મહાકુંભમાં ગંગાના પાણીની શુદ્ધતા અંગે સતત પ્રશ્નો ઉભા થઈ રહ્યા છે ત્યારે દેશના પ્રખ્યાત પદ્મશ્રી વૈજ્ઞાનિક ડૉ. અજય સોનકરે કહ્યું છે કે ગંગાનું પાણી ફક્ત સ્નાન માટે યોગ્ય નથી પણ તે ક્ષારયુક્ત પાણી જેટલું શુદ્ધ પણ છે.
સંગમ અને અરૈલ સહિત પાંચ ઘાટ પરથી ગંગાના પાણીના લેબ ટેસ્ટ બાદ તેમણે આ દાવો કર્યો હતો. તેમનું કહેવું છે કે મહાકુંભ દરમિયાન 57 કરોડથી વધુ ભક્તોએ ગંગામાં સ્નાન કર્યા પછી પણ તેની શુદ્ધતા પર કોઈ અસર પડી નથી. મિસાઇલ મેન એપીજે અબ્દુલ કલામ સાથે વૈજ્ઞાનિક ચર્ચા કરનારા ડૉ. અજય કુમાર સોનકરે જણાવ્યું કે તેમણે નૈની સ્થિત તેમની લેબમાં ગંગાના પાણીની તપાસ કરી.
તેમણે ગંગા પાણીની શુદ્ધતા પર પ્રશ્નો ઉઠાવનારાઓને પ્રયોગશાળામાં તેનું પરીક્ષણ કરવાનો પડકાર પણ ઉઠાવ્યો. એવું કહેવાય છે કે જેને સહેજ પણ શંકા હોય તેણે મારી સામે ગંગાજળ લેવું જોઈએ અને આપણી પ્રયોગશાળામાં તેનું પરીક્ષણ કરાવીને તેને સંતોષ આપવો જોઈએ.
મોતીની ખેતીની દુનિયામાં જાપાની સર્વોપરિતાને પડકારનાર ટોચના ભારતીય વૈજ્ઞાનિક ડૉ. સોનકરે કહ્યું છે કે ત્રણ મહિનાના સતત સંશોધનથી સાબિત થયું છે કે ગંગાનું પાણી સૌથી શુદ્ધ છે. અહીં સ્નાન કરવાથી કોઈ પણ પ્રકારનું નુકસાન થઈ શકે નહીં. બેક્ટેરિયોફેજ (બેક્ટેરિયા ખાનાર) ને કારણે ગંગા પાણીની શુદ્ધતા અકબંધ રહે છે.
ગંગાજળ સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે
પાણીના નમૂનાઓને પ્રયોગશાળામાં 14 કલાક સુધી ઇન્ક્યુબેશન તાપમાને રાખ્યા પછી પણ, તેમાં કોઈ હાનિકારક બેક્ટેરિયાનો વિકાસ થયો નથી. ડૉ. અજય સોનકરે જણાવ્યું હતું કે ગંગાનું પાણી ફક્ત સ્નાન માટે જ સલામત નથી પરંતુ તેના સંપર્કમાં આવવાથી ચામડીના રોગો પણ થતા નથી.
ઘાટોમાંથી ગંગાનું પાણી એકત્રિત કર્યા પછી ડૉ. અજય કુમાર સોનકરે જણાવ્યું હતું કે પાંચ ઘાટોમાંથી ગંગાના પાણીના નમૂના લેવામાં આવ્યા હતા અને પ્રયોગશાળામાં સૂક્ષ્મ પરીક્ષણો કરવામાં આવ્યા હતા. આ સમયગાળા દરમિયાન એવું જાણવા મળ્યું કે કરોડો ભક્તો સ્નાન કરી રહ્યા હોવા છતાં પાણીમાં બેક્ટેરિયાનો વિકાસ થયો ન હતો કે પાણીના pH સ્તરમાં કોઈ ઘટાડો થયો ન હતો. આ સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું કે ગંગાના પાણીમાં 1100 પ્રકારના બેક્ટેરિયોફેજ હાજર છે. જે કોઈપણ હાનિકારક બેક્ટેરિયાનો નાશ કરે છે. આના કારણે પાણી દૂષિત થયું નહીં.
ગંગા જળની શુદ્ધતા પર પ્રશ્ન ઉઠાવતા દાવાઓને ફગાવી દેવાયા
કેટલાક સંગઠનો અને લોકો એવી ભ્રમણા ફેલાવે છે કે ગંગા જળ પીવા અને સ્નાન કરવા માટે અયોગ્ય નથી. જેને ડૉ. સોનકરના સંશોધન દ્વારા સંપૂર્ણપણે નકારી કાઢવામાં આવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે ગંગાના પાણીમાં એસિડિટી (pH) સામાન્ય કરતાં વધુ સારી હતી અને તેમાં કોઈ દુર્ગંધ કે બેક્ટેરિયાનો વિકાસ જોવા મળ્યો નથી. ગંગાના પાણીના નમૂનાઓનું pH સ્તર પણ 8.4 થી 8.6 ની વચ્ચે જોવા મળ્યું. જે ઘણું સારું માનવામાં આવે છે.
વૈજ્ઞાનિક ડૉ. અજય કુમાર સોનકર કોણ છે?
ડૉ. અજય કુમાર સોનકર એક સ્વતંત્ર સંશોધક અને નૈની પ્રયાગરાજના રહેવાસી ટોચના વૈજ્ઞાનિક છે. કૃત્રિમ રીતે મોતી ઉગાડીને તેમણે સમગ્ર દેશના વૈજ્ઞાનિકોને આશ્ચર્યચકિત કર્યા. એક મહિના પહેલા કેન્દ્ર સરકારે તેમને પદ્મશ્રી માટે નામાંકિત કર્યા છે.
