જો તમે પણ IRCTC દ્વારા ટ્રેન ટિકિટ બુક કરો છો તો આ સમાચાર તમારા માટે છે કારણ કે IRCTC એ 2.5 કરોડથી વધુ યુઝર આઈડી ડિએક્ટિવેટ કરી દીધા છે. ડેટાના વિશ્લેષણમાં રેલવેને કેટલાક યુઝર્સના બુકિંગ પેટર્ન પર શંકા હતી. આ શંકાના આધારે આ યુઝર્સના આઈડી બ્લોક કરવામાં આવ્યા છે. સરકારે સંસદમાં એક પ્રશ્નના જવાબમાં આ માહિતી આપી હતી.
રાજ્યસભાના સાંસદ એડી સિંહે સંસદમાં આ અંગે પ્રશ્ન પૂછ્યો હતો. સિંહે રેલ્વે મંત્રાલયને પૂછ્યું હતું કે કરોડો IRCTC વપરાશકર્તાઓના આઈડી કેમ બંધ કરવામાં આવ્યા, ટિકિટ બુકિંગ ખુલતાની સાથે જ ટિકિટ કેવી રીતે ગાયબ થઈ જાય છે અને રેલવે આને રોકવા માટે શું પગલાં લઈ રહી છે? આના જવાબમાં સરકારે માહિતી આપી હતી. મંત્રાલયે તેના જવાબમાં લખ્યું છે કે ટિકિટ બુકિંગમાં થતી અનિયમિતતાઓને રોકવા માટે IRCTC એ 2.5 કરોડથી વધુ યુઝર આઈડી બંધ કર્યા છે. તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે આ યુઝર આઈડી સાથે બુકિંગમાં કંઈક ખોટું છે.
25 જુલાઈના રોજ રાજ્યસભામાં આપેલા જવાબમાં રેલ્વે મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે ટિકિટ બુકિંગ સિસ્ટમમાં છેડછાડ અને દુરુપયોગ અટકાવવા માટે IRCTC એ આ પગલું ભર્યું છે. ડેટા વિશ્લેષણ દરમિયાન એવું જાણવા મળ્યું કે કરોડો યુઝર આઈડી નકલી અથવા શંકાસ્પદ માહિતી સાથે બનાવવામાં આવ્યા હતા. ત્યારબાદ તેમને નિષ્ક્રિય કરવામાં આવ્યા હતા જેથી તત્કાલ ટિકિટ બુકિંગમાં પારદર્શિતા લાવી શકાય અને પ્રામાણિક મુસાફરોને તકલીફ ન પડે.
મંત્રાલયે એમ પણ કહ્યું હતું કે ટ્રેનોમાં ટિકિટની માંગ આખા વર્ષ દરમિયાન એકસરખી રહેતી નથી. ક્યારેક એવો સમય આવે છે જ્યારે ટિકિટની માંગ ખૂબ વધારે હોય છે અને ક્યારેક ઓછો હોય છે. જે ટ્રેનો વધુ લોકપ્રિય હોય છે અને મુસાફરી કરવામાં ઓછો સમય લે છે તેમાં ટિકિટ ઝડપથી વેચાય છે. પરંતુ અન્ય ટ્રેનોમાં ટિકિટ સરળતાથી ઉપલબ્ધ થાય છે. રેલવેએ ખાતરી કરવા માટે ઘણા પગલાં લીધા છે કે મુસાફરોને સરળતાથી કન્ફર્મ ટિકિટ મળે, ટિકિટ બુકિંગમાં પારદર્શિતા આવે અને લોકો વધુને વધુ ટિકિટ ઓનલાઈન બુક કરે.
આ ઉપરાંત વેઇટિંગ લિસ્ટનું નિયમિત નિરીક્ષણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. જો માંગ વધે છે તો ખાસ ટ્રેનો ચલાવવામાં આવે છે અથવા હાલની ટ્રેનોમાં વધારાના કોચ ઉમેરવામાં આવે છે. ઉપરાંત વિકલ્પ અને અપગ્રેડેશન યોજના જેવી યોજનાઓ ચલાવવામાં આવે છે જેથી રાહ જોઈ રહેલા મુસાફરોને પણ કન્ફર્મ સીટો મળી શકે.
મંત્રાલયે માહિતી આપી હતી કે મુસાફરો ઓનલાઈન અથવા રેલ્વે કાઉન્ટરની મુલાકાત લઈને ટિકિટ બુક કરી શકે છે. આજકાલ લગભગ 89 ટકા ટિકિટ ઓનલાઈન બુક થાય છે. તમે રેલ્વે કાઉન્ટર પર ડિજિટલ પેમેન્ટ પણ કરી શકો છો. 1 જુલાઈ 2025 થી તત્કાલ ટિકિટ બુકિંગના નિયમોમાં કેટલાક ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે. મુસાફરોએ હવે IRCTC વેબસાઇટ અથવા એપ પર આધાર કાર્ડથી વેરિફિકેશન કરાવવું પડશે. એજન્ટો તત્કાલ ટિકિટ બુકિંગ ખુલતા પહેલા 30 મિનિટ સુધી ટિકિટ બુક કરી શકશે નહીં.
- તમારું IRCTC એકાઉન્ટ સક્રિય છે કે નહીં તે કેવી રીતે તપાસવું?
- IRCTC ની સત્તાવાર વેબસાઇટ અથવા એપ પર જાઓ. પછી તમારા મોબાઇલ અથવા કમ્પ્યુટર પર IRCTC ની સત્તાવાર વેબસાઇટ ખોલો અથવા IRCTC રેલ કનેક્ટ એપ ડાઉનલોડ કરો.
- એપ અથવા વેબસાઇટ પર લોગિન કરો. તે પછી તમારો યુઝર આઈડી અને પાસવર્ડ દાખલ કરો. તે પછી કેપ્ચા કોડ ભરો અને સાઇન ઇન પર ક્લિક કરો.
- જો તમારું એકાઉન્ટ સક્રિય છે તો તમે સરળતાથી લોગિન કરી શકશો અને ડેશબોર્ડ પર તમારી બુકિંગ અને અન્ય માહિતી જોઈ શકશો.
- જો એકાઉન્ટ નિષ્ક્રિય છે તો તમને તમારું એકાઉન્ટ નિષ્ક્રિય છે તેવો સંદેશ દેખાશે.
- જો તમારું ખાતું બંધ થઈ ગયું હોય તો ગભરાશો નહીં. આ પછી તમે IRCTC ગ્રાહક સંભાળનો સંપર્ક કરી શકો છો.
