ગુર્ડ્સ એન્ડ સવિર્સ ટેક્સમાં GSTR-2Aમાં દર્શાવેલી ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ કરતાં વધુ ક્રેડિટ ઉસેટી લેનારા સુરત સહિત રાજ્યના 99 વેપારીની 171 કરોડની ગેરરીતિ સ્ટેટ GST વિભાગે પકડી પાડી છે. અને માન્ય ITC કરતાં 171 કરોડ ખોટી રીતે મેળવનારા 99 વેપારી સામે કાર્યવાહી શરૂ કરી છે. જો કે, સુરત સહિત રાજ્યનાં અન્ય શહેરોમાં જે કંપનીઓના નામે ખોટી રીતે ક્રેડિટ લેવામાં આવી છે તેવા 78 વેપારી રજિસ્ટ્રેશનમાં દર્શાવવામાં આવેલા સરનામે મળી આવ્યા નથી. તેમની શોધખોળ હવે શરૂ કરવામાં આવી છે.
GST કાયદાની જોગવાઇ મુજબ વેપારીએ દર મહિને પોતાને ભરવાપાત્ર થતો વેરો પત્રક GSTR-3B મારફત ભરવાનો થાય છે. આ પત્રક મુજબ વેપારીએ પોતાના આઉટવર્ડ સપ્લાય પર ભરવાના થતા વેરામાંથી ઇન્વર્ડ સપ્લાય વખતે ભરેલ વેરો બાદ કરી નેટ વેરાની ગણતરી કરી એ મુજબ વેરો ભરવાનો રહે છે. હાલમાં GSTN સિસ્ટમ દ્વારા વેપારીએ કરેલી ખરીદી ઉપર મળવાપાત્ર ITCની ગણતરી ફોર્મ GSTR-2Bમાં ઉપલબ્ધ કરવામાં આવી છે. એટલે કે, વેપારી જ્યારે કોઇપણ બીજા વેપારી પાસેથી માલસામાનની ખરીદી કરે અને આવો સપ્લાય કરનાર વેપારી તેમના દ્વારા ભરવામાં આવતા પત્રક GSTR-1માં આવી વિગત દર્શાવે ત્યારે ખરીદનારને તે બાબતની વિગત પોતાના ફોર્મ GSTR-2Aમાં ઉપલબ્ધ થાય છે. હાલમાં કાયદાની જોગવાઇ મુજબ ફોર્મ GSTR-2Aમાં ઉપલબ્ધ ITC ના ૧૦૫% પ્રમાણે વેપારી ITC ક્લેઇમ કરી શકે છે.
ITC અંગેની સ્પષ્ટ જોગવાઇઓ હોવા છતાં અમુક વેપારીઓ સરકારી વેરો પૂરેપૂરો ન ભરવાના હેતુથી તેમને ઉપલબ્ધ ITC કરતાં GSTR-3Bમાં વધારે ITC ક્લેઇમ કરે છે. આવું કરીને તેમના દ્વારા ભરવાપાત્ર વેરા કરતાં ઓછી રકમનો વેરો ભરવામાં આવે છે અને તેના કારણે સરકારી આવકને નુકશાન થાય છે. વેપારીઓ દ્વારા આવી રીતે ઓછો વેરો ભરી સરકારી તિજોરીને થતાં નુકસાન અંગે ખાતા દ્વારા ખાસ સોફ્ટવેર વિકસાવવામાં આવ્યું છે. આ સોફ્ટવેરની મદદથી વર્ષ ૨૦૨૧-૨૨ના પ્રથમ ક્વાર્ટરના આંકડાઓનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું છે. આ વિશ્લેષણમાં ITCનો ખોટો ક્લેઇમ કરનાર ૯૯ મોટા વેપારી સામે તપાસ હાથ ધરવામાં આવી છે.
આ તપાસ દરમિયાન ૯૯ પૈકી ૭૮ વેપારી મળી આવ્યા નથી. જેથી તેમના વ્યવહારો શંકાસ્પદ જણાયા છે અને તેઓ બોગસ બિલિંગ પ્રવૃત્તિ સાથે સંકળાયેલા હોવાથી તેમના અગાઉના વ્યવહારોની તપાસ હાથ ધરવામાં આવી છે. જે વેપારીઓ દ્વારા આવી ખોટી રીતે ક્રેડિટ લેવામાં આવી છે, તેવા વેપારીઓ સામે વેરાની વસૂલાતની કાર્યવાહી હાથ ધરવા માટે એકાઉન્ટ સીઝ કરવાથી માંડી બીજા કાયદાકીય પગલાં લેવામાં આવી રહ્યાં છે એમ GST વિભાગના અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.