યું કે હાઈકોર્ટના અવલોકન પર સ્ટે મુકવો જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે આ મામલો ગંભીર છે અને આવી સ્થિતિમાં આ ટિપ્પણી બાળ લગ્નની સાથે સાથે પોક્સો એક્ટ પર પણ અસર કરી શકે છે. પછી બેન્ચે કહ્યું કે જ્યારે સુપ્રીમ કોર્ટ હવે આ મામલાની સુનાવણી કરી રહી છે, ત્યારે શું અન્ય કોઈ કોર્ટ આ ચુકાદાનું પાલન કરશે? જ્યારે અમે સાંભળીએ છીએ ત્યારે કોઈ તેનું અનુકરણ કેવી રીતે કરી શકે? સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે અમે આ મુદ્દાની તપાસ કરીશું. કોર્ટ સલાહકારની નિમણૂક સાથે સુપ્રીમ કોર્ટે સુનાવણી માટે 7 નવેમ્બરની તારીખ નક્કી કરી છે. હાઈકોર્ટે મુસ્લિમ દંપતીને રક્ષણ આપ્યું છે અને આ દરમિયાન કહ્યું છે કે છોકરી તરુણાવસ્થા પ્રાપ્ત કરી ચૂકી છે અને મુસ્લિમ પર્સનલ લો હેઠળ જે છોકરી તરુણાવસ્થા પ્રાપ્ત કરી ચૂકી છે તે લગ્ન કરી શકે છે.
બાળ લગ્ન ટાંકવામાં આવ્યા
આ કેસમાં પર્સનલ લોના આધારે હાઈકોર્ટે કહ્યું કે મુસ્લિમ યુવતીના લગ્ન પર્સનલ લોના દાયરામાં છે. હાઈકોર્ટે જણાવ્યું હતું કે અરજદાર છોકરીની ઉંમર 16 વર્ષથી વધુ છે અને તેણે તેની પસંદગીના લગ્ન કર્યા છે અને છોકરો 21 વર્ષનો છે. મુસ્લિમ પર્સનલ લો હેઠળ આ ઉંમરે છોકરી અને છોકરો લગ્ન કરી શકે છે. હાઈકોર્ટે કહ્યું કે મુસ્લિમ કાયદાની કલમ-195 હેઠળ જો કોઈ છોકરી તરુણાવસ્થાની ઉંમરે પહોંચી જાય તો તે લગ્ન માટે લાયક બને છે અને જો આનો કોઈ પુરાવો ન હોય તો તેને 15 વર્ષથી વધુ ઉંમરે તરુણાવસ્થા પ્રાપ્ત થઈ હોવાનું માનવામાં આવે છે. NCPCRએ આ નિર્ણયને પડકારતા કહ્યું છે કે હાઈકોર્ટ દ્વારા કરવામાં આવેલા અવલોકનથી બાળ લગ્નને પ્રોત્સાહન મળશે. ઉપરાંત આ ટિપ્પણી POCSO એક્ટની ભાવનાથી વિરુદ્ધ છે જે જણાવે છે કે 18 વર્ષથી ઓછી ઉંમરની છોકરીની સંમતિ કોઈ વેલ્યૂ નથી રાખતી.
