નવી દિલ્હી: રાહુલ ગાંધી (rahul gandhi)એ શુક્રવારે જમ્મુ (Jammu)માં કોંગ્રેસ (congress)ના કાર્યકરોને સંબોધતા ‘જય માતા દી’ (Jay mata di)ના નારા લગાવ્યા હતા, તેના બીજા દિવસે વૈષ્ણો માતા મંદિર (Veshnodevi temple)માં દર્શન કર્યા હતા. આ દરમિયાન, જમ્મુ -કાશ્મીર સાથેના તેમના સંબંધને ઉમેરતા તેમણે કહ્યું કે તેઓ અને તેમનો પરિવાર પણ કાશ્મીરી પંડિત (Kashmiri pandit) છે. ચાલો સમજીએ કે રાહુલ ગાંધી આ ઓળખની પુષ્ટિ કેમ કરવા માંગે છે, તેમના નિવેદનોનો રાજકીય અર્થ (Political agenda) શું છે?
આ પહેલા પણ કોંગ્રેસ અને ક્યારેક રાહુલ ગાંધીએ પોતે ‘જનોઈધારી બ્રાહ્મણ’, ‘દત્તાત્રેય ગોત્રવાળા બ્રાહ્મણ’ અથવા ‘કાશ્મીરી પંડિત’ તરીકે પોતાની ઓળખ આપી છે. ક્યારેક ગોત્રના બહાને, ક્યારેક જનોઈધારી અને ક્યારેક કાશ્મીરી પંડિત, રાહુલ ગાંધી કે કોંગ્રેસે બ્રાહ્મણોને કેળવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે, જે એક સમયે તેમની મજબૂત વોટબેંક હતા. આગામી વર્ષની શરૂઆતમાં યુપી, ઉત્તરાખંડ સહિત 5 રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી છે. રાજકીય રીતે દેશના સૌથી મોટા અને મહત્ત્વના રાજ્ય યુપીમાં તમામ પક્ષો બ્રાહ્મણોને આકર્ષવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. કેટલાક પોલીસ ‘એન્કાઉન્ટરમાં’ માર્યા ગયેલા ગેંગસ્ટર વિકાસ દુબેના પરિવારો મારફતે બ્રાહ્મણોને શાંત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે, અને કેટલાક ‘પ્રબુદ્ધ વર્ગ’ સંમેલનો દ્વારા.
જ્યારે ભાજપ આ વોટ બેંકને બચાવવા માટે સંઘર્ષ કરી રહી છે, ત્યારે માયાવતીની બસપા 2007 જેવા ચમત્કારની અપેક્ષા રાખી રહી છે. બ્રાહ્મણો પર તાર લગાવવામાં સમાજવાદી પાર્ટી પણ પાછળ નથી, તેથી યુપીમાં પ્રથમ વખત આમ આદમી પાર્ટીએ પણ યોગી રાજમાં ‘બ્રાહ્મણોના શોષણ’ની શક્તિ બતાવવાની આશા રાખી હતી. કાશ્મીરી પંડિતોની કથાને સુયોજિત કરવાના પ્રયાસો ચાલુ છે. ત્રણ દાયકાથી વધુ સમયથી યુપીમાં રાજકીય વનવાસ ભોગવી રહેલી કોંગ્રેસ દેશના આ સૌથી મોટા રાજકીય રાજ્યમાં જીવનની શોધમાં છે. તેની નજર બ્રાહ્મણ મતો પર પણ છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે રાજ્યના છેલ્લા બ્રાહ્મણ મુખ્યમંત્રી પણ કોંગ્રેસના હતા – નારાયણ દત્ત તિવારી. પોતાને કાશ્મીરી પંડિત ગણાવતા રાહુલ ગાંધીએ એક રીતે બ્રાહ્મણ વોટ બેંક સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કર્યો છે, જે કોંગ્રેસથી અલગ થઈ ગયા છે.
હું અને મારો પરિવાર કાશ્મીરી પંડિતો: રાહુલ ગાંધી
જમ્મુમાં રાહુલ ગાંધીએ કહ્યું કે તેઓ અહીં આવીને ઘર જેવું અનુભવે છે. તેણે કહ્યું, ‘હું અને મારો પરિવાર પણ કાશ્મીરી પંડિત છીએ અને અમે જૂઠું બોલતા નથી. હું મારા કાશ્મીરી ભાઈ -બહેનોની સમસ્યાઓ હલ કરીશ. જ્યારે પણ હું જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં આવું છું ત્યારે મને લાગે છે કે હું ઘરે આવ્યો છું. જમ્મુ -કાશ્મીર સાથે મારા પરિવારનો જૂનો સંબંધ છે.
