સુરત: ઓઇલ એન્ડ નેચરલ ગેસ કોર્પોરેશન (ONGC) એ એરપોર્ટ ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (AAI) દ્વારા હયાત 2905 મીટરનો રનવે વિસ્તારવાની સંભાવનાઓ ચકાસવા અગાઉ કરેલી માંગણીને પગલે ઓએનજીસી એ ફરી ગેસ પાઇપલાઇનના સ્થળાંતરનો અભ્યાસ કરવા માટે સરવે શરૂ કર્યો છે.
- આરટીઆઈ અરજીમાં ખુલાસો, સરવેની કામગીરી કરવા એન્જિનિયર્સ ઇન્ડિયા લિમિટેડને કામ સોપાયું
- પાઈપલાઈનનું સ્થળાંતર થાય તો ડુમસ તરફના પ્રસ્તાવિત 905 મીટર વિસ્તરણમાં મદદરૂપ થઈ શકે
- 42 ઇંચ વ્યાસની પાઇપલાઇન વેસુ બાજુના રનવેથી માત્ર 250 મીટર દૂર છે
એક RTI જવાબમાં એવું જણાવવામાં આવ્યું છે કે, ONGC એ હજીરા સુધી પહોંચવા માટે સમુદ્ર અને તાપી નદી દ્વારા તેની વિશાલ ગેસ પાઇપલાઇન્સને ફરીથી રૂટ કરવા માટે શક્યતા અભ્યાસ માટે એન્જિનિયર્સ ઇન્ડિયા લિમિટેડ (EIL) ને રોકવામાં આવી છે. અગાઉ ઓએનજીસી 2020 અને 2022 માં પણ સરવે કરી ચૂકી છે.
સુરત એરપોર્ટના રનવે નજીકની ઓએનજીસીની પાઈપલાઈન કલ્વર્ટ કરવામાં આવે તો પાઈપલાઈન પર કેટલું વાઈબ્રેશન આવી શકે એને લગતો સરવે પણ થઇ ચૂક્યો છે. પણ કંપનીએ એક પણ સરવે રિપોર્ટ જાહેર કર્યો નથી. કહે છે કે, એરપોર્ટ ઓથોરિટીને પણ આપ્યો નથી. ડુમસ તરફના પ્રસ્તાવિત 905 મીટર વિસ્તરણમાં મદદ કરવા માટે બીજો સરવે શરૂ કર્યા પછી સુરત આંતરરાષ્ટ્રીય એરપોર્ટ પર રનવેના વિસ્તરણની આશા ફરી જાગી છે.
અગાઉ સુડાના માસ્ટર પ્લાનમાં સૂચિત રનવે 3810 મીટર દર્શાવવામાં આવ્યો હતો. જો રનવેની ડુમસ બાજુ તરફની 36 ઇંચ વ્યાસની પાઇપલાઇન ખસેડવામાં આવે છે તો, એરપોર્ટ પર 905 મીટર વિસ્તરણ થવાની સંભાવના છે. આનો અર્થ એ થયો કે રનવેની લંબાઈ હાલના 2,905 મીટરથી વધીને 3,810 મીટર થઇ શકે. જે પાઇપલાઇનોને સમુદ્ર અને નદીમાં ફરીથી ફેરવવામાં આવી શકે, જે હાલ એરપોર્ટ પરિસરમાંથી પસાર થાય છે. સોર ગેસ પાઇપલાઇન હાલમાં રનવેના છેડાથી ડુમસ બાજુ તરફ માત્ર 250 મીટર દૂર છે.
નવેમ્બર 2025 સુધીમાં એન્જિનિયર્સ ઇન્ડિયા લિ. સરવે પૂર્ણ કરશે
કેન્દ્રીય મંત્રી સીઆર પાટિલના નેતૃત્વમાં તાજેતરમાં મળેલી એરોડ્રોમ સલાહકાર સમિતિની બેઠકમાં આ મુદ્દા પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. જેમાં રનવે વિસ્તરણ માટે જમીન સંપાદન સંબંધિત મુદ્દો ઉઠાવવામાં આવ્યો હતો. ચર્ચા દરમિયાન, AAI અધિકારીઓએ સહભાગીઓને માહિતી આપી કે EIL રિપોર્ટ પછી, ONGC એ AAI ને માહિતી આપી કે જાળવણી પ્રતિબંધોને કારણે ડુમસ બાજુ તરફ પાઇપલાઇન પર કોઈ કલ્વર્ટ તકનીકી રીતે શક્ય નથી. આ સરવે નવેમ્બર 2025 સુધીમાં પૂર્ણ થશે અને તે પછી સબમિટ કરવામાં આવશે.
હાલમાં, 2,905 મીટર રનવેમાંથી, 615 મીટરના રનવેના ઉપયોગ પર કાપ મુકવામાં આવ્યો છે. વેસુ તરફ રહેણાંક પ્રોજેક્ટ્સના નડતરરૂપ બાંધકામને કારણે એમ કરવામાં આવ્યું છે. એને લીધે સુરત ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટને વેસુ રનવે 04 માં ફક્ત 2,290 મીટર રનવેનો ઉપયોગ લેન્ડિંગ અને ટેક-ઓફ માટે મળી રહ્યો છે.
સુરત એરપોર્ટ પરિસરમાંથી ONGC ની 36 અને 42 ઇંચ વ્યાસની 2 ગેસ લાઇન પસાર થાય છે
સુરત એરપોર્ટ પરિસરમાં બે ONGC સોર ગેસ પાઇપલાઇન અસ્તિત્વમાં છે. તેમાં 36 ઇંચ અને 42 ઇંચ સાઉથ બેસીન હજીરા ટ્રંક (SBHT) પાઇપલાઇનનો સમાવેશ થાય છે, જે અનુક્રમે 1985 અને 1996 માં નાંખવામાં આવી હતી. તેનો ઉપયોગ બેસીન પ્લેટફોર્મ A (BPA) અને બેસીન પ્લેટફોર્મ B (BPB) થી સુરતના હજીરા સુધી ખાટા સૂકા કુદરતી ગેસના પરિવહન માટે થાય છે. 42 ઇંચ વ્યાસની પાઇપલાઇન વેસુ બાજુના રનવેથી માત્ર 250 મીટર દૂર છે.
રનવે 04 ના વિસ્તરણ સામે મોટા પડકારો, ગેસ પાઇપલાઇન શિફ્ટ કરવા 280 કરોડ ONGC ને ખર્ચ થઈ શકે
સુરત ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટના પરિસરમાંથી પસાર થતી ONGC ની ગેસ પાઇપલાઇન સ્થળાંતર માટે 280 કરોડનો અંદાજિત ખર્ચ આવી શકે છે.
તાપી રિવર બેઝિન મારફત હજીરા પ્લાન્ટ સુધી સીધા જોડવા માટે એક નવી સમુદ્રી માર્ગ દ્વારા સ્થળાંતર કરવાનું આયોજન કરવું પડે, સુરત આંતરરાષ્ટ્રીય વિમાનમથકની રનવે 04 ના વિસ્તરણ માટે ONGC તેની ગેસ પાઇપલાઇનને સ્થળાંતર કરી શકે કે કેમ એ માટે આ મહત્વપૂર્ણ મુદ્દા પર 7 ડિસેમ્બર, 2024 ના રોજ યોજાયેલી એરોડ્રોમ એડવાઈઝરી કમિટી (AAC) બેઠકમાં વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.
રનવે 04 ની લંબાઈ વધારવાની તાતી જરૂર છે, કારણ કે રનવે 22 પહેલેથી જ ગેરકાયદે ઊંચાઈ અવરોધો (height obstacles) ને કારણે 615 મીટરનો રનવે નો ઉપયોગ થઈ શકતો નથી. માત્ર 2,290 મીટર ઉપયોગી રનવે બચી છે, જે મોટી વિમાન સેવાનો સંચાલન કરવા માટે ખૂબ જ મર્યાદિત છે.
રનવેનું વિસ્તરણ ત્રણ મલ્ટિસ્ટોરી ઇમારતોની ઊંચાઈ બાધાને કારણે મુશ્કેલ
ONGC સફળતાપૂર્વક તેની ગેસ પાઇપલાઇન સ્થળાંતર કરે તો પણ, રનવે 04 નું વિસ્તરણ ત્રણ મલ્ટિસ્ટોરી ઇમારતોની ઊંચાઈ બાધાને કારણે મુશ્કેલ બની શકે છે. એ ઇમારતો 2016 પહેલાં કાયદેસર રીતે મંજૂર અને બાંધવામાં આવી હતી. વિશેષજ્ઞોનું માનવું છે કે આ ઈમારતોને તોડવા માટે ભારે આર્થિક ખર્ચ અને લાંબી કાનૂની પ્રક્રિયાઓ પાર પાડવી પડે, સરકારે લાંબા ગાળાના વિકલ્પો જેમ કે પેરેલલ રનવે (સંખ્યામાં વધુ રનવે) માટે અભ્યાસ કરવો જોઈએ. મુંબઈ, ગોવા, કર્ણાટકની જેમ સરકારે સુરત અને દક્ષિણ ગુજરાત માટે એક નવા વૈશ્વિક સ્તરના એરપોર્ટનું આયોજન કરવું જોઈએ.
