નવી દિલ્હીઃ ખાલિસ્તાની પ્રચાર અને ભારત વિરોધી એજન્ડાના આધારે પોતાની રાજનીતિને ચમકાવનાર કેનેડાના વડાપ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોના દિવસો હવે પૂરા થઈ ગયા છે. સોમવારે સવારે જ્યારે લોકો તેમની ઊંઘમાંથી જાગી રહ્યા હતા ત્યારે કેનેડાના એક સમાચારે તેમને ચોંકાવી દીધા. રોયટર્સના અહેવાલ મુજબ જસ્ટિન ટ્રુડો વડાપ્રધાન પદ પરથી રાજીનામું આપવા જઈ રહ્યા છે. તે ગમે ત્યારે પોતાનું પદ છોડી શકે છે.
કેનેડિયન અખબાર ધ ગ્લોબ એન્ડ મેલે ત્રણ સ્ત્રોતોના આધારે અહેવાલ આપ્યો છે કે ટ્રુડો લિબરલ પાર્ટીના નેતા પદેથી રાજીનામું આપવા જઈ રહ્યા છે. ગ્લોબ એન્ડ મેઇલ મુજબ તેઓને બરાબર ખબર નથી કે ટ્રુડો ક્યારે પદ છોડવાની તેમની યોજનાની જાહેરાત કરશે પરંતુ તેઓ અપેક્ષા રાખે છે કે તે બુધવારે નિર્ણાયક રાષ્ટ્રીય કોકસની બેઠક પહેલા થશે. ટ્રુડોએ 2013માં લિબરલ નેતા તરીકેની જવાબદારી સંભાળી હતી, જ્યારે પાર્ટી ગંભીર સંકટમાં હતી અને હાઉસ ઓફ કોમન્સમાં પ્રથમ વખત ત્રીજા સ્થાને આવી ગઈ હતી.
ટ્રુડોએ બે વર્ષ સુધી કેનેડામાં જોરશોરથી પ્રચાર કર્યો અને ઑક્ટોબર 2015માં કેનેડામાં ચૂંટણીઓ યોજાઈ ત્યારે ટ્રુડોએ પ્રચંડ વિજય મેળવ્યો હતો. આ ચૂંટણીમાં લિબરલ્સે 338માંથી 184 બેઠકો જીતી હતી. જ્યારે ટ્રુડોની પાર્ટીને 39.5 ટકા પોપ્યુલર વોટ મળ્યા છે.
આ એક મજબૂત અને શક્તિશાળી સરકાર હતી. ટ્રુડોની જીત કેટલી મોટી હતી તેનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે 2011ની ચૂંટણીમાં તેમની પાર્ટીને માત્ર 34 સીટો મળી હતી. જ્યારે 2015ની ચૂંટણીમાં લિબરલ પાર્ટીને 184 બેઠકો મળી હતી.
આ પછી ટ્રુડોએ 2019 અને 2021ની ચૂંટણીમાં પણ જીત મેળવી હતી. પરંતુ દરેક જીત સાથે ટ્રુડોની નીતિઓ પરની પકડ નબળી પડી અને કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટી પ્રબળ બની ગઈ. હવે સ્થિતિ એ સ્તરે પહોંચી ગઈ છે કે ટ્રુડોને તેમનો કાર્યકાળ પૂરો થાય તે પહેલા જ રાજીનામું આપવાની ફરજ પડી છે.
ખાલિસ્તાની પ્રચાર, ભારત વિરોધી એજન્ડા
કેનેડામાં ટ્રુડોની રાજનીતિ સંપૂર્ણપણે ભારત વિરુદ્ધ રહી છે. ટ્રુડોએ કેનેડાની ધરતી પરથી ભારત વિરોધી પ્રવૃતિઓ કરી રહેલા કટ્ટર ખાલિસ્તાનીઓને ચૂપચાપ સહન કર્યા ઉપરાંત ત્યાંની પોલીસે તેમને કાનૂની રક્ષણ પણ આપ્યું. કેનેડામાં જ્યારે પૂર્વ ભારતીય પીએમ ઈન્દિરા ગાંધીની હત્યાને વાંધાજનક બતાવવામાં આવી ત્યારે ત્યાંની પોલીસે ચુપકીદી સેવી હતી.
કેનેડામાં હિન્દુ મંદિરો પર હુમલા થયા ત્યારે પણ ત્યાંની પોલીસ મૌન રહી હતી. ટ્રુડો, જે વિકસિત દેશોમાં સામેલ હતા, તેઓ ખાલિસ્તાનીઓના આ દુષ્કૃત્યોની ટીકા કરશે અને તેમની પોલીસને તેમની સામે કાર્યવાહી કરવા તરત જ કહેશે તેવી અપેક્ષા હતી. પરંતુ તેઓ મૌન રહ્યા અને કેટલાક આતંકવાદીઓને તેમના મત માટે પ્રોત્સાહિત કરતા રહ્યા હતા.
ટ્રુડોએ પોતે સ્વીકાર્યું છે કે કેનેડામાં ખાલિસ્તાની તત્વો હાજર છે. જો કે, ટ્રુડોએ એમ કહીને પોતાનો ગુનો ઓછો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો કે તેઓ સમગ્ર શીખ સમુદાયનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા નથી. ટ્રુડોના આ પગલાંથી સામાન્ય કેનેડિયન નાગરિકનો તેમના પીએમમાંથી વિશ્વાસ ઉઠી ગયો હતો.
ટ્રુડોના આરોપોથી ભારત સ્તબ્ધ છે
ટ્રુડોએ ભારતમાંથી ફરાર આતંકવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યામાં ભારત સરકારની ભૂમિકા પર ધ્યાન આપીને દ્વિપક્ષીય સંબંધોની ગરિમાનો નાશ કર્યો હતો. સપ્ટેમ્બર 2023 માં ટ્રુડોએ કેનેડાની સંસદને કહ્યું કે કેનેડાના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા તંત્ર પાસે એવું માનવા માટેનું કારણ છે કે ભારત સરકારના એજન્ટોએ કેનેડિયન નાગરિકની હત્યા કરી છે. ટ્રુડોના આરોપોને 16-17 મહિના વીતી ગયા છે કેનેડા આ હત્યામાં ભારતીય એજન્સીઓની સંડોવણીના નક્કર પુરાવા આપી શક્યું નથી.
ટ્રમ્પની જીત પછી ટ્રુડો માટે વધુ ખરાબ દિવસો
અમેરિકી ચૂંટણીમાં ટ્રમ્પની જીત ટ્રુડો માટે વધુ ખરાબ દિવસો લઈને આવી છે. જીત બાદ ટ્રમ્પે કહ્યું હતું કે તેઓ કેનેડા પર 25 ટકા ટેરિફ લાદશે. ટ્રમ્પનું નિવેદન ટ્રુડો માટે આઘાતજનક હતું. તેણે તરત જ અમેરિકાની ફ્લાઈટ પકડી અને ટ્રમ્પને મળવા ગયો. ટ્રુડો ગુપ્ત રીતે ટ્રમ્પને મળ્યા હતા અને તેમની સાથે રાત્રિભોજન કર્યું હતું. પરંતુ તેની મુશ્કેલીઓ દૂર થતી ન હતી.
ટ્રમ્પે પણ ટ્રુડોને ડાબેરી પાગલ ગણાવીને તેમની મજાક ઉડાવી હતી. આ સિવાય ટ્રમ્પે ટ્રુડોને ‘કેનેડાના મહાન રાજ્યના ગવર્નર’ તરીકે સંબોધ્યા હતા. તેમણે કેનેડાને અમેરિકાનું ’51મું રાજ્ય’ બનાવવાનું સૂચન કરતા કહ્યું કે આનાથી ટેરિફ અને વેપારના મુદ્દાઓ પર વાટાઘાટો સરળ બનશે.
ટ્રમ્પ બાદ મસ્કે પણ આંચકો આપ્યો હતો
ટ્રુડોને બીજો ફટકો ટ્રમ્પના નજીકના સહયોગી અને પીઢ ઉદ્યોગપતિ એલોન મસ્ક તરફથી આવ્યો છે. ઈલોન મસ્કે ટ્વીટમાં કહ્યું કે ટ્રુડો આગામી ચૂંટણી હારી જવાના છે. તેમણે કહ્યું કે આગામી ચૂંટણીમાં તેમની વિદાય નિશ્ચિત છે. એલોન મસ્ક જેવા પીઢ ઉદ્યોગપતિના નિવેદનથી ટ્રુડોની પ્રતિષ્ઠાને ઊંડો ફટકો પડ્યો હતો.
