ઉત્તર પ્રદેશની શાળાઓમાં એક નવો નિયમ લાગુ કરવામાં આવ્યો છે. આ નિયમ હેઠળ સરકારી શાળાઓમાં દૈનિક અખબાર વાંચન ફરજિયાત બનાવવામાં આવ્યું છે. રાજ્ય સરકારે શિક્ષણના સ્તરને વધુ સુધારવા અને વિદ્યાર્થીઓના સામાન્ય જ્ઞાનમાં વધારો કરવા માટે આ નિર્ણય લીધો છે.
આદેશમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે આ નવી સિસ્ટમનો ઉદ્દેશ્ય બાળકોને પુસ્તકીય જ્ઞાન સુધી મર્યાદિત રાખવાને બદલે દેશ અને વિશ્વની મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓ સાથે જોડવાનો છે. મુખ્ય વાત એ છે કે દરેક વિદ્યાર્થીએ અખબાર વાંચવું ફરજિયાત રહેશે અને તેમાં સમાવિષ્ટ વિષયો વિશે પ્રશ્નો પૂછી શકાશે.
ગઈ તા. 23 ડિસેમ્બરના રોજ અધિક મુખ્ય સચિવ (મૂળભૂત અને માધ્યમિક શિક્ષણ) પાર્થ સારથી સેન શર્મા દ્વારા જારી કરાયેલા આદેશમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે અંગ્રેજી અને હિન્દી બંને પ્રકારના અખબારોને શાળાઓની દૈનિક વાંચન સંસ્કૃતિનો અભિન્ન ભાગ બનાવવો જોઈએ.
આ નવેમ્બરમાં આપેલા અગાઉના આદેશનું ચાલુ છે જેમાં વિદ્યાર્થીઓમાં વાંચન સંસ્કૃતિ કેળવવાના માર્ગો પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. વધુ પડતા સ્ક્રીન સમયને નિરુત્સાહિત કરતા, 23 ડિસેમ્બરના આદેશમાં વિદ્યાર્થીઓને “ભૌતિક” અખબારો વાંચવાની સલાહ આપવામાં આવી છે કારણ કે તે તેમનું ધ્યાન અને એકાગ્રતા વધારવામાં મદદ કરશે.
ડેઈલી મોર્નિંગ એસેમ્બલી દરમિયાન અખબારોમાંથી સમાચાર વાંચન માટે 10 મિનિટનો સમય ફાળવવો જોઈએ. વિદ્યાર્થીઓ વારાફરતી સંપાદકીય લેખોના મુખ્ય મુદ્દાઓ અને રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય અને રમતગમતની ઘટનાઓના મુખ્ય સકારાત્મક સમાચાર વાંચશે એમ 23 ડિસેમ્બરના આદેશમાં જણાવાયું છે.
આ નિર્દેશ વિશે પૂછવામાં આવતા, સેન શર્માએ કહ્યું “આ સૂચનાઓ તેમજ સલાહ પણ છે જેનું પાલન રાજ્ય સંચાલિત શાળાઓ દ્વારા કરવા માટે છે પરંતુ જો તેમને સમજણ મળે તો અન્ય શાળાઓ પણ તેનું પાલન કરી શકે છે.
બાળકોનું શબ્દભંડોળ વધશે
ઉત્તર પ્રદેશ મૂળભૂત શિક્ષણ વિભાગ જણાવે છે કે આ પહેલ પાછળનો હેતુ બાળકોના શબ્દભંડોળને વિસ્તૃત કરવાનો અને તેમની ભાષા કૌશલ્ય સુધારવાનો છે. ઘણીવાર એવું જોવા મળે છે કે ગ્રામીણ વિસ્તારોના વિદ્યાર્થીઓ માહિતીના અભાવે પાછળ રહે છે. નિયમિત રીતે અખબારો વાંચવાથી તેમના સામાન્ય જ્ઞાનમાં વધારો થશે જ, પરંતુ તાર્કિક તર્ક અને વિશ્વ પ્રત્યે એક નવો દ્રષ્ટિકોણ પણ વિકસિત થશે. આ જ કારણ છે કે રાજ્યભરની તમામ સરકારી શાળાઓમાં તેને ફરજિયાત બનાવવામાં આવ્યું છે.
આ સિસ્ટમ કેવી રીતે અમલમાં મૂકવામાં આવશે?
વિભાગ દ્વારા જારી કરાયેલી સૂચનાઓ અનુસાર, હવે શાળાઓમાં દરરોજ અખબારો ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. આનો અર્થ એ છે કે અખબારો સરકારી ખર્ચે ખરીદવામાં આવશે. અખબાર વાંચ્યા પછી, વિદ્યાર્થીઓએ સવારની સભા દરમિયાન મહત્વપૂર્ણ સમાચાર વાર્તાઓ શેર કરવાની રહેશે. તેમને અખબારમાંથી શીખેલા પાંચ શબ્દોના નામ પણ પૂછવામાં આવશે. શિક્ષકો વિદ્યાર્થીઓને સમાચારનું વિશ્લેષણ કેવી રીતે કરવું અને વર્ગમાં મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓની ચર્ચા કેવી રીતે કરવી તે શીખવશે. વધુમાં, બાળકોની સમજણ વધારવા માટે અખબારોમાં પ્રકાશિત થતી પ્રેરણાદાયી વાર્તાઓ પર ધ્યાન આપવામાં આવશે.
અધિકારીઓને સોંપાઈ જવાબદારી
ઉત્તર પ્રદેશની શાળાઓમાં પાયાના સ્તરે આ નવી નીતિને અસરકારક રીતે લાગુ કરવા માટે જિલ્લા મૂળભૂત શિક્ષણ અધિકારીઓ (BSA) ને કાર્ય સોંપવામાં આવ્યું છે. વિભાગ માને છે કે આ પગલું સરકારી શાળાઓના વિદ્યાર્થીઓને ખાનગી શાળાઓ જેટલા જ વિવિધ વિષયો વિશે સમાન સ્તરનું જ્ઞાન પ્રદાન કરશે, અને તેમને દેશ અને વિશ્વની વર્તમાન ઘટનાઓથી વાકેફ થવામાં મદદ કરશે. વધુમાં, વિદ્યાર્થીઓ સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષાઓની તૈયારી કરી શકશે.
