રુસ-યુક્રેન યુદ્ધની (Russia-Ukraine War) વચ્ચે એક ચોંકાવનારો કિસ્સો સામે આવ્યો છે. જાણવા મળ્યું છે કે લાખો પુરુષો રશિયાના ઘણા શહેરોમાંથી સ્થળાંતર (Migration) કરી ગયા છે. આ માણસો ઘર છોડીને બીજા દેશોમાં ભાગી ગયા છે. હજુ પણ મોટી સંખ્યામાં સ્થળાંતર ચાલુ છે. હવે મોટે ભાગે માત્ર મહિલાઓ, બાળકો અને વૃદ્ધો જ બચ્યા છે. જે શેરીઓમાં પહેલા લોકોની ભીડ (Crowd Of People) રહેતી હતી હવે ત્યાં પણ મૌન છે. બાર, પબમાં મોટાભાગે મહિલાઓ જોવા મળી રહી છે.
શા માટે રશિયાના માણસોને ભાગી જવાની ફરજ પડી?
ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સે આ અંગે વિગતવાર અહેવાલ પ્રકાશિત કર્યો છે. એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે યુક્રેન યુદ્ધના કારણે રશિયામાં સૈનિકોની અછત સર્જાઈ છે. આવી સ્થિતિમાં સરકારે રશિયન માણસોને બળજબરીથી સેનામાં સેવા આપવા માટે કહ્યું છે. યુવાનોને પકડવામાં આવી રહ્યા છે અને સેનામાં ભરતી કરવામાં આવી રહ્યા છે. તેઓને યુદ્ધ માટે યુક્રેન મોકલવામાં આવી રહ્યા છે. આ જ ડરથી ઘણા પુરુષોએ રશિયા છોડી દીધું છે. હવે રસ્તાઓ પર લોકોની આઈડી ચેક કરવામાં આવે છે. જેઓ સૌથી વધુ પસંદ આવે છે તેને પકડી લેવામાં આવે છે અને લડાઇ માટેની તાલીમ શરૂ કરી દેવાય છે. પુતિનના આદેશ પછી કેટલા લોકોએ રશિયા છોડી દીધું છે તે કોઈ જાણતું નથી, પરંતુ વાસ્તવિકતા એ છે કે હવે આખું શહેર ખાલી થઈ ગયું છે.
સૈન્યમાં જબરજસ્તી જોડી દેવાના ડરથી મોટી સંખ્યામાં લોકો પોતાનું ઘર છોડીને અન્ય દેશોમાં ભાગી રહ્યા છે. 20 લાખથી વધુ લોકો એકલા કઝાકિસ્તાનમાં ભાગી ગયા છે કારણ કે અહીં જવા માટે રશિયનોને પાસપોર્ટની જરૂર નથી. આ સિવાય રશિયનો જ્યોર્જિયા, આર્મેનિયા, અઝરબૈજાન, ઈઝરાયેલ, આર્જેન્ટિના અને પશ્ચિમ યુરોપના ઘણા દેશોમાં પહોંચી રહ્યા છે. મોટાભાગના સ્થળાંતર કરનારાઓ રશિયન પુરુષો છે.
ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સને આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં 33 વર્ષીય રશિયન ફોટોગ્રાફર સ્ટેનિસ્લાવાએ તેના વિશે ઘણું બધું કહ્યું છે. તેણે કહ્યું, ‘તાજેતરમાં મેં જન્મદિવસની પાર્ટી આપી હતી. ત્યારે મને લાગ્યું કે હવે રશિયા મહિલાઓનો દેશ બની ગયો છે. પાર્ટીની તૈયારી કરતી વખતે હું પુરૂષ મિત્રોને શોધી રહ્યો હતો જે મને ફર્નિચર ખસેડવામાં મદદ કરે. તે સમયે મને સમજાયું કે લગભગ બધા જ ચાલ્યા ગયા હતા.
બીજી તરફ મધ્ય મોસ્કોમાં ચોપ-ચોપ સલૂનમાં સામાન્ય રીતે ભારે ભીડ રહેતી હતી. પહેલા ગ્રાહકોની લાંબી કતારો હતી પરંતુ હવે તે સંપૂર્ણ ખાલી છે. દિવસમાં એકથી બે જ ગ્રાહકો આવે છે. આ સલૂનના મેનેજર ઓલા કહે છે, “સામાન્ય રીતે અહીં ખૂબ ભીડ રહેતી હતી. પરંતુ હવે અમારા અડધાથી વધુ ગ્રાહકો દેશ છોડી ગયા છે. સલૂનમાં કામ કરતા મોટાભાગના કર્મચારીઓએ પણ દેશ છોડી દીધો છે. રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનના નિર્ણયથી કોઈ ખુશ નથી. કોઈ યુક્રેન સાથે યુદ્ધ કરવા માંગતું નથી.
મહિલાઓ અને બાળકોમાં દહેશત
લિઝા નામની મહિલાએ મીડિયાને પોતાની આખી વાત કહી છે. તેણી કહે છે કે તેનો પતિ એક બહુરાષ્ટ્રીય કંપનીમાં વકીલ હતો. તેમને સરકાર દ્વારા સેનામાં ફરજિયાત સેવા આપવા માટે નોટિસ આપવામાં આવી હતી. જેના કારણે તેણે નોકરી છોડીને પશ્ચિમ યુરોપિયન દેશમાં ભાગી જવું પડ્યું હતું. લિઝા કહે છે કે તે તેના પતિ સાથે જઈ શકતી નથી કારણ કે તેમના બે બાળકો છે જેઓ શાળાએ જાય છે અને વૃદ્ધ માતા-પિતાની સંભાળ રાખે છે.
ધંધા-રોજગાર ઠપ થઈ ગયા, શહેરોના શહેરો ખાલીખમ થઈ ગયા
પુરૂષો રશિયા છોડવાના કારણે ઘણા શહેરો ખાલી કરાવવામાં આવ્યા છે. તેના કારણે રશિયાને આર્થિક રીતે પણ ઘણું નુકસાન થયું છે. ઘણા ધંધા-વ્યવસાયો સંપૂર્ણ ઠપ થઈ ગયા છે. મંદી આવી છે. હોટલ, રેસ્ટોરન્ટ, મોલ અને અન્ય વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિઓમાં 30 થી 35 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. કોમર્સન્ટ અખબાર અનુસાર રશિયાની સૌથી મોટી ધિરાણ આપનાર બેંકે સપ્ટેમ્બર મહિનામાં જ 529 શાખાઓ બંધ કરી દીધી છે. ઘણા ડાઉનટાઉન સ્ટોર મોરચા ખાલી પડ્યા છે.
સરહદ સીલ થવાના ડરથી પડોશી દેશોમાં ડેટિંગ એપના યુઝર્સ વધ્યા
એક તરફ રશિયામાંથી હિજરત ચાલુ છે. બીજી તરફ લોકોને હવે ભય છે કે રાષ્ટ્રપતિ પુતિન માર્શલ લૉ લાદીને સરહદ સીલ ન કરી દે. જો આમ થશે તો રશિયામાં જ મોટી સંખ્યામાં લોકો અટવાઈ જશે. પુતિને તાજેતરમાં જાહેરાત કરી હતી કે યુક્રેનમાં 2.20 મિલિયન લોકોને યુદ્ધ માટે મોકલવામાં આવશે. આ લોકોને અગાઉ તાલીમ આપવામાં આવી હતી. બીજી તરફ રશિયાથી ભાગીને આ લોકો જ્યાં પહોંચ્યા છે તે દેશોમાં ડેટિંગ સાઇટ્સ પર યુઝર્સ વધ્યા છે. ડેટિંગ એપ મામ્બાના ડાઉનલોડ્સમાં આર્મેનિયામાં 135%નો વધારો થયો છે. જ્યોર્જિયા અને તુર્કીમાં 110% વધુ ડાઉનલોડ્સ છે. જ્યારે કઝાકિસ્તાનમાં 32% વધુ ડાઉનલોડ્સ છે.
