શું તમે જાણો છો કે વિશ્વની સૌથી મૂલ્યવાન કંપની કઈ છે? તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે અમેરિકન સેમિકન્ડક્ટર ચિપ મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપની એન્વિડીયા (Nvidia)દુનિયાની સૌથી મૂલ્યવાન કંપની બની ગઈ છે. Nvidiaએ બિલ ગેટ્સની માઈક્રોસોફ્ટને પાછળ છોડીને આ સિદ્ધિ હાંસલ કરી છે. કોઈ અજાણી કે ઓછી જાણીતી કંપની અચાનક દુનિયાની ટોચની કંપની બની જાય તો તેના વિશે જાણવાની ઇચ્છા થાય તે સ્વાભાવિક છે.Nvidiaના શેરમાં વધારાને કારણે કંપનીનું માર્કેટ કેપ વધીને ૩.૩૪ ટ્રિલિયન ડોલર (લગભગ રૂ. ૨૭૮ લાખ કરોડ) થઈ ગયું છે. તે જ સમયે માઇક્રોસોફ્ટનું માર્કેટ કેપ ૩.૩૨ ટ્રિલિયન ડોલર (લગભગ રૂ. ૨૭૬ લાખ કરોડ) છે.
વિશ્વની સૌથી મૂલ્યવાન સેમિકન્ડક્ટર કંપનીઓમાં Nvidiaનું નામ ટોચ પર છે. Nvidia ટેક્નોલોજી કંપની છે જે ગ્રાફિક્સ પ્રોસેસિંગ યુનિટ્સ (GPU) ડિઝાઇન કરે છે અને તેનું ઉત્પાદન કરે છે. વર્ષ ૧૯૯૩ માં જેન્સન હુઆંગ, કર્ટિસ પ્રિમ અને ક્રિસ માલાચોવસ્કીએ સાથે મળીને આ કંપનીનો પાયો નાખ્યો હતો. આ કંપનીનું મુખ્ય મથક કેલિફોર્નિયાના સાન્ટા ક્લારામાં છે. કંપનીના ભારતમાં ચાર કેન્દ્રો છે, જે પુણે, ગુરુગ્રામ, બેંગલુરુ અને હૈદરાબાદમાં સ્થિત છે.
Nvidiaએ લગભગ ચાર મહિના પહેલાં એક મહાન રેકોર્ડ બનાવ્યો હતો. ફેબ્રુઆરી મહિનામાં એક જ દિવસમાં કંપનીના શેરના ભાવમાં ૧૬%ની જબરદસ્ત વૃદ્ધિ નોંધાઈ હતી. પછી કંપનીના માર્કેટ કેપમાં એક જ દિવસમાં ૨૭૭ અબજ ડોલરનો વધારો થયો હતો અને તેની કુલ માર્કેટ કેપ૨ ટ્રિલિયન ડોલરને પાર કરી ગઈ હતી. એક જ દિવસમાં કંપનીના મૂલ્યમાં વધારો કરવાનો આ વિશ્વરેકોર્ડ છે.જો તમે Nvidia ની પ્રગતિ વિશે જાણવા માંગો તો તમારે છેલ્લાં 8 વર્ષમાં તેની સફર જોવી પડશે. લગભગ ૮ વર્ષ પહેલાં Nvidiaના શેરનું મૂલ્ય તેની વર્તમાન કિંમતના સોમા ભાગ કરતાં ઓછું હતું. તેને બીજી ગ્રાફિક કાર્ડ બનાવતી કંપની AMD તરફથી સખત સ્પર્ધાનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. વિશ્વનું શ્રેષ્ઠ ગ્રાફિક કાર્ડ કોણ બનાવશે તે અંગે બંને કંપનીઓ વચ્ચે યુદ્ધ ચાલી રહ્યું હતું.આ પછી૨૦૨૦ માં બિટકોઇન માઇનિંગનો યુગ શરૂ થયો.
જ્યારે Chat GPT અને Google Gemini જેવાં ટૂલ્સ બનાવવામાં આવે છે ત્યારે મોટી સંખ્યામાં GPU નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને જેમ જેમ સમગ્ર વિશ્વમાં આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સની માંગ વધી રહી છે તેમ GPU ની માંગ પણ વધી રહી છે. Nvidia એ કંપની છે જે આ GPU બનાવે છે. કદાચ હવે તમે સમજી રહ્યા છો કે કેવી રીતે આ કંપની વિશ્વની બીજી સૌથી મૂલ્યવાન કંપની બની ગઈ છે.OpenAI ના ChatGPT અને અન્ય જનરેટિવ AI મોડ્યુલોએ પણ ગ્રાફિક્સ કાર્ડ્સની માંગમાં વધારો કર્યો છે. આ બધાએ Nvidiaના વેચાણ અને માંગમાં વધારો કર્યો. Nvidia ની માર્કેટ કેપ આટલી ઊંચી છે? આ સમજવા માટે કમ્પ્યુટરને સમજવું પડશે.
કોમ્પ્યુટરમાં એક CPU એટલે કે સેન્ટ્રલ પ્રોસેસિંગ યુનિટ હોય છે. તેને કમ્પ્યુટરનું મગજ માનવામાં આવે છે. તેને પ્રોસેસરની જરૂર છે. પ્રોસેસરોનું ઉત્પાદન ઇન્ટેલ અને એએમડી જેવી કંપનીઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે. સીપીયુની જેમ કોમ્પ્યુટરમાં બીજી ખૂબ જ ખાસ વસ્તુનો ઉપયોગ થાય છે જેને GPU એટલે કે ગ્રાફિક્સ પ્રોસેસિંગ યુનિટ કહેવામાં આવે છે. તમે તમારા સ્ક્રીન પર જુઓ છો તે ચિત્રો, ગ્રાફિક્સ અને વિડિયો વગેરેમાં આ GPU મોટી ભૂમિકા ભજવે છે.
GPU ની વાસ્તવિક શક્તિ આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સના યુગમાં પ્રગટ થઈ હતી.જ્યારે Chat GPT અને Google Gemini જેવા ટૂલ્સ બનાવવામાં આવે છે ત્યારે મોટી સંખ્યામાં GPU નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. જેમ જેમ સમગ્ર વિશ્વમાં આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સની માંગ વધી રહી છે તેમ GPU ની માંગ પણ વધી રહી છે. છેલ્લા છ મહિનામાં Nvidiaના શેરમાં લગભગ ૧૬૯ ટકાનો વધારો થયો છે. છેલ્લાં પાંચ વર્ષમાં આ સ્ટોક ૩,૨૫૬ ટકા વધ્યો છે.
તાઈવાનમાં જન્મેલા હુઆંગે ૫ એપ્રિલ, ૧૯૯૩ના રોજ તેના બે સાથીદારો સાથે મળીને Nvidiaની સ્થાપના કરી હતી. હવે હુઆંગની કુલ સંપત્તિ લગભગ ૧૦૭.૪ અબજ ડોલર છે. આટલી સંપત્તિ સાથે તેઓ દુનિયાના ધનિકોની યાદીમાં ૧૩મા નંબરે પહોંચી ગયા છે. તેમની કંપનીનું હેડક્વાર્ટર અમેરિકાના કેલિફોર્નિયામાં છે. આ કંપની ભારતમાં છેલ્લાં૨૦ વર્ષથી કામ કરી રહી છે અને દેશમાં લગભગ ૩,૦૦૦ કર્મચારીઓ છે.
GPU થી AI સુધીની આ સફર કંપની માટે આસાન નથી રહી પરંતુ કંપનીએ આ મામલે પોતાની જાતને સ્થાપિત કરી છે અને નંબર વન પણ બની ગઈ છે. વિશ્વભરમાં ઉપયોગમાં લેવાતા લગભગ ૮૮ ટકા GPUs Nvidia ના છે. ChatGPT બનાવવામાં ૧૦ હજાર ગ્રાફિક ચિપ્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને તે તમામ Nvidiaની છે. દરેક ચિપની કિંમત લગભગ ૧૦ હજાર ડોલર હોય છે, જેનો અર્થ થાય છે કે સમગ્ર મશીનની કિંમત ૧૦૦ કરોડ ડોલર કે લગભગ ૮,૦૦૦ કરોડ રૂપિયા જેટલી હોય છે.
Nvidia એ આ મહિનાની શરૂઆતમાં એપલના માર્કેટ કેપિટલાઇઝેશનને પાછળ છોડી દીધું હતું. હવે તે માઇક્રોસોફ્ટને પાછળ છોડીને વિશ્વની સૌથી મૂલ્યવાન કંપની બની ગઈ છે.વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મૂલ્યવાન કંપની આઇફોન નિર્માતા એપલ છે. તેનું માર્કેટ કેપ ૩.૨૯ ટ્રિલિયન ડોલર (લગભગ ૨૭૪ લાખ કરોડ રૂપિયા) છે. ગુગલ ૨.૧૭ ટ્રિલિયન ડોલર સાથે ચોથા સ્થાને છે અને અમેઝોન ૧.૯૦ ટ્રિલિયન ડોલર સાથે પાંચમા સ્થાને છે.
એટલે કે વિશ્વની ટોચની પાંચ સૌથી મૂલ્યવાન કંપનીઓ અમેરિકાની છે.જો Nvidia ની સરખામણી ભારતની સૌથી મૂલ્યવાન કંપની સાથે કરવામાં આવે તો રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝનું માર્કેટ કેપિટલાઇઝેશન ૨૩૬ અબજ ડોલર છે, જ્યારે Nvidia નું માર્કેટ કેપ ૩,૩૪૦ અબજ ડોલર છે.રિલાયન્સ વિશ્વની ૪૬મી સૌથી મૂલ્યવાન કંપની છે.માર્કેટ કેપની રેસમાં Nvidiaએ પહેલાં ફેસબુક ચલાવતી કંપની મેટા, એમેઝોન અને પછી ગુગલની પેરેન્ટ કંપની આલ્ફાબેટને હરાવી હતી. કોઈએ વિચાર્યું ન હતું કે તે એપલ અને માઇક્રોસોફ્ટને પાછળ છોડી દેશે. આ સ્ટોક માત્ર એક મહિનામાં લગભગ ૪૫% વધ્યો છે.
શરૂઆતમાં આ કંપની માત્ર વિડિયોગેમ માટેની ગ્રાફિક્સ ચિપ્સ જ બનાવતી હતી, પરંતુ બાદમાં કંપનીએ AI આધારિત ચિપ્સ બનાવવાનું નક્કી કર્યું અને સંશોધન અને વિકાસ પર ઘણો ખર્ચ કર્યો. કંપનીએ લગભગ ૧૦ અબજ ડોલરના R&D ખર્ચ સાથે પ્રથમ AI આધારિત ચિપ લોન્ચ કરી અને આજે તે વિશ્વમાં AI આધારિત ચિપ્સ બનાવતી સૌથી મોટી કંપની બની ગઈ છે. આ કંપનીની ચિપ્સનો ઉપયોગ ક્રિપ્ટો કરન્સીના માઈનિંગથી લઈને ક્લાઉડ કોમ્પ્યુટિંગ સુધીની દરેક બાબતમાં થઈ રહ્યો છે. હકીકતમાં એમેઝોન, માઇક્રોસોફ્ટ અને ગુગલ જેવી ટેક જાયન્ટ કંપનીઓ તેમના ક્લાઉડ ઓપરેશન્સ માટે Nvidia ની ચિપ્સનો ઉપયોગ કરી રહી છે.
માઇક્રોસોફ્ટે વિડિયો ગેમિંગ માર્કેટમાં તેની સ્થિતિ મજબૂત કરવા માટે એક્ટીવિઝન બ્લિઝાર્ડને આશરે ૬૯ અબજ ડોલરમાં ખરીદ્યું. જાપાનની કંપની સોની આ માર્કેટમાં પ્રથમ સ્થાન ધરાવે છે. Nvidiaના સ્ટોકમાં મજબૂત વૃદ્ધિએ વોલ સ્ટ્રીટ પર AI વિશે ઉત્સાહ વધાર્યો છે. જેના કારણે S&P 500 અને Nasdaq રેકોર્ડ ઊંચાઈ પર પહોંચી ગયા છે. આ સાથે Nvidia વોલ સ્ટ્રીટ પર સૌથી વધુ વેપાર કરતી કંપની પણ બની ગઈ છે. તાજેતરમાં તેનું રોજનું સરેરાશ ટર્નઓવર લગભગ ૫૦ અબજ ડોલર સુધી પહોંચી ગયું છે. એપલ, માઇક્રોસોફ્ટ અને ટેસ્લા માટે આ આંકડો લગભગ ૧૦ અબજ ડોલર છે. S&P 500 કંપનીઓ વચ્ચેના તમામ ટ્રેડિંગમાં Nvidiaનો હિસ્સો વધીને લગભગ ૧૬ ટકા થયો છે. આ વર્ષે કંપનીના શેરમાં લગભગ ત્રણ ગણો વધારો થયો છે. તેની સરખામણીમાં માઈક્રોસોફ્ટના શેરમાં લગભગ ૧૯ ટકાનો જ વધારો થયો છે.– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલાં વિચારો લેખકનાં પોતાના છે
