વિદેશમાં બેઠેલા વેપારીઓ (ઠગ) મોબાઇલ એપ્લિકેશન ( mobile application) દ્વારા ભારતીયોને રૂ. 250 કરોડથી વધુની ઠગાઇ કરી ગયા છે. વિદેશથી આવેલા આ ઠગ લોકોએ 15 દિવસમાં તેમના પૈસા બમણા કરવાની લાલચ આપી હતી. ત્રણ સ્થાનિક (રાજ્ય) પીડિતોની ફરિયાદના આધારે એસીએફએ ઠગ લોકોના એક ભારતીય સાથીની ધરપકડ કરી છે. એસટીએફના મતે આ કેસ 250 કરોડ રૂપિયાથી વધુનો હોઈ શકે છે. આ કેસમાં હવે તપાસ બાદ કેટલાક લોકોની ધરપકડ કરી શકાય છે.
સાયબર ફ્રોડ ( cyber fruad) ના ઇતિહાસમાં એસટીએફ ઉત્તરાખંડની આ સૌથી મોટી કાર્યવાહી છે. આ અંગેની માહિતી આપતાં ઉત્તરાખંડ પોલીસના પ્રવક્તા એડીજી અભિનવ કુમારે જણાવ્યું હતું કે શ્યામપુરનો રહેવાસી રોહિતકુમાર અને કંખલ હરિદ્વારનો રહેવાસી રાહુલકુમાર ગોયલે સાયબર પોલીસ સ્ટેશનમાં ફરિયાદ નોંધાવી હતી. ફરિયાદ અનુસાર, બંનેએ ગૂગલ પ્લે સ્ટોર ( google play store) માંથી પાવર બેંક નામની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ ( download) કરી હતી. આ રોકાણ અરજીમાં, 15 દિવસમાં પૈસા બમણા કરવાનો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો. આ લોભને કારણે બંનેને અનુક્રમે 91 હજાર અને 73 હજાર રૂપિયા ગુમાવ્યા હતા.
આ કેસમાં સાયબર પોલીસ સ્ટેશનમાં બે કેસ નોંધીને તપાસ શરૂ કરી હતી. બેંક એકાઉન્ટ્સ, ઑનલાઇન વોલેટ જેમાં પૈસા ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યા હતા તેની માહિતી લેવામાં આવી હતી. જાણવા મળ્યું હતું કે આ પૈસા રોજર પે અને પેયુ વોલેટ દ્વારા આઈસીઆઈસીઆઈ અને પેટીએમ બેંકના ( paytm bank) ખાતામાં ગયા છે. વધુ તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે પેટીએમ બેંક ખાતું એક મુખ્ય શંકાસ્પદ ખાતું છે અને તેનું સંચાલન પવન કુમાર પાંડે નિવાસી, સેક્ટર 99, નોઈડા દ્વારા કરવામાં આવી રહ્યું છે. એસટીએફના એસએસપી અજયસિંહની આગેવાની હેઠળના પવનકુમાર પાંડેને મંગળવારે નોઇડાથી ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. પવન કુમાર વિરુદ્ધ અનિયંત્રિત ડિપોઝિટ સ્કીમ્સ એક્ટ ( deposite Scheme act) હેઠળ પણ કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો.
50 લાખ ડાઉનલોડ્સ, એપ્લિકેશન 21 મે સુધી ચાલી હતી
એસટીએફના જણાવ્યા અનુસાર, પ્રારંભિક તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે પાવર બેંક નામની આ એપ્લિકેશન ફેબ્રુઆરી 2021 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ એપ્લિકેશન 12 મે 2021 સુધી કાર્યરત રહી. પછી અચાનક તે ક્રેશ થયું. અત્યાર સુધીમાં કુલ 50 લાખ લોકો તેને ડાઉનલોડ કરી ચૂક્યા છે. જ્યારે સાયબર પોલીસે નાણાકીય વ્યવહારોનો અભ્યાસ કર્યો ત્યારે જાણવા મળ્યું કે આ દ્વારા 250 કરોડ રૂપિયાથી વધુની છેતરપિંડી કરવામાં આવી છે. એસટીએફના જણાવ્યા અનુસાર આ રકમ 500 કરોડ અથવા તેથી વધુની થવાની ધારણા છે.
ભારતીયોને કમિશન મળે છે
એસટીએફની તપાસમાં એ વાત સામે આવી છે કે આ આખી દગાબાજી યોજનાના તાર વિદેશી દેશોના વેપારીઓ સાથે સંબંધિત છે. જાણવા મળ્યું હતું કે ત્યાં કેટલાક વેપારીઓ ભારતીય રોકાણકારો સાથે મિત્રતા કરે છે અને તેમને કમિશનના નામે જોડે છે. અગાઉ પાવર બેંક નામની આ એપ્લિકેશન ઓનલાઇન લોન પ્રદાન કરતી હતી. હવે ગુનાની રીત બદલીને, આ લોકો વિશ્વાસ જીતી લે છે અને પૈસા બમણાં કરવાની લાલચ આપીને નાણાંનું રોકાણ કરે છે. ભારતના નાગરિકોના ફક્ત બેંક ખાતાઓ અને મોબાઇલ નંબરોનો ઉપયોગ થાય છે.
શરૂઆતમાં કેટલાક લોકોને તેમના પૈસા પાછા મળ્યા
શરૂઆતમાં, આ એપ્લિકેશન દ્વારા, લોકો તેમના નાણાંમાં વધારો કરીને પરત પણ આપતા હતા. આ પછી સોશિયલ મીડિયા ( social media) દ્વારા જાહેરમાં વધુ વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. આ પછી, આંતરરાષ્ટ્રીય સંગઠિત અપરાધ દેશભરમાં ફેલાયો. દરરોજ કરોડો રૂપિયા એક ખાતામાંથી બીજા ખાતામાં અને પછી અલગ અલગ ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવતા હતા. આમ કરવાથી પોલીસ પણ મૂંઝાઈ ગઈ.
25 વધુ સમાન એપ્લિકેશનો સામે આવી છે
છેતરપિંડીમાં ઉપયોગમાં લેવાતા ખાતા વિવિધ બનાવટી કંપનીઓના નામે કંપનીના રજિસ્ટ્રાર સાથે નોંધાયેલા છે. એસટીએફના મતે 25 સમાન મોબાઇલ એપ્લિકેશનની સૂચિ સામે આવી છે. આ તમામ એપ્લિકેશન શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિઓમાં રોકાયેલા છે. આ બધા વિશે માહિતી પણ એકઠી કરવામાં આવી રહી છે.
