ચૂંટણી પૂર્ણ થયા બાદ 18મી લોકસભાનું પ્રથમ સત્ર સોમવાર એટલે કે 24 જૂનથી શરૂ થશે, જેમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સહિત નવા ચૂંટાયેલા સાંસદો શપથ લેશે. આ પછી સ્પીકરની પસંદગી કરવામાં આવશે અને રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ બંને ગૃહોની સંયુક્ત બેઠકને સંબોધિત કરશે. લોકસભા ચૂંટણી પૂર્ણ થયા બાદ 18મી લોકસભાનું આ પ્રથમ લોકસભા સત્ર હશે. આ ચૂંટણીમાં એનડીએ પાસે 293 બેઠકો સાથે બહુમતી છે જ્યારે ભાજપ પાસે 240 બેઠકો છે, જે બહુમતીના 272ના આંકડા કરતાં ઓછી છે. વિપક્ષી પાર્ટી ભારતીય જનતા પાર્ટી પાસે 234 બેઠકો છે જ્યારે કોંગ્રેસ પાસે 99 બેઠકો છે.
18મી લોકસભાની પ્રથમ બેઠકના પ્રસંગે સભ્યો મૌન પાળીને કાર્યવાહી શરૂ કરશે. આ પછી લોકસભાના મહાસચિવ ઉત્પલ કુમાર સિંહ લોકસભામાં ચૂંટાયેલા સભ્યોની યાદી રજૂ કરશે. આ પછી મહતાબ સંસદના સભ્ય તરીકે શપથ લેવા માટે લોકસભાના નેતા વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને મળશે. ત્યારબાદ પ્રોટેમ સ્પીકર પછી 26 જૂને સ્પીકરની ચૂંટણી સુધી ગૃહની કાર્યવાહી ચલાવવામાં સહાય માટે રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા નિયુક્ત સ્પીકર્સ પેનલને શપથ લેવડાવશે.
નવા ચૂંટાયેલા સભ્યોને શપથ લેવડાવવામાં મહેતાબને મદદ કરવા રાષ્ટ્રપતિએ કોડીકુન્નીલ સુરેશ (કોંગ્રેસ), ટીઆર બાલુ (ડીએમકે), રાધા મોહન સિંહ અને ફગ્ગન સિંહ કુલસ્તે (બંને ભાજપ) અને સુદીપ બંદોપાધ્યાય (તૃણમૂલ કોંગ્રેસ)ની નિમણૂક કરી છે. લોકસભા લોકસભા સ્પીકર પદ માટેની ચૂંટણી 26 જૂને યોજાશે અને વડાપ્રધાન ટૂંક સમયમાં જ ગૃહમાં તેમની મંત્રી પરિષદની રજૂઆત કરશે.
રાષ્ટ્રપતિ 27 જૂને સંસદના બંને ગૃહોની સંયુક્ત બેઠકને સંબોધિત કરવાના છે. રાષ્ટ્રપતિના અભિભાષણ પર આભાર પ્રસ્તાવ પર ચર્ચા 28 જૂનથી શરૂ થશે. એવી અપેક્ષા છે કે પીએમ મોદી 2 અથવા 3 જુલાઈએ ચર્ચાનો જવાબ આપશે. કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરવા માટે બંને ગૃહો ટૂંકી વિરામ લેશે અને 22 જુલાઈના રોજ ફરીથી બેઠક કરશે તેવી અપેક્ષા છે. સોમવારે રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ રાષ્ટ્રપતિ ભવનમાં મહતાબને લોકસભાના પ્રોટેમ સ્પીકર તરીકે શપથ લેવડાવશે. આ પછી મહતાબ સંસદ પહોંચશે અને સવારે 11 વાગ્યે ઓર્ડર માટે લોકસભા બોલાવશે.
- આ રીતે રહેશે સંપૂર્ણ કાર્યક્રમ
- PM મોદી અને તેમની મંત્રી પરિષદ આવતીકાલે સવારે 11 વાગ્યાથી શપથ લેશે.
- પીએમ મોદી શપથ ગ્રહણ કર્યા બાદ મંત્રી પરિષદના અન્ય સભ્યો શપથ લેશે.
- આ પછી, વિવિધ રાજ્યોના સાંસદો મૂળાક્ષરોના ક્રમ અનુસાર શપથ લેશે.
- આસામના નવા ચૂંટાયેલા સાંસદો પહેલા શપથ લેશે અને પછી પશ્ચિમ બંગાળના સાંસદો શપથ લેશે.
- PM મોદી અને તેમની મંત્રી પરિષદ સહિત 280 નવા ચૂંટાયેલા સાંસદ આવતીકાલે શપથ લેશે.
- બીજા દિવસે (25 જૂન) 264 નવા ચૂંટાયેલા સાંસદો શપથ લેશે.
ભાજપના નેતા અને સાત વખતના સભ્ય ભર્તુહરિ મહતાબની પ્રોટેમ સ્પીકર તરીકે નિમણૂકનો વિવાદ સત્રને અસર કરે તેવી શક્યતા છે. વિપક્ષ દ્વારા આ પગલાની ટીકા કરવામાં આવી છે અને આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો છે કે કોંગ્રેસના સભ્ય કોડીકુનીલ સુરેશના આ પદ માટેના દાવાને સરકાર દ્વારા અવગણવામાં આવી છે.
સંસદીય બાબતોના પ્રધાન કિરેન રિજિજુએ જણાવ્યું હતું કે મહતાબ પાસે લોકસભાના સભ્ય તરીકે સાત અવિરત ટર્મ છે, જે તેમને આ પદ માટે લાયક બનાવે છે. સુરેશ 1998 અને 2004માં ચૂંટણી હારી ગયા, તેમના વર્તમાન કાર્યકાળને નીચલા ગૃહમાં તેમની સતત ચોથી મુદત બનાવી. આ પહેલા તેઓ 1989, 1991, 1996 અને 1999માં લોકસભામાં ચૂંટાયા હતા.