લદ્દાખના સિયાચીન ગ્લેશિયર પર એક વિશાળ હિમસ્ખલન થયું હતું, જેમાં ભારતીય સેનાના ત્રણ સૈનિકો શહીદ થયા હતા. આ વિશ્વનું સૌથી ઊંચું યુદ્ધક્ષેત્ર છે, જ્યાં સૈનિકોને -60 ડિગ્રી ઠંડી, ભારે પવન અને બર્ફીલા જોખમોનો સામનો કરવો પડે છે. અત્યાર સુધીની માહિતી અનુસાર સૈનિકો પેટ્રોલિંગ કરી રહ્યા હતા ત્યારે તેઓ હિમસ્ખલનમાં ફસાઈ ગયા હતા.
ત્રણેય સૈનિકો મહાર રેજિમેન્ટના હતા. ત્રણેય ગુજરાત, ઉત્તર પ્રદેશ અને ઝારખંડના હતા. હિમપ્રપાતમાં પાંચ સૈનિકો ફસાયા છે. એક કેપ્ટનને બચાવી લેવામાં આવ્યો છે. સેનાની બચાવ ટીમો તાત્કાલિક કામે લાગી ગઈ છે. લેહ અને ઉધમપુરની મદદ લેવાઈ છે. શિયાળા દરમિયાન સિયાચીનમાં હિમપ્રપાત સામાન્ય છે. 1984માં ઓપરેશન મેઘદૂત પછી હવામાનને કારણે 1,000 થી વધુ સૈનિકો શહીદ થયા છે. વધુ માહિતીની રાહ જોવાઈ રહી છે.
સિચાચીન સૌથી ઊંચું યુદ્ધક્ષેત્ર
સિયાચીન ગ્લેશિયર, જે કારાકોરમ પર્વતમાળામાં 20,000 ફૂટની ઊંચાઈ પર આવેલું છે. આ સમાચાર હૃદયદ્રાવક છે, કારણ કે સિયાચીનમાં આવી ઘટનાઓ પહેલા પણ બની ચૂકી છે. આ વખતે હિમપ્રપાત બેઝ કેમ્પની નજીક 12000 ફૂટની ઊંચાઈ પર થયો હતો. સિયાચીનને વિશ્વનું સૌથી ઊંચું યુદ્ધક્ષેત્ર કહેવામાં આવે છે. અહીંનું તાપમાન -60 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી ઘટી જાય છે.
ભારે પવન બરફવર્ષા અને હિમપ્રપાત સામાન્ય છે. આ હિમપ્રપાત ઉત્તરીય ગ્લેશિયર ક્ષેત્રમાં થયો હતો, જ્યાં 18,000 થી 20,000 ફૂટની ઊંચાઈ છે. આ વિસ્તારમાં સૈનિકોને માત્ર દુશ્મન જ નહીં પરંતુ કુદરતના પ્રકોપ સામે પણ લડવું પડે છે. 1984માં ઓપરેશન મેઘદૂત શરૂ થયા પછી ભારતે સિયાચીન પર નિયંત્રણ જાળવી રાખ્યું છે, પરંતુ હવામાનને કારણે 1,000 થી વધુ સૈનિકો શહીદ થયા છે.
બચાવ કામગીરી ચાલી રહી છે
હિમપ્રપાતના સમાચાર મળતા જ ભારતીય સેના અને વાયુસેનાએ તાત્કાલિક બચાવ કામગીરી શરૂ કરી દીધી હતી. સ્પેશિયાલિસ્ટ હિમપ્રપાત બચાવ ટીમો (ART) ઘટનાસ્થળે પહોંચી ગઈ હતી, જે બરફમાં દટાયેલા સૈનિકોને બચાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. આ ટીમો લેહ અને ઉધમપુરથી સંકલન કરી રહી છે. ઘાયલોને બહાર કાઢવા અને તેમને હોસ્પિટલમાં લઈ જવા માટે ચિત્તા અને Mi-17 જેવા આર્મી હેલિકોપ્ટરનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
સિયાચીનમાં આવી કટોકટી માટે સેના હંમેશા તૈયાર રહે છે પરંતુ બરફ અને ઠંડીને કારણે બચાવ કામગીરી અત્યંત મુશ્કેલ હોય છે. ભૂતકાળની ઘટનાઓમાંથી શીખીને સેનાએ સિયાચીનમાં માળખાગત સુવિધાઓ મજબૂત બનાવી છે. DRDOના ઓલ-ટેરેન વ્હીકલ (ATV) પુલ, ડાયનેમા રોપ્સ અને ચિનૂક્સ જેવા હેવી-લિફ્ટ હેલિકોપ્ટરથી પુરવઠો અને બચાવ કામગીરીમાં મદદ મળી છે. ISROના ટેલિમેડિસિન નોડ્સ અને HAPO ચેમ્બર (હાઈ એલ્ટિટ્યુડ પલ્મોનરી એડીમા) એ તબીબી સુવિધાઓમાં વધારો કર્યો છે. તેમ છતાં સિયાચીનની કઠોર પરિસ્થિતિઓ દરેક કામગીરીને જોખમી બનાવે છે.
