નવી દિલ્હી: ભારત (India) અને UAEએ શનિવારે દ્વિપક્ષીય વ્યવહારો માટે પોતપોતાના સ્થાનિક ચલણના ઉપયોગ માટે એક માળખું તૈયાર કરવા એમઓયુ (MoU) પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. બંને દેશો UAE લિંકેજના ઇન્સ્ટન્ટ પેમેન્ટ પ્લેટફોર્મ (IIP) સાથે ભારતના યુનિફાઇડ પેમેન્ટ્સ ઇન્ટરફેસ (UPI) પર પણ સંમત થયા હતા. આ કોઈપણ દેશના વપરાશકર્તાઓને ઝડપી, અનુકૂળ, સુરક્ષિત અને ખર્ચ-અસરકારક ક્રોસ-બોર્ડર ફંડ ટ્રાન્સફર કરવામાં સક્ષમ બનાવશે. UAEના પ્રમુખ મોહમ્મદ બિન ઝાયેદ અલ નાહયાન અને PM નરેન્દ્ર મોદીની હાજરીમાં ભારત અને UAE વચ્ચે સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
આ કરાર પર ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI)ના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ અને UAEની સેન્ટ્રલ બેંક (CBUAE)ના ગવર્નર ખાલિદ મોહમ્મદ બાલામાએ હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. ભારત અને ફ્રાન્સ યુનિફાઈડ પેમેન્ટ ઈન્ટરફેસ (UPI)નો ઉપયોગ શરૂ કરવા માટે સંમત થયા પછી, UAE માં પણ તેનો ઉપયોગ કરવા માટે સંમત થયા હતા. RBI અને CBUAE પેમેન્ટ મેસેજિંગ સિસ્ટમને લિંક કરવા સંમત થયા.
બંને દેશોની સેન્ટ્રલ બેંક આ મુદ્દે સહમત થઈ
- ફાસ્ટ પેમેન્ટ સિસ્ટમ (FPS) માટે UAEનાં ઇન્સ્ટન્ટ પેમેન્ટ પ્લેટફોર્મ (IIP) સાથે ભારતના યુનિફાઇડ પેમેન્ટ્સ ઇન્ટરફેસ (UPI) સાથે જોડવું
- રુપે સ્વિચ અને યુએઈ સ્વિચનું લિંકિંગ
- ભારતની પેમેન્ટ મેસેજિંગ સિસ્ટમ એટલે કે સ્ટ્રક્ચર્ડ ફાઇનાન્સિયલ મેસેજિંગ સિસ્ટમ (SFMS)ને UAEમાં મેસેજિંગ સિસ્ટમ સાથે લિંક કરવાની રીતો શોધવી
રિઝર્વ બેંકે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે UPI-IPP લિંકેજ કોઈપણ દેશના વપરાશકર્તાઓને ઝડપી, સુવિધાજનક, સુરક્ષિત અને ખર્ચ-અસરકારક ક્રોસ-બોર્ડર ફંડ ટ્રાન્સફર કરવા માટે સક્ષમ બનાવશે. કાર્ડ સ્વિચને લિંક કરવાથી ઘરેલુ કાર્ડની પરસ્પર સ્વીકૃતિની સુવિધા મળશે અને કાર્ડ વ્યવહારોની પ્રક્રિયા સરળ બનશે. મેસેજિંગ સિસ્ટમને લિંક કરવાનો હેતુ બંને દેશો વચ્ચે દ્વિપક્ષીય નાણાકીય સંદેશાવ્યવહારને સરળ બનાવવાનો છે.
ભારત અને UAE વચ્ચેના વ્યવહારો માટે સ્થાનિક ચલણના ઉપયોગ માટે એક માળખું સ્થાપિત કરવા માટે પણ સંમત થયા હતા. તેનો ઉદ્દેશ INR (ભારતીય રૂપિયો) અને AED (UAE દિરહામ)ના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સ્થાનિક ચલણ દ્વારા સેટલમેન્ટ સિસ્ટમ સ્થાપિત કરવાનો છે. એપ્રિલ 2022માં NIPL એ જાહેરાત કરી હતી કે સમગ્ર UAEમાં મશરેક બેંકની પેમેન્ટ સબસિડિયરી NEOPAYના ટર્મિનલ્સ પર BHIM UPI લાઇવ કરવામાં આવ્યું છે. તેનો હેતુ UAEમાં પ્રવાસ કરતા લાખો ભારતીયોને BHIM UPI નો ઉપયોગ કરીને સુરક્ષિત અને અનુકૂળ ચુકવણી કરવા માટે સશક્ત બનાવવાનો છે.
