નવી દિલ્હી: બંગાળી (Bengali) ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીની અભિનેત્રી (Actress) એંદ્રિલા શર્માનું (Aindrila Sharma) રવિવારે કાર્ડિયાક અરેસ્ટને (cardiac arrest) કારણે નિધન (Death) થયું છે. એંદ્રિલા માત્ર 24 વર્ષની હતી. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે 15 નવેમ્બરના રોજ એંદ્રિલાને મલ્ટીપલ કાર્ડિયાક એરેસ્ટ આવ્યા હતા, જેના પછી તેમને CPR પણ આપવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તે પછી મોડી રાત્રે તેમને બીજી કાર્ડિયાક અરેસ્ટ આવી હતી, જેના કારણે તેણે જીવ ગુમાવ્યો હતો.
મળતી માહિતી મુજબ 1 નવેમ્બરના રોજ એંદ્રિલાને બ્રેઈન સ્ટ્રોક આવ્યો હતો, જેના કારણે તેને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવી હતી. તે ઘણા દિવસોથી વેન્ટિલેટર પર હતી. ઈન્દ્રિલા શર્મા પણ કેન્સર સર્વાઈવર હતી. તેણે કેન્સર જેવી ખતરનાક બીમારીને બે વખત હરાવી હતી. આજના સમયમાં નાની ઉંમરમાં કાર્ડિયાક અરેસ્ટનું જોખમ વધી ગયું છે. ઘણી વખત લોકો કાર્ડિયાક અરેસ્ટના લક્ષણોને સામાન્ય ગણીને તેની અવગણના કરે છે, જે ખૂબ જ ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. તો ચાલો જાણીએ કાર્ડિયાક અરેસ્ટ એટલે શું? તેના લક્ષણો શું છે અને તેનાથી બચવા માટે કઈ પદ્ધતિઓ અપનાવી શકાય?
કાર્ડિયાક અરેસ્ટ શું છે?
કાર્ડિયાક અરેસ્ટ એ જીવન માટે જોખમી સ્થિતિ છે જેમાં હૃદય અચાનક કામ કરવાનું બંધ કરી દે છે. જો હૃદય કામ કરવાનું બંધ કરી દે છે, તો તે લોહીને પંપ કરવામાં અસમર્થ છે અને થોડી જ વારમાં તેની અસર આખા શરીર પર દેખાવા લાગે છે. ઈમરજન્સીમાં, કાર્ડિયોપલ્મોનરી રિસુસિટેશન (CPR) અને ડિફિબ્રિલેશન કાર્ડિયાક અરેસ્ટમાં થોડી મદદ કરી શકે છે. CPR તમારા ફેફસાંમાં પૂરતો ઓક્સિજન જાળવી રાખે છે. જો સીપીઆર અને ડિફિબ્રિલેટર સમયસર ઉપલબ્ધ હોય તો કાર્ડિયાક અરેસ્ટથી જીવ બચાવી શકાય છે.
કાર્ડિયાક અરેસ્ટ આવતા પહેલા શરીરમાં દેખાય છે આ લક્ષણો-
- બેભાન
- ઝડપી ધબકારા
- છાતીનો દુખાવો
- ચક્કર
- શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
- ઉલટી
- પેટ અને છાતીમાં દુખાવો
કાર્ડિયાક અરેસ્ટ કેમ અચાનક આવે છે?
કાર્ડિયાક અરેસ્ટ હાર્ટ એટેકથી અલગ છે. હાર્ટ એટેકમાં, હૃદયના એક ભાગમાં લોહી પહોંચતું બંધ થઈ જાય છે જ્યારે કાર્ડિયાક અરેસ્ટમાં, હૃદય અચાનક કામ કરવાનું બંધ કરી દે છે. હૃદયરોગનો હુમલો ક્યારેક વિદ્યુત પ્રણાલીમાં ખલેલ પેદા કરી શકે છે જે અચાનક કાર્ડિયાક અરેસ્ટ તરફ દોરી જાય છે. જ્યારે કાર્ડિયાક અરેસ્ટ આવે છે ત્યારે શ્વાસ લેવામાં ઘણી તકલીફ થાય છે અને બેભાન થઈ જાય છે. આ હૃદયની વિદ્યુત પ્રણાલીમાં ખલેલને કારણે છે. તેના કારણે હૃદયની પમ્પિંગ ક્રિયા કરી શકતું નથી અને શરીરમાં લોહીનો પ્રવાહ બંધ થઈ જાય છે.
કાર્ડિયાક અરેસ્ટનું સૌથી વધુ જોખમ કોને હોય છે?
હેલ્થ એક્સપર્ટના મતે સામાન્ય રીતે 35-40 વર્ષની ઉંમરમાં પણ આવી ઘટનાઓ જોવા મળે છે. પરંતુ હવે યુવાનોમાં પણ આ રોગનું જોખમ ઘણું વધી ગયું છે. આવી સ્થિતિમાં કાર્ડિયાક અરેસ્ટ માટે આ કારણો જવાબદાર છે-
- ધૂમ્રપાન
- ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ
- હાઈ બ્લડ પ્રેશર
- ડાયાબિટીસ
- માનસિક અને સામાજિક તણાવ
- કામ ન કરવું
- મોટાપણું
- શાકભાજી અને ફળો ઓછા ખાવા
- વધુ પડતા દારૂનું સેવન કરવું