રાજ્યસભામાં જગદીપ ધનખડ વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને લઈને મોટા સમાચાર સામે આવ્યા છે. વર્તમાન શિયાળુ સત્રમાં ધનખર વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવી શકાય તેમ ન હોવાથી આ મામલે વિપક્ષને મોટો ફટકો પડ્યો છે. અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ માટે 14 દિવસની નોટિસ જરૂરી છે અને હવે શિયાળુ સત્રમાં માત્ર 10 દિવસ બાકી છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે વર્તમાન સત્રમાં અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ માત્ર એક રાજકીય સ્ટંટ છે.
ઈન્ડિયા એલાયન્સનો આરોપ છે કે ધનખરનું વલણ પક્ષપાતી છે અને તે ભાજપની તરફેણ કરે છે. આરોપ છે કે ધનખર વિપક્ષી સભ્યોને બોલવા દેતા નથી. વિપક્ષી સાંસદોને માઈક ઓફ કરવામાં આવે છે અને વિપક્ષી સભ્યો વિરુદ્ધ વારંવાર ટિપ્પણીઓ કરવામાં આવે છે.
રાજ્યસભાના અધ્યક્ષને હટાવવાના નિયમો શું છે?
રાજ્યસભાના અધ્યક્ષને હટાવવા માટે 50 સાંસદોની સહી સાથે નોટિસ આપવી પડશે. આ માટે ઓછામાં ઓછી 14 દિવસની નોટિસ આપવી જરૂરી છે. દરખાસ્ત રાજ્યસભામાં સાદી બહુમતીથી પસાર થવી જોઈએ અને રાજ્યસભા પછી લોકસભા દ્વારા પણ દરખાસ્ત મંજૂર થવી જોઈએ. અધ્યક્ષને હટાવવાનો અધિકાર બંધારણની કલમ 67(b)માં આપવામાં આવ્યો છે. રાજ્યસભામાં કુલ સભ્યોની સંખ્યા 245 છે જેમાં એનડીએના 108 સભ્યો છે અને વિપક્ષ પાસે 82 સભ્યો છે. જ્યારે AIADMK, YSRCP, BJDનું સ્ટેન્ડ સ્પષ્ટ નથી.
વિપક્ષ દ્વારા ઉપરાષ્ટ્રપતિ સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવામાં આવ્યો હોવા છતાં તેમને હટાવવા એટલા સરળ નથી. અધ્યક્ષને હટાવવાની પ્રક્રિયા છે. ઉપરાષ્ટ્રપતિને રાજ્યસભાના અધ્યક્ષ પદ પરથી ત્યારે જ હટાવી શકાય છે જો તેમને દેશના ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ પરથી હટાવી દેવામાં આવે. બંધારણના અનુચ્છેદ 67 (B) માં ઉપરાષ્ટ્રપતિની નિમણૂકથી લઈને તેમને પદ પરથી દૂર કરવા સુધીની પ્રક્રિયા અને તેના નિયમોનું વિગતવાર વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે.
- નિયમો શું કહે છે
- ઉપરાષ્ટ્રપતિને પદ પરથી હટાવવાનો પ્રસ્તાવ રાજ્યસભામાં જ રજૂ કરવામાં આવે છે. તેને લોકસભામાં રજૂ કરી શકાય નહીં.
- કલમ 67(B) કહે છે કે 14 દિવસ અગાઉ નોટિસ આપ્યા પછી જ પ્રસ્તાવ રજૂ કરી શકાય છે.
- રાજ્યસભામાં પ્રસ્તાવને અસરકારક બહુમતીથી પસાર કરવો પડે છે અને લોકસભામાં, તેને સરળ બહુમતી દ્વારા સંમતિની જરૂર હોય છે.
- નિયમો દ્વારા એવું પણ કહેવામાં આવે છે કે જ્યારે પ્રસ્તાવ વિચારણા હેઠળ હોય ત્યારે અધ્યક્ષ ગૃહની અધ્યક્ષતા કરી શકતા નથી.
