ભારતના એક્સક્લુઝિવ ઇકોનોમિક ઝોનમાં યુએસ નેવી ( US NAVY) દ્વારા ઓપરેશન ( ORATION) થયાના સમાચાર છે. યુએસ નેવીએ ટ્વીટ કરીને આ વિશે માહિતી આપી છે. યુએસ નેવીએ અહેવાલ આપ્યો છે કે યુએસએસ જોન પોલ જોન્સ (ડીડીજી 53) લક્ષદ્વીપ જૂથની પશ્ચિમમાં લગભગ 130 નોટિકલ માઇલ પર હતું. યુએસ નેવીએ કહ્યું હતું કે આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાની અનુરૂપ ભારતની પૂર્વ સંમતિની વિનંતી કર્યા વિના આ કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી. યુએસનું આ કામગીરી ભારતની દરિયાઇ સુરક્ષા નીતિની વિરુદ્ધ છે. યુએસ નેવીનો સાતમો કાફલો તેનો સૌથી મોટો કાફલો છે.
એક અધિકારીએ કહ્યું કે કોઈ પણ દરિયાકાંઠાના દેશનો એકમાત્ર આર્થિક ક્ષેત્ર, દરિયાકાંઠેથી 200 નોટિકલ માઇલ એટલે કે 370 કિલોમીટરના અંતર સુધી મર્યાદિત છે. આવી સ્થિતિમાં, આ ક્ષેત્રમાં કોઈપણ સૈન્ય પ્રવૃત્તિ માટે ભારતની પરવાનગી આવશ્યક છે. આ પ્રકારનું કૃત્ય વર્ષ 2019 માં ચીની વહાણ દ્વારા આંદામાન નિકોબારમાં કરવામાં આવ્યું હતું.
આજદિન સુધી નેવી અને વિદેશ મંત્રાલય તરફથી આ મામલે કોઈ સત્તાવાર ટિપ્પણી કરવામાં આવી નથી. જો કે, યુએસ નેવી વતી, એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે અમે નિયમિતપણે અને નિયમિત ધોરણે સંશોધક કામગીરીની સ્વતંત્રતા કરીએ છીએ. યુએસ નૌકાદળ વતી કહેવામાં આવ્યું હતું કે અમે આ ભૂતકાળમાં પણ કર્યું છે અને ભવિષ્યમાં પણ આ કરવાનું ચાલુ રાખીશું.
યુએસ નેવીના એક નિવેદને ભારતને આંચકો આપ્યો છે. યુએસ નેવીએ જાહેરાત કરી કે તેણે પૂર્વ મંજૂરી વગર ભારતના વિશેષ આર્થિક ક્ષેત્રમાં પ્રેક્ટિસ કરી છે. અમેરિકાએ આ માટે દરિયામાં ચળવળની સ્વતંત્રતાના નિયમ માટે દલીલ કરી છે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર યુએસ નૌકાદળની આ ઘોષણા બાદ ભારત તપાસ કરી રહ્યું છે કે આવી કોઈ કવાયત કરવામાં આવી છે કે નહીં. એક અધિકારીએ કહ્યું, જો તે સામાન્ય હિલચાલ હોત તો કોઈ સમસ્યા નથી. અમને સામાન્ય હિલચાલ સામે વાંધો નથી, પરંતુ જો તે સૂચના વિના ઓપરેશનલ કવાયત હોત, તો આ બાબત ધ્યાને લેવામાં આવશે.
7 એપ્રિલ 2021 ના રોજ યુ.એસ. દ્વારા જારી કરાયેલા એક સત્તાવાર નિવેદનમાં જણાવ્યા અનુસાર યુ.એસ.નું યુદ્ધ જહાજ આ ભારતનો વિશેષ આર્થિક ક્ષેત્ર છે. નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ પેટ્રોલીંગ ભારતની પૂર્વ પરવાનગી લીધા વિના કરવામાં આવ્યું હતું. યુએસ નેવીએ કહ્યું કે ભારત તેના વિશેષ આર્થિક ક્ષેત્ર અથવા ખંડોના શેલ્ફમાં લશ્કરી કવાયત માટે અગાઉની મંજૂરી મેળવવા માટે કહે છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાની વિરુદ્ધ છે.