દિલ્હીમાં પ્રદૂષણ ઘટાડવા માટે ક્લાઉડ સીડિંગનો બીજો ટ્રાયલ મંગળવારે સફળ રહ્યો. પહેલું પરીક્ષણ 23 ઓક્ટોબરે હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. દિવાળી પછી હવાની ગુણવત્તામાં સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો છે. રાજધાનીની હવાની ગુણવત્તા “ખૂબ જ ખરાબ” સ્તર પર છે.
આ હેતુ માટે કાનપુરથી એક ખાસ સેસ્ના વિમાને ઉડાન ભરી હતી. વિમાને વાદળો પર રસાયણો છંટકાવ કરવા માટે ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કર્યો હતો. IIT કાનપુરે અહેવાલ આપ્યો છે કે ક્લાઉડ સીડિંગ સફળ રહ્યું છે. તે 6,000 ફૂટની ઊંચાઈએ છ જ્વાળાઓનો ઉપયોગ કરીને હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. આજના ટ્રાયલના ચાર કલાકની અંદર ગમે ત્યારે વરસાદની અપેક્ષા છે. ખેકરા, બુરારી, મયુર વિહાર અને અન્ય કેટલાક વિસ્તારોમાં ક્લાઉડ સીડિંગ કરવામાં આવ્યું હતું.
દરમિયાન દિલ્હીમાં પ્રદૂષણને કાબૂમાં લેવા માટે BS-VI ધોરણોનું પાલન ન કરતા વાણિજ્યિક વાહનોના પ્રવેશ પર 1 નવેમ્બરથી પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. દરમિયાન દિલ્હીની હવાની ગુણવત્તામાં સુધારો થયો છે. મંગળવારે સવારે AQI 306 નોંધાયું હતું જે સોમવારે 315 હતું. આ ઘટાડા છતાં કેન્દ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડ (CPCB) ના ડેટા અનુસાર હવાની ગુણવત્તા “ખૂબ જ ખરાબ” શ્રેણીમાં રહે છે.
વાદળોમાં સિડિંગ અડધો કલાક ચાલ્યું
દિલ્હીના પર્યાવરણ મંત્રી હરમીત સિંહ સિરસાએ જણાવ્યું હતું કે આ બીજી ટ્રાયલ હતી. આ ટ્રાયલ દરમિયાન 2 થી 2.5 કિલો વજનના આઠ ફ્લેયર્સ છોડવામાં આવ્યા હતા. આ પ્રક્રિયા લગભગ અડધો કલાક ચાલી હતી અને વાદળો લગભગ 15-20% ભેજવાળા હતા. વિમાન હવે મેરઠમાં ઉતર્યું છે.
સિરસાએ જણાવ્યું હતું કે આજે ત્રીજો ટ્રાયલ પણ હાથ ધરવામાં આવશે. જો હવામાન અનુકૂળ રહેશે તો વિમાન દરરોજ 9 થી 10 વખત ઉડાન ભરશે. IIT કાનપુરના નિષ્ણાતો માને છે કે આ પ્રક્રિયા 15 મિનિટથી 4 કલાકની અંદર વરસાદ લાવી શકે છે. દિલ્હી સરકાર ટ્રાયલ ડેટાના આધારે એક મોટી યોજના તૈયાર કરી રહી છે. શિયાળા પહેલા હવાની ગુણવત્તા સુધારવાનો હેતુ છે, જ્યારે પ્રદૂષણ સૌથી વધુ હોય છે. આ પ્રયાસ પર્યાવરણ કાર્ય યોજના 2025 નો એક ભાગ છે. ટ્રાયલમાંથી જનરેટ થયેલ ડેટા ભવિષ્યમાં ક્લાઉડ સીડિંગના મોટા પાયે અમલીકરણને માર્ગદર્શન આપવામાં મદદ કરશે.
