નવી દિલ્હી: ભારત (India) એક એવું ડ્રોન (Drone) તૈયાર કરી રહ્યું છે કે જેનો ઉપયોગ ઘણી રીતે કરી શકાય છે. આ ડ્રોનને આગામી 2-3 વર્ષમાં ભારતીય સૈન્યમાં (Army) સામેલ કરી શકાય છે. તેનું નામ કોમ્બેટ એર ટીમિંગ સિસ્ટમ (CATS) છે. તે હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ (HAL) અને DRDO અને અન્ય બે સંસ્થાઓ દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે. આ ડ્રોનનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે ભારતીય વાયુસેના અને ભારતીય નૌકાદળ દ્વારા કરવામાં આવશે. CATSના ચાર પ્રકારો બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. કેટ્સ વોરિયર, કેટ્સ હન્ટર, કેટ્સ આલ્ફા અને કેટ્સ ઈન્ફિનિટી. ચારેયનો ઉપયોગ અલગ અલગ રીતે કરી શકાય છે. અથવા એકસાથે સમાન પ્રકારના કામ માટે. આ ડ્રોન પર વર્ષ 2018માં કામ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
DRDO લક્ષ્ય ડ્રોનની જેમ, HAL નું Cats Warrior ડ્રોન PTAE-7 ટ્વીન ટર્બોજેટ એન્જિન દ્વારા સંચાલિત છે. આ વોરિયર ડ્રોન 2-4નું ફોર્મેશન બનાવીને હુમલો કરે છે. આ એક સ્ટીલ્થ ડ્રોન છે. એટલે કે રડારને છેતરવામાં માહિર. તેની રેન્જ 150 કિમી છે. તે સર્વેલન્સ, જાસૂસી, હુમલો અને આત્મઘાતી હુમલા માટે સક્ષમ છે. આત્મઘાતી મિશન પર તેની રેન્જ 700 કિમી સુધી વધારી શકાય છે. આ એક એવું ડ્રોન છે જેમાં બે કેટ્સ આલ્ફા (CATS Alfa-S) ડ્રોન પણ મોકલી શકાય છે. તે આ બંને ડ્રોનને દુશ્મન પર ફાયર કરી શકે છે અને જો રેન્જ 350 કિમી હોય તો પાછા આવી શકે છે. HAL આ ડ્રોન માટે 390 કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ કરી રહી છે.
કેટ્સ હન્ટર ડ્રોનનું વજન 600 કિલો છે. તે PTAE-7 ટ્વિન ટર્બોજેટ એન્જિન સાથે પણ ઉડે છે. તેની ડિઝાઇન મિસાઇલ જેવી બનાવવામાં આવી છે. તેને સ્ટેન્ડઓફ એર લોંચ ક્રુઝ મિસાઈલની જેમ છોડવામાં આવે છે. તેને ભારતીય વાયુસેના તેના ફાઈટર જેટ્સ મિરાજ-2000, જગુઆર અથવા સુખોઈ Su-30MKIમાં પણ ઇન્સ્ટોલ કરી શકે છે. તેની પાંખો વળી શકે છે. તે 250 કિલો વજનના હથિયારને ઉપાડી શકે છે. અથવા તે પોતે જ આત્મઘાતી હથિયાર બની શકે છે. તેની સ્ટ્રાઈક રેન્જ 200 થી 300 કિમી છે. એક વખત ટાર્ગેટ પર બોમ્બ છોડવામાં આવે તો તે પરત પણ આવી શકે છે. તે વિશ્વની કોઈપણ નેવિગેશન સિસ્ટમને અનુસરીને દુશ્મન પર હુમલો કરવા સક્ષમ છે.
CATS આલ્ફા સ્વોર્મ હુમલા માટે રચાયેલ છે. તેને એર લોંચ્ડ ફ્લેક્સિબલ એસેટ સ્વોર્મ (ALFA-S) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તે આત્મઘાતી હથિયાર છે. એટલે કે એક વાર તે બચી જાય પછી તે દુશ્મનના નિશાન પર જાય છે અને પોતાની સાથે તેનો નાશ પણ કરે છે. ગ્લાઈડિંગ દરમિયાન તે 100 કિલોમીટરની રેન્જ સુધી જઈ શકે છે. તે 5 થી 8 કિલોગ્રામ વિસ્ફોટક વડે 100 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે દુશ્મન પર હુમલો કરી શકે છે. તે લગભગ 1 થી 2 મીટર લાંબુ છે અને તેનું વજન 25 કિલો છે. તેને ફાઈટર જેટમાં પણ લગાવી શકાય છે. જગુઆર ફાઈટર જેટમાં 24 ALFA-S ડ્રોન લગાવી શકાય છે. સુખોઈ ફાઈટર જેટથી 30 થી 40 આલ્ફા ડ્રોન છોડવામાં આવી શકે છે. Cats Infinity તેને વિકસાવવામાં રોકાયેલ છે ન્યૂસ્પેસ સંશોધન અને ટેકનોલોજી. તેનો ઉપયોગ હાઇ એલ્ટિટ્યુડ સ્યુડો સેટેલાઇટ (HAPS) તરીકે કરવામાં આવશે. આ એક એવું ડ્રોન હશે જે 70 હજાર ફૂટની ઉંચાઈ પર ત્રણ મહિના સુધી સતત ઉડી શકશે. તેનું વજન 500 કિલો હશે. તે આટલી ઊંચાઈથી સતત દેખરેખ રાખી શકે છે. તેની પાંખનો ગાળો 50 મીટરનો હશે. તેની ક્રૂઝ સ્પીડ 90 થી 100 કિમી હશે. તેનું મુખ્ય કામ જાસૂસી, સર્વેલન્સ હશે. તે ભવિષ્યમાં હુમલો કરવા માટે પણ તૈયાર થઈ શકે છે.
