નવી દિલ્હી: દેશમાં ડિજિટલ ક્રાંતિ વચ્ચે હવે તમારા ખિસ્સામાં રાખેલા પૈસા પણ ટૂંક સમયમાં ડિજિટલ થવા જઈ રહ્યા છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) ટૂંક સમયમાં દેશની પ્રથમ ડિજિટલ કરન્સી (Digital currency) ‘ઈ-રૂપી’ લોન્ચ (launch) કરવા જઈ રહી છે. રિઝર્વ બેંકના જણાવ્યા અનુસાર, આ પાયલોટ પ્રોજેક્ટમાં ઈ-રૂપિયાનો ઉપયોગ માત્ર ખાસ પરિસ્થિતિઓ માટે કરવામાં આવશે. આ સાથે, રિઝર્વ બેંકે સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી પર એક કન્સેપ્ટ નોટ પણ બહાર પાડી છે. આ નોટનો હેતુ લોકોમાં ડિજિટલ કરન્સી અને ખાસ કરીને ડિજિટલ રૂપિયાની વિશેષતાઓ વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે.
પાયલોટ પ્રોજેક્ટ શરૂ થશે
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ શુક્રવારે કહ્યું કે તે ટૂંક સમયમાં પ્રાયોગિક ધોરણે ચોક્કસ ઉપયોગ માટે ઈ-રૂપિયો ઓફર કરશે. કેન્દ્રીય બેંક ભારતમાં ડિજિટલ કરન્સીનું પરીક્ષણ કરી રહી છે. આરબીઆઈએ ‘સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી’ (સીબીડીસી) પર એક કોન્સેપ્ટ નોટમાં જણાવ્યું હતું કે, “પ્રાયોગિક ધોરણે આવી ઓફરિંગની શ્રેણી અને અવકાશના વિસ્તરણ સાથે, સમયાંતરે ઈ-રૂપિયાની વિશિષ્ટ સુવિધાઓ.” વિશે વધુ માહિતી લાભો આપવામાં આવશે.
કોન્સેપ્ટ નોટમાં શું શામેલ છે તે જાણો
કન્સેપ્ટ નોટ ડિજિટલ ચલણ માટે ટેક્નોલોજી અને ડિઝાઇન વિકલ્પો, ડિજિટલ ચલણના સંભવિત ઉપયોગો અને ડિજિટલ ચલણની જાહેર કરવાની પદ્ધતિ જેવા મુખ્ય મુદ્દાઓની પણ ચર્ચા કરે છે. તે બેંકિંગ સિસ્ટમ, નાણાકીય નીતિ અને નાણાકીય સ્થિરતા પર CBDC ની રજૂઆતની અસરોની તપાસ કરે છે. આ ઉપરાંત, ગોપનીયતાના મુદ્દાઓનું પણ વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું છે.
પીએમ મોદીએ ગયા વર્ષે ઈ-રૂપિયો લોન્ચ કર્યો હતો
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 2 ઓગસ્ટ 2021ના રોજ કેશલેસ અને કોન્ટેક્ટલેસ પેમેન્ટ માટે નવા સાધન તરીકે ઈ-રૂપી લોન્ચ કર્યું. વાસ્તવમાં ઇ-રૂપી મૂળભૂત રીતે એક ડિજિટલ વાઉચર છે, જે લાભાર્થીને તેના ફોન પર SMS અથવા QR કોડના રૂપમાં પ્રાપ્ત થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો સરકાર કોઈ ચોક્કસ હોસ્પિટલમાં તેના કોઈ કર્મચારીની વિશેષ સારવારનો ખર્ચ ઉઠાવવા માંગે છે, તો તે ભાગીદાર બેંક દ્વારા નિર્ધારિત રકમ માટે ઈ-રૂપી વાઉચર ઈશ્યુ કરી શકે છે.
આ છે ફાયદો
તમારે ડિજિટલ કરન્સી સાથે રોકડ રાખવાની જરૂર નહીં પડે. તે તમારી સાથે મોબાઈલ વોલેટની જેમ કામ કરશે તેની સૌથી મોટી ખાસિયત એ છે કે તેને રાખવા પર તમને વ્યાજ મળશે. તમે તમારા મોબાઇલ વોલેટમાં ડિજિટલ ચલણ રાખી શકો છો અથવા તમે તેને તમારા ખાતામાં રાખી શકો છો. ડિજિટલ કરન્સીના પરિભ્રમણની ગુપ્તતા જાળવવામાં આવશે. તેના સર્ક્યુલેશનને આરબીઆઈ દ્વારા નિયંત્રિત કરવામાં આવશે.
