લોન ધારકો માટે સારા સમાચાર છે. તમારી હાલની લોન મોંઘી નહીં થાય અને તમારી EMI વધશે નહીં. કારણ કે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ વ્યાજ દરો 6.5% પર જાળવી રાખ્યા છે. સેન્ટ્રલ બેંકે સતત 11મી વખત દરોમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. છેલ્લી વખત ફેબ્રુઆરી 2023 માં વ્યાજ દરમાં 0.25% વધારીને 6.5% કરવામાં આવ્યો હતો.
રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે શુક્રવારે મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC)ની બેઠકમાં લીધેલા નિર્ણયો વિશે માહિતી આપી હતી. આ બેઠક દર બે મહિને થાય છે. આરબીઆઈએ મોંઘવારી વધવાની આશંકા પણ વ્યક્ત કરી છે, જેની આર્થિક વૃદ્ધિ પર નકારાત્મક અસર પડી શકે છે. તેથી જ આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે જીડીપી વૃદ્ધિનો અંદાજ 7.2% થી ઘટાડીને 6.6% કરવામાં આવ્યો છે.
મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC) 4 થી 6 ડિસેમ્બર, 2024 વચ્ચે મળી હતી. જેમાં અર્થતંત્રની સમીક્ષા કરવામાં આવી હતી અને મહત્વના નિર્ણયોની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. ત્રણ દિવસની એમપીસી બેઠકમાં રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (આરબીઆઈ)ના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ, આરબીઆઈના ડેપ્યુટી ગવર્નર માઈકલ દેબબ્રત પાત્રા, આરબીઆઈના એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર રાજીવ રંજન, દિલ્હી સ્કૂલ ઓફ ઈકોનોમિક્સના ડિરેક્ટર રામ સિંહ, અર્થશાસ્ત્રી સૌગતા ભટ્ટાચાર્ય અને ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ ડેવલપમેન્ટ સ્ટડીઝના ડિરેક્ટર અને ચીફ એક્ઝિક્યુટિવ નાગેશ કુમાર હાજર રહ્યા હતા.
RBIએ વ્યાજ દરો 6.5% પર યથાવત રાખ્યા છે. એટલે કે લોન મોંઘી નહીં થાય અને હાલની લોનની EMI પણ વધશે નહીં. આરબીઆઈએ છેલ્લે ફેબ્રુઆરી 2023માં દરમાં 0.25% થી 6.5% વધારો કર્યો હતો. કોલેટરલ ફ્રી એગ્રીકલ્ચર લોનની મર્યાદા એટલે કે કોઈપણ માલ ગીરો વગરની લોનની મર્યાદા ઉધાર લેનાર દીઠ રૂ. 1.6 લાખથી વધારીને રૂ. 2 લાખ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આ ફેરફાર કૃષિ ઈનપુટ ખર્ચ અને એકંદર ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને કરવામાં આવ્યો છે. તે છેલ્લે 2019 માં બદલવામાં આવ્યું હતું.
UPI ગ્રાહકો માટે
હવે સ્મોલ ફાઇનાન્સ બેંકોને પણ UPI પર ક્રેડિટ લાઇન દ્વારા ચુકવણીની સુવિધા પૂરી પાડવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે એટલે કે ખાતામાં પૈસા ન હોવા છતાં તેઓ પેમેન્ટ કરી શકશે. તેની શરૂઆત સપ્ટેમ્બર 2023માં થઈ હતી. પછી તે એસબીઆઈ, એચડીએફસી, આઈસીઆઈસીઆઈ અને આવી અન્ય મોટી બેંકો જેવી અનુસૂચિત વ્યાપારી બેંકો દ્વારા ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યું હતું. આરબીઆઈનું કહેવું છે કે તાજેતરના નિર્ણયથી વધુ લોકો નાણાકીય વ્યવહારોની સુવિધાનો ઉપયોગ કરી શકશે.
સમિતિએ બેંકો માટે ફરજિયાત કેશ રિઝર્વ રેશિયો (CRR) 4.50% થી ઘટાડીને 4% કર્યો છે. તેનાથી બેંકો પાસે રોકડમાં વધારો થશે, જેનો ઉપયોગ તેઓ લોનના વિતરણ માટે કરી શકશે. બેંકોએ તેમની થાપણોની લઘુત્તમ ટકાવારી આરબીઆઈ પાસે અનામત તરીકે રાખવી પડશે. તેને CRR કહેવામાં આવે છે. આરબીઆઈ તેનો ઉપયોગ અર્થતંત્રમાં નાણાંના પ્રવાહને નિયંત્રિત કરવા માટે કરે છે. આને કારણે તરલતા એટલે કે બજારમાં રોકડની ઉપલબ્ધતા નિયંત્રિત થાય છે.
