ભારતનું ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક ઉત્પાદન આ નાણાકીય વર્ષના એપ્રિલ-જૂન ક્વાર્ટરમાં ઘટીને 6.7 ટકાના નીચા સ્તરે પહોંચી ગયું છે, જે એક વર્ષ અગાઉના સમાન સમયગાળામાં 8.2 ટકા હતું. શુક્રવારે સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા આંકડામાં આ વાત સામે આવી છે. પીટીઆઈના સમાચાર અનુસાર વૃદ્ધિમાં ઘટાડા પાછળનું મુખ્ય કારણ કૃષિ ક્ષેત્રનું નબળું પ્રદર્શન છે. એપ્રિલ-જૂન ક્વાર્ટરમાં ચીનની જીડીપી વૃદ્ધિ 4.7 ટકા રહી હોવાથી ભારત સૌથી ઝડપથી વિકસતું મુખ્ય અર્થતંત્ર છે.
નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિકલ ઑફિસ (NSO)ના શુક્રવારે જાહેર કરાયેલા ડેટા અનુસાર કૃષિ ક્ષેત્રે 2023-24ના એપ્રિલ-જૂન ક્વાર્ટરમાં 3.7 ટકાથી 2 ટકાની વૃદ્ધિ નોંધાવી છે. જોકે ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરની વૃદ્ધિ ધીમી પડીને 7 ટકા થઈ છે, જે એક વર્ષ અગાઉના સમાન સમયગાળામાં 5 ટકા હતી. અગાઉનો જીડીપી જાન્યુઆરી-માર્ચ 2023માં 6.2 ટકા હતો. નિષ્ણાતો એવું પણ માની રહ્યા હતા કે સામાન્ય ચૂંટણીઓ, ઓછા સરકારી ખર્ચ અને ધીમા શહેરી વિકાસ દર વચ્ચે દેશની અર્થવ્યવસ્થા ધીમી ગતિએ આગળ વધશે.
કૃષિ ક્ષેત્ર ઉપરાંત ઉત્પાદન અને પાવર ઇન્ડસ્ટ્રીઝના ગૌણ ક્ષેત્રોમાં વાર્ષિક ધોરણે 8.4 ટકાની વૃદ્ધિ નોંધાઈ છે. ગયા નાણાકીય વર્ષના સમાન સમયગાળામાં ભારતના ગૌણ ક્ષેત્રોનો વિકાસ દર 5.9 ટકા હતો. ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં ઉત્પાદન ક્ષેત્રે વાર્ષિક ધોરણે 7.0 ટકાની વૃદ્ધિ નોંધાવી છે. મેન્યુફેક્ચરિંગ ઉદ્યોગે FY24માં 5.0 ટકાની વૃદ્ધિ નોંધાવી હતી. ડેટા અનુસાર વેપાર, હોટેલ, ટ્રાન્સપોર્ટ, કોમ્યુનિકેશન અને બ્રોડકાસ્ટિંગ સંબંધિત સેવાઓનો વૃદ્ધિ દર વાર્ષિક ધોરણે 5.7 ટકા રહ્યો, જે નાણાકીય વર્ષ 2024માં 9.7 ટકા હતો.
આરબીઆઈએ આ અનુમાન લગાવ્યું
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ ઓગસ્ટમાં છેલ્લી નાણાકીય નીતિ સમિતિની બેઠક દરમિયાન અનુમાન લગાવ્યું હતું કે દેશનો વિકાસ દર એટલે કે GDP નાણાકીય વર્ષ 2025 ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં 7.1 ટકાના દરે વૃદ્ધિ પામશે. આ સિવાય તાજેતરમાં જ બહાર પાડવામાં આવેલા અહેવાલમાં મૂડીઝે નાણાકીય વર્ષ 2024 અને 2025માં ભારતના આર્થિક વિકાસ પર સકારાત્મક દૃષ્ટિકોણ અપનાવ્યો છે. ક્રેડિટ રેટિંગ એજન્સીએ અનુમાન લગાવ્યું છે કે FY2024માં ભારતનો GDP 7.2 ટકા અને FY25માં 6.6 ટકાના દરે વધશે.