શું સરકાર બંધારણની કલમ 39(B) હેઠળ જાહેર ભલાઈ માટે ખાનગી મિલકતો પર કબજો કરી શકે છે? આ મામલે મંગળવારે સુપ્રીમ કોર્ટના 9 જજોની બેન્ચે 1978માં એટલેકે 45 વર્ષ પહેલા આપેલા પોતાના જ નિર્ણયને પલટી નાખ્યો હતો. CJIની આગેવાની હેઠળની નવ ન્યાયાધીશોની બેન્ચે 7:2 બહુમતીના નિર્ણયમાં કહ્યું કે દરેક ખાનગી મિલકતને સામુદાયિક મિલકત કહી શકાય નહીં. સરકાર અમુક મિલકતોને જ સામુદાયિક સંસાધનો ગણી શકે છે અને તેનો ઉપયોગ સામાન્ય લોકોના લાભ માટે કરી શકે છે.
બેન્ચે 1978માં આપેલા જસ્ટિસ કૃષ્ણા અય્યરના નિર્ણયને ફગાવી દીધો હતો જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે તમામ ખાનગી મિલકતો રાજ્ય સરકારો હસ્તક લઈ શકે છે. CJIએ કહ્યું કે જૂનો નિર્ણય વિશેષ આર્થિક, સમાજવાદી વિચારધારાથી પ્રેરિત હતો. જો કે રાજ્ય સરકારો એવા સંસાધનો પર દાવો કરી શકે છે જે ભૌતિક છે અને લોકોના ભલા માટે સમુદાય પાસે છે.
CJI DY ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ હૃષિકેશ રોય, જસ્ટિસ જેબી પારડીવાલા, જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રા, જસ્ટિસ રાજેશ બિંદલ, જસ્ટિસ એસસી શર્મા અને જસ્ટિસ ઑગસ્ટિન જ્યોર્જ મસીહ ચુકાદા પર સર્વસંમતિથી સંમત થયા હતા. જસ્ટિસ બી.વી. નાગરથ્ના બહુમતીના નિર્ણયથી આંશિક રીતે અસંમત હતા જ્યારે ન્યાયમૂર્તિ સુધાંશુ ધુલિયા તમામ પાસાઓ પર અસંમત હતા. એટર્ની જનરલ આર વેંકટરામણી અને સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતા સહિત અનેક વકીલોની દલીલો સાંભળ્યા બાદ 1 મેના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટે આ કેસમાં પોતાનો ચુકાદો અનામત રાખ્યો હતો.
આ મુદ્દે કોર્ટમાં 16 અરજીઓ દાખલ કરવામાં આવી હતી
ખંડપીઠ 16 અરજીઓની સુનાવણી કરી રહી હતી જેમાં 1992માં મુંબઈ સ્થિત પ્રોપર્ટી ઓનર્સ એસોસિએશન (POA) દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી મુખ્ય અરજીનો સમાવેશ થાય છે. POAએ મહારાષ્ટ્ર હાઉસિંગ એન્ડ એરિયા ડેવલપમેન્ટ એક્ટ (MHADA) એક્ટના પ્રકરણ VIII-A નો વિરોધ કર્યો છે. 1986માં ઉમેરાયેલ આ પ્રકરણ રાજ્ય સરકારને જર્જરિત ઈમારતો અને તેમની જમીન સંપાદિત કરવાની સત્તા આપે છે જો તેમના 70% માલિકો વિનંતી કરે છે. આ સુધારાને પ્રોપર્ટી ઓનર્સ એસોસિએશન દ્વારા પડકારવામાં આવ્યો છે.
સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ મહારાષ્ટ્ર સરકાર તરફથી હાજર રહીને કહ્યું હતું કે મ્હાડાની જોગવાઈ બંધારણની કલમ 31C દ્વારા સુરક્ષિત છે. જેને રાજ્યના અમુક નિર્દેશક સિદ્ધાંતો (DPSP)ને અસર કરતા કાયદાઓને રક્ષણ આપવાના હેતુથી 1971ના 25મા સુધારા કાયદા દ્વારા દાખલ કરવામાં આવી હતી.
