એવું માનવામાં આવે છે કે નોર્ડ સ્ટ્રીમ એક અને નોર્ડ સ્ટ્રીમ બે પાઈપલાઈન પર લિકેજ મળી આવ્યા હતા પરંતુ બંને પાઈપલાઈન હજુ પણ ગેસથી ભરેલી હતી, જે સમુદ્રની સપાટી પર એક કિલોમીટર પહોળા વિસ્તારમાં સપાટી પર ઉછળી હતી. નોર્ડ સ્ટ્રીમની તપાસમાં ઊંડા પાણીની અંદર તપાસ અમેરિકા માટે સંભવ છે.તે ઓડિયો રેકોર્ડિંગની છણાવટ કરી શકે તેવાં સાધનો યુક્ત છે!
દરેક પ્રકારની પાણીની અંદરની મશીનરી જેમ કે સબમરીન, ટોર્પિડો અને જહાજ એન્જિન એક અનોખો અવાજ સર્જે છે જેને “સોનાર સિગ્નેચર” કહેવામાં આવે છે અને અમેરિકા આ અવાજોની વિસ્તૃત લાઇબ્રેરી ધરાવે છે! આ બાબતથી પરિચિત સ્ત્રોતો અનુસાર નોર્ડ સ્ટ્રીમ ગેસ પાઇપલાઇન્સની દેખીતી તોડફોડનાં સમયની આસપાસના ઑડિયો રેકોર્ડિંગ્સનું વિશ્લેષણ કરવા માટે અમેરિકા તેની સૌથી અદ્યતન પાણીની અંદરની ધ્વનિ વાંચન ક્ષમતાઓનો ઉપયોગ કરવાની ઓફર કરવાનું વિચારી રહ્યું છે. અમેરિકન નૌકાદળને સોનાર સિગ્નેચરની પ્રક્રિયા પાણીની અંદરના અનન્ય અવાજો માટેનો શબ્દ સ્વર સ્વીડન અને ડેનમાર્ક દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવે છે!
અમેરિકન નૌકાદળે સોનાર સિગ્નેચરથી પાઈપલાઈન વિસ્ફોટોના સમયે વિસ્તારમાં શું હતું અને તેનાં કારણે શું થયું તેનું વધુ વિગતવાર ચિત્ર પ્રદાન કરીને તપાસને ઝડપી વેગ આપી શકે છે, જ્યારે ઘણા દેશો પાણીની અંદરના અવાજો પર પ્રક્રિયા કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે પણ અમેરિકા પાસે સૌથી અદ્યતન સિસ્ટમ છે! અંડરવોટર સાઉન્ડની પ્રોસેસિંગને તપાસના મુખ્ય ભાગ તરીકે જોવામાં આવે છે! ઉપરાંત એ પણ રસપ્રદ રહેશે કે પાણીની અંદર તપાસકર્તાઓને શું મળે છે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે લીક થયાના દિવસો પહેલાંની સેટેલાઇટ છબીઓ મદદરૂપ સાબિત થવાની શક્યતા નથી કારણ કે ત્યારે ત્યાં વાદળ છવાયેલાં હતાં. જો કે પાણીનાં પેટાળમાં રેકોર્ડિંગ્સની પ્રક્રિયા કરવા માટે અમેરિકાની સહાય કેટલી હદ સુધી મદદરૂપ થઈ શકે તે રેકોર્ડિંગની ગુણવત્તા પર નિર્ભર રહેશે. સ્વીડિશ અને ડેન્સ પાસે કોઈ પણ રેકોર્ડિંગની ગુણવત્તા સ્પષ્ટ નથી.
નૌકાદળના પ્રવક્તાએ પુષ્ટિ કરી નથી કે US સોનાર રેકોર્ડિંગ્સનું વિશ્લેષણ કરવાની ઓફર કરી રહ્યું છે પરંતુ કહ્યું કે નૌકાદળ તપાસમાં મદદ કરવા તૈયાર છે. નોર્ડ સ્ટ્રીમ પાઈપલાઈન લીક થવાના ગંભીર અહેવાલોથી નૌકાદળ વાકેફ છે. જો જરૂરી જણાશે તો તેઓ તેમના સાથી અને ભાગીદારો સાથે ગાઢ સંકલનમાં ટેકો અને સહાય પૂરી પાડવા તૈયાર છે. સ્વીડિશ નેશનલ સિસ્મિક નેટવર્કે જણાવ્યું હતું કે તેઓએ વિસ્ફોટો શોધી કાઢ્યા હતા અને નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે સ્વીડિશ નેશનલ સિસ્મિક નેટવર્કે પ્રોસેસિંગ માટે અમેરિકા સાથે રેકોર્ડિંગ શેર કરી શકે છે પરંતુ સિસ્મિક રેકોર્ડિંગ ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા સોનાર રેકોર્ડિંગ જેવા નથી.
તેઓ જે શોધી રહ્યા છે તે પ્રતિસ્પર્ધી વર્ગનાં વહાણોનાં જાણીતાં સિગ્નેચર અથવા ટોર્પિડો બારણું ખોલવા જેવા કૃત્ય સાથે સંકળાયેલા જાણીતાં સિગ્નેચર છે. આનું કારણ શું છે તે નિર્ધારિત કરવાનો ધ્યેય છે. પુરવાર થયેલાં ડેટાની ગુણવત્તા અને ડેટાબેઝમાંના ઐતિહાસિક ડેટાનો પ્રકાર નક્કી કરશે કે તેઓ સોનાર હસ્તાક્ષરનો ઉપયોગ કરીને આ ઇવેન્ટને ચોક્કસ રીતે એટ્રિબ્યુટ કરી શકે છે, ફાઉન્ડેશન ફોર ડિફેન્સ ખાતે સેન્ટર ઓન સાયબર એન્ડ ટેક્નોલોજી ઇનોવેશનના વરિષ્ઠ ડિરેક્ટર માર્ક મોન્ટગોમેરીએ સ્પષ્ટતા કરી હતી.
અમેરિકાએ ભૂતકાળમાં સ્વીડિશ લોકોને પાણીની અંદરનાં રેકોર્ડિંગ્સનું વિશ્લેષણ કરવામાં મદદ કરી છે. તે સહાય પૂરી પાડવા વિશેની વાતચીતો ચાલી રહી છે કારણ કે અમેરિકાના સંરક્ષણ વિભાગમાં તપાસ માટે બાલ્ટિક રાષ્ટ્રોને મદદ કરવા માટે સંપત્તિ, સાધનો અને તકનીકી કુશળતા ઉપલબ્ધ છે તેના નિરીક્ષણ માટે સમજદાર આયોજન થઈ રહ્યું છે. ઉલ્લેખનીય છે કે સ્વીડિશ સશસ્ત્ર સૈન્યે સ્વીડિશ કોસ્ટ ગાર્ડની તપાસને સમર્થન આપવા માટે ઘટનાની આસપાસના વિસ્તારમાં બહુવિધ જહાજો મોકલ્યાં હતાં.તેમાંથી ઓછામાં ઓછું એક જહાજ HMS બેલોસ નામનું સબમરીન રેસ્ક્યુ જહાજ ઉચ્ચ ગુણવત્તાની પાણીની અંદર રેકોર્ડિંગ મેળવવા માટે સક્ષમ છે,તે રેકોર્ડિંગ્સ તપાસકર્તાઓ માટે ઉપયોગી સાબિત થઈ શકે છે પરંતુ તે સ્પષ્ટ થતું નથી કે તેઓ તોડફોડના સમય દરમ્યાનની આસપાસ કેવા પ્રકારના રેકોર્ડિંગ્સ ધરાવે છે. HMs બેલોસ સપ્તાહના અંતે પાઇપલાઇન લીક થવાના સ્થળ પર પહોંચ્યું હતું.
અહીં એકોસ્ટિક્સ અને સોનાર ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ રહેશે. તે ફોરેન્સિક પુરાવા છે. તે ડૉક્ટર પાસેથી સોનોગ્રામ લેવાં જેવું પરીક્ષણ છે,સંરક્ષણ કોન્ટ્રાક્ટર અને નેવીનાં નિવૃત્ત કેપ્ટન એવી ધારણા રાખે છે! અમેરિકા પાસે અવાજ શોધવા અને પાણીના તરંગી અવાજમાંથી અર્થપૂર્ણ માહિતી અલગ કરવા માટે વિશ્વના શ્રેષ્ઠ સેન્સર છે. તેમની પાસે એવાં દક્ષ લોકો છે જે ધ્વનિશાસ્ત્રના વિજ્ઞાનને સમજે છે કારણ કે અમેરિકા 1940થી ધ્વનિશાસ્ત્ર વિજ્ઞાન પર શોધ અને અભ્યાસ કરી રહ્યું છે. તેઓ તે સમજવામાં નિપુણ છે કે સબમરીનનો અવાજ કેવો હોય છે, તે બધું પાણીની અંદર ડ્રિલિંગ કરે છે. તેમાં નોંધપાત્ર કમ્પ્યુટિંગ પાવર અને ઇન્ટેલિજન્સ ઉમેરવામાં આવશે!
સ્વીડિશ પોલીસ શરૂઆતમાં આ ઘટનાની તપાસ કરી રહી હતી પરંતુ સ્વીડિશ સુરક્ષા સેવા જેના આદેશમાં રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા બાબતોનો સમાવેશ થાય છે, તેમણે હવે તપાસ હાથ ધરી છે.તે હેન્ડઓવર, ફોજદારીથી રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સુધી તપાસ થાય છે જ્યારે તે નકારી શકાય નહીં કે સુરક્ષા ઘટનામાં એક કે એકથી વધુ વિદેશી શક્તિઓ સામેલ છે! નોર્ડ સ્ટ્રીમ પાઈપલાઈન લીક થવાને કારણે થયેલા વિસ્ફોટ ખરેખર જટિલ અને ગંભીર અપરાધ કક્ષાના છે. તેનાં તપાસ અને અભ્યાસક્રમને આગળ વધારવામાં સમય લાગી શકે છે. વિસ્ફોટો પાછળ ક્યા તત્ત્વો હોઈ શકે તે અંગે ટિપ્પણી કરવાનો સમય હજી પાક્યો નથી. તપાસમાં મદદ કરવા માટે ઉપલબ્ધ સ્વીડિશ જહાજો તકનીકી રીતે અત્યાધુનિક છે પરંતુ વિગતવાર ખુલાસો કર્યો નથી.
– ફાલ્ગુની ઠક્કર
