ભારત પર બ્રિટિશ શાસન (British in India)ના લગભગ 200 વર્ષ દરમિયાન, સોમનાથ મંદિર (Somnath Temple)નું પુન:નિર્માણ (Reconstruction) કોઈના ધ્યાન પર આવ્યું ન હતું. જો કે, 13 નવેમ્બર 1947 ના રોજ, પ્રથમ નાયબ વડા પ્રધાન સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલે વિનાશગ્રસ્ત સોમનાથ મંદિરનું પુન:નિર્માણ હાથ ધર્યું હતું.
હાલના મંદિરનો શિલાન્યાસ 11 મે 1950 ના રોજ પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ ડો.રાજેન્દ્ર પ્રસાદે (Dr. Rajendra prasad) કર્યો હતો. કહેવાય છે કે પહેલા આ મંદિરના નિર્માણને લઈને પહેલા વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નહેરુ (PM Nehru)નો સરદાર પટેલ (Sardar patel) અને પછી કેબિનેટ મંત્રી કેએમ મુનશી (K M Munshi) સાથે વિવાદ થયો હતો. જ્યારે આ મુદ્દે પટેલ અને નહેરુ વચ્ચે તણાવનો કોઈ નક્કર રેકોર્ડ નથી, ત્યારે મંદિરના અનાવરણ સમારોહમાં હાજરી આપવા માટે કેએમ મુનશી અને પ્રમુખ રાજેન્દ્ર પ્રસાદ સામે નેહરુના વાંધાના અનેક લેખિત રેકોર્ડ છે. તેમના એક પુસ્તકમાં આ વિવાદનો ઉલ્લેખ કરતા કે.એમ. મુનશીએ કહ્યું, “હું ડિસેમ્બર 1922 માં તૂટેલા મંદિરની મુલાકાતે ગયો હતો. તે બરબાદ અને બળી ગયું હતું, પરંતુ મક્કમ હતું.”
મુનશીના કહેવા મુજબ, જ્યારે ઓક્ટોબર 1947 માં જૂનાગઢ ભારતમાં ભળી ગયું હતું, ત્યારે સરદાર પટેલે તેમને કહ્યું હતું , ‘જય સોમનાથ’. આ પછી પટેલે મુન્શીની દેખરેખ હેઠળ સોમનાથ મંદિરનું પુન:નિર્માણ શરૂ કર્યું. મુનશીના મતે સોમનાથનું પુન:નિર્માણ દેશને આપેલું વચન હતું. જોકે, જવાહરલાલ નહેરુએ તેમને બોલાવીને કહ્યું કે સોમનાથ મંદિરનું પુન:નિર્માણ કરવાનો પ્રયાસ તેમને જરાય પસંદ નથી. તે એક પ્રકારની હિન્દુ પુનરુજ્જીવનનો પ્રયાસ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે નહેરુ મંદિર વિરુદ્ધ નહોતા, પરંતુ તેમના ધર્મનિરપેક્ષ મંતવ્યોમાં તે સમયે મંદિરનું નિર્માણ અયોગ્ય હતું.
રેકોર્ડ મુજબ, જ્યારે રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્ર પ્રસાદ મંદિરનું અનાવરણ કરવા જઈ રહ્યા હતા, ત્યારે નેહરુએ તેમને આમ કરવાથી અટકાવ્યા, પરંતુ રાજેન્દ્ર પ્રસાદે નહેરુની સલાહને અવગણી અને મંદિરના ઉદ્ઘાટન કાર્યક્રમમાં હાજરી આપી. નહેરુએ દલીલ કરી હતી કે જાહેર સેવકોએ પોતાને પૂજા સ્થાનો સાથે જોડવા જોઈએ નહીં. તે જ સમયે, રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્ર પ્રસાદ માનતા હતા કે તમામ ધર્મોનો સમાન રીતે આદર થવો જોઈએ. ઇતિહાસકાર રામચંદ્ર ગુહાના પુસ્તક મુજબ, 2 મે 1951 ના રોજ નહેરુએ મુખ્યમંત્રીઓને પત્ર લખીને કહ્યું હતું કે ભારત સરકારને આ કાર્યક્રમ સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.
જોકે, રાજેન્દ્ર પ્રસાદે નેહરુને લખેલા પત્રમાં કહ્યું હતું કે, મને મારા ધર્મમાં પૂરો વિશ્વાસ છે અને હું તેનાથી પોતાને અલગ કરી શકતો નથી. અંતે, 11 મે 1951 ના રોજ રાષ્ટ્રપતિએ જીર્ણોદ્ધાર સાથે સોમનાથ મંદિરનું ઉદ્ઘાટન કર્યું.
