કેન્દ્ર સરકારે મંગળવારે ફરી એકવાર સ્પષ્ટતા કરી કે ₹ 500 ની નોટોનો પુરવઠો બંધ કરવાનો કોઈ પ્રસ્તાવ વિચારણા હેઠળ નથી. આ માહિતી નાણા રાજ્યમંત્રી પંકજ ચૌધરીએ સંસદમાં આપી હતી. પીટીઆઈના સમાચાર અનુસાર, તેમણે કહ્યું કે એટીએમમાંથી ₹ 500 ની નોટોનું વિતરણ પહેલાની જેમ ચાલુ રહેશે. આ ઉપરાંત, ₹ 100 અને ₹ 200 મૂલ્યની નોટોની ઉપલબ્ધતા વધારવા માટે પણ નક્કર પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.
રાજ્યસભામાં એક લેખિત જવાબમાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ 28 એપ્રિલ, 2025 ના રોજ એક પરિપત્ર જારી કર્યો છે. આમાં બધી બેંકો અને વ્હાઇટ લેબલ એટીએમ ઓપરેટરોને સૂચના આપવામાં આવી છે કે તેઓ નિયમિતપણે તેમના ATM માં ₹ 100 અને ₹ 200 ની નોટો નાખે જેથી સામાન્ય લોકોને સરળતાથી નાના મૂલ્યની રોકડ મળી શકે.
₹ 100 અથવા ₹ 200 ની નોટ મેળવવા પર ભાર
સમાચાર મુજબ RBI માર્ગદર્શિકા જણાવે છે કે 30 સપ્ટેમ્બર, 2025 સુધીમાં દેશના 75% ATM માં ઓછામાં ઓછી એક કેસેટ દ્વારા ₹ 100 અથવા ₹ 200 ની નોટો મળવી જોઈએ. આ લક્ષ્ય 31 માર્ચ, 2026 સુધીમાં વધારીને 90% ATM કરવામાં આવશે.
બીજા પ્રશ્નના જવાબમાં ચૌધરીએ કહ્યું કે સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (SEBI) એ છેલ્લા પાંચ વર્ષ (એપ્રિલ 2020 થી માર્ચ 2025) દરમિયાન 76 કેસોની તપાસ કરી છે. આ કેસોમાં ₹ 949.43 કરોડની ડિસગોર્જમેન્ટ રકમ વસૂલ કરવામાં આવી છે. અહીં તમને જણાવી દઈએ કે ડિસગોર્જમેન્ટ એ એક પ્રક્રિયા છે જેમાં ગેરકાયદેસર રીતે મેળવેલ નફો જપ્ત કરવામાં આવે છે. રાજ્યમંત્રીએ કહ્યું કે ઘણી કેન્દ્રીય એજન્સીઓ અને અમલીકરણ સંસ્થાઓ રોકાણ છેતરપિંડી અટકાવવા માટે સક્રિયપણે કામ કરી રહી છે.
સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ (CBDT) એ છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં મલ્ટી-લેવલ માર્કેટિંગ કૌભાંડો સંબંધિત 9 કેસોની ઓળખ પણ કરી છે. એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ 1 જાન્યુઆરી, 2020 થી 30 જુલાઈ, 2025 ની વચ્ચે પ્રિવેન્શન ઓફ મની લોન્ડરિંગ એક્ટ (PMLA), 2002 હેઠળ લગભગ 220 કેસોની તપાસ શરૂ કરી છે જે રોકાણ છેતરપિંડી સાથે સંબંધિત છે. સરકારે એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે હાલમાં ક્રિપ્ટો સંપત્તિઓ પર કોઈ કાનૂની નિયંત્રણ નથી પરંતુ RBI-SACHET પોર્ટલ પર અનધિકૃત રોકાણ યોજનાઓ અંગે હજારો ફરિયાદો મળી રહી છે.
