કેરળમાં ચોમાસાએ દસ્તક આપી દીધી છે. તે નિર્ધારિત સમય કરતાં લગભગ એક અઠવાડિયા વહેલું ચાલી રહ્યું છે. આ વર્ષે ચોમાસુ છેલ્લા 16 વર્ષમાં સૌથી વહેલું કેરળમાં પહોંચ્યું છે. રાજ્યમાં ચોમાસાના આગમન માટે બધી જ અનુકૂળ પરિસ્થિતિઓ બનાવવામાં આવી હતી. કેરળના ઘણા ભાગોમાં છેલ્લા બે દિવસથી ભારે વરસાદ પડી રહ્યો છે. આ નીચા દબાણવાળા ક્ષેત્ર અને આગળ વધી રહેલી ચોમાસા પ્રણાલીના સંયોજનને કારણે થઈ રહ્યું છે. રાજ્યમાં છેલ્લે 2009 અને 2001માં ચોમાસુ આટલું વહેલું પહોંચ્યું હતું. ત્યારબાદ તે 23 મેના રોજ રાજ્યમાં પહોંચ્યું.
શનિવારે ચોમાસુ કેરળ પહોંચી ગયું. તે તેના નિર્ધારિત સમય કરતાં 8 દિવસ પહેલા પહોંચી ગયું. હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર 16 વર્ષમાં આ પહેલી વાર છે જ્યારે ચોમાસુ આટલું વહેલું આવી ગયું છે. 2009માં ચોમાસુ 9 દિવસ વહેલું આવી ગયું હતું. જ્યારે ગયા વર્ષે તે 30 મે ના રોજ હતું.
ચોમાસું ચાર દિવસ સુધી દેશથી લગભગ 40-50 કિલોમીટર દૂર અટવાયું હતું અને શુક્રવારે સાંજે આગળ વધ્યું. તે આજે જ તમિલનાડુ અને કર્ણાટકના ઘણા વિસ્તારોમાં પહોંચે તેવી શક્યતા છે. દક્ષિણ પશ્ચિમ ચોમાસું હવે ઝડપથી મહારાષ્ટ્ર તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. તે એક અઠવાડિયામાં દેશના દક્ષિણ અને ઉત્તરપૂર્વીય રાજ્યોને આવરી શકે છે જ્યારે 4 જૂન સુધીમાં મધ્ય અને પૂર્વીય ભારતને આવરી લેશે.
દક્ષિણ રાજ્યોમાં ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) એ શનિવારે કેરળ, દરિયાકાંઠાના દક્ષિણ આંતરિક કર્ણાટક, કોંકણ અને ગોવામાં છૂટાછવાયા સ્થળોએ ભારેથી અતિ ભારે વરસાદની આગાહી કરી છે. હવામાન વિભાગે જણાવ્યું છે કે 29 મે સુધી કેરળ અને દરિયાકાંઠાના કર્ણાટકમાં ભારેથી અતિ ભારે વરસાદની શક્યતા છે. આ સમયગાળા દરમિયાન 40-50 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે પવન ફૂંકાશે. આગામી પાંચ દિવસ દરમિયાન તમિલનાડુ, તેલંગાણા અને આંધ્રપ્રદેશમાં પણ છૂટાછવાયા વરસાદ અને ગાજવીજ સાથે વરસાદ પડી શકે છે.
હવામાનશાસ્ત્રીઓના મતે ચોમાસાની શરૂઆતની તારીખ અને મોસમ દરમિયાન થયેલા કુલ વરસાદ વચ્ચે કોઈ સંબંધ નથી. તેનું વહેલું કે મોડું આગમન એનો અર્થ એ નથી કે તે દેશના અન્ય ભાગોને પણ આ જ રીતે આવરી લેશે. હવામાન વિભાગે એપ્રિલમાં કહ્યું હતું કે 2025ના ચોમાસા દરમિયાન અલ નીનોની શક્યતા ઓછી છે. આનો અર્થ એ થયો કે આ વર્ષે સામાન્ય કરતાં વધુ વરસાદ પડશે. ઓછો વરસાદ થવાની શક્યતા લગભગ નથી. 2023માં અલ નીનો સક્રિય હતો જેના કારણે ચોમાસાની ઋતુ દરમિયાન સામાન્ય કરતાં 6 ટકા ઓછો વરસાદ પડ્યો હતો.
આ વર્ષે ચોમાસુ વહેલું કેમ આવ્યું?
આ વખતે ભારતમાં ચોમાસાનું વહેલું આગમન થવાનું મુખ્ય કારણ અરબી સમુદ્ર અને બંગાળની ખાડીમાં ભેજનું પ્રમાણ વધ્યું છે. દરિયાનું તાપમાન સામાન્ય કરતા વધારે રહ્યું, જેના કારણે ચોમાસાના પવનો વધુને વધુ સક્રિય બન્યા. પશ્ચિમી પવનો અને ચક્રવાતોની ગતિએ પણ ચોમાસાને આગળ વધવામાં મદદ કરી. આ ઉપરાંત હવામાન પરિવર્તન પણ હવામાન પેટર્નમાં ફેરફારનું એક મુખ્ય કારણ બની રહ્યું છે.
દેશમાં ચોમાસુ આ રીતે આગળ વધે છે
સામાન્ય રીતે દક્ષિણપશ્ચિમ ચોમાસુ 1 જૂન સુધીમાં કેરળમાં આવી જાય છે. આ પછી 8 જુલાઈ સુધીમાં તે આખા દેશને આવરી લે છે. તે 17 સપ્ટેમ્બરની આસપાસ ઉત્તરપશ્ચિમ ભારતમાંથી પીછેહઠ કરવાનું શરૂ કરે છે અને 15 ઓક્ટોબર સુધીમાં સંપૂર્ણપણે પીછેહઠ કરે છે.
