ભારત (India) અને ચાર દેશોનું યુરોપિયન જૂથ (European Group) ‘EFTA’ રવિવારે માલસામાન, સેવાઓ અને રોકાણોમાં પરસ્પર વેપારને વેગ આપવાના હેતુથી મુક્ત વેપાર કરાર (FTA) પર હસ્તાક્ષર કરશે. યુરોપિયન ફ્રી ટ્રેડ એસોસિએશન (EFTA) ના આ ચાર સભ્યો આઇલેન્ડ, લિચટેંસ્ટાઇન, નોર્વે અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડ છે. એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું કે આ કરારને કેન્દ્રીય કેબિનેટ તરફથી 7 માર્ચે મંજૂરી મળી હતી. ભારત અને EFTA આર્થિક સંબંધોને વેગ આપવા માટે જાન્યુઆરી 2008 થી ટ્રેડ એન્ડ ઇકોનોમિક પાર્ટનરશિપ એગ્રીમેન્ટ (TEPA) કરાર પર સત્તાવાર રીતે વાટાઘાટો કરી રહ્યા છે.
જણાવી દઈએ કે આ કરારમાં 14 પ્રકરણો છે. આમાં માલસામાનનો વેપાર, ઉત્પત્તિના નિયમો, બૌદ્ધિક સંપદા અધિકારો (IPR), સેવાઓમાં વેપાર, રોકાણને પ્રોત્સાહન અને સહકાર, સરકારી ખરીદી, વેપારમાં તકનીકી અવરોધો અને વેપારની સુવિધાનો સમાવેશ થાય છે. EFTA પાસે કેનેડા, ચિલી, ચીન, મેક્સિકો અને કોરિયા સહિત 40 ભાગીદાર દેશો સાથે 29 FTA છે. ફ્રી ટ્રેડ એગ્રીમેન્ટ હેઠળ બે ટ્રેડિંગ પાર્ટનર્સ સેવાઓ અને રોકાણને પ્રોત્સાહન આપવા માટેના ધોરણોને હળવા કરવા ઉપરાંત તેમની વચ્ચે વેપાર થતા માલની મહત્તમ સંખ્યા પરની કસ્ટમ ડ્યૂટીને નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડે છે અથવા દૂર કરે છે.
EFTA દેશોમાં ભારતની નિકાસ વધી
EFTA દેશો યુરોપિયન યુનિયન (EU) નો ભાગ નથી. તે મુક્ત વેપારને પ્રોત્સાહન અને વેગ આપવા માટે આંતર-સરકારી સંસ્થા છે. યુરોપિયન સમુદાયમાં જોડાવા માંગતા ન હોય તેવા દેશોના વિકલ્પ તરીકે તેની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. EFTA દેશોમાં ભારતની નિકાસ 2021-22માં $1.74 બિલિયનની સરખામણીએ 2022-23 દરમિયાન $1.92 બિલિયન રહી હતી. ગયા નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન કુલ આયાત 16.74 અબજ ડોલર હતી જ્યારે 2021-22માં તે 25.5 અબજ ડોલર હતી.
