શુક્રવારે મ્યાનમારમાં આવેલા 7.7 ની તીવ્રતાના વિનાશક ભૂકંપ પછી સમયાંતરે ભૂકંપના આંચકા અનુભવાઈ રહ્યા છે. નેશનલ સેન્ટર ફોર સિસ્મોલોજી (NCS) અનુસાર શુક્રવારે રાત્રે 11.56 વાગ્યે (સ્થાનિક સમય) મ્યાનમારમાં રિક્ટર સ્કેલ પર 4.2 ની તીવ્રતાનો બીજો ભૂકંપ આવ્યો.
NCS અનુસાર તાજેતરનો ભૂકંપ 10 કિલોમીટરની ઊંડાઈએ આવ્યો હતો જેના કારણે આફ્ટરશોક્સની શક્યતા છે. ત્યાં ભૂકંપને કારણે ભારે વિનાશ થયો છે. સ્થાનિક મીડિયા અનુસાર અત્યાર સુધીમાં 1002 લોકો મૃત્યુ પામ્યા છે અને 1670 ઘાયલ થયા છે.
નેશનલ સેન્ટર ફોર સિસ્મોલોજીએ જણાવ્યું કે શુક્રવારથી મ્યાનમારમાં છ ભૂકંપ આવ્યા છે. “અમે ટ્રોમા સપ્લાય અને બાહ્ય ફિક્સેટર્સ જેવી વસ્તુઓ શોધવા માટે અમારા લોજિસ્ટિક્સ હબને સક્રિય કર્યું છે, ખાસ કરીને કારણ કે અમને લાગે છે કે ઘણા ઘાયલ લોકો હશે જેમને સારવારની જરૂર પડશે,” વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન (WHO) ના પ્રવક્તા માર્ગારેટ હેરિસે મીડિયા બ્રીફિંગમાં જણાવ્યું હતું.
શનિવારે સવારે 5:16 વાગ્યે અફઘાનિસ્તાનમાં પણ ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા. જમીનથી 180 કિમીની ઊંડાઈએ આવેલા ભૂકંપની તીવ્રતા રિક્ટર સ્કેલ પર 4.7 માપવામાં આવી હતી. અત્યાર સુધી કોઈ પણ પ્રકારના જાનમાલના નુકસાન કે નુકસાનના સમાચાર નથી. આ ભૂકંપ મ્યાનમાર અને થાઇલેન્ડમાં આવેલા શક્તિશાળી ભૂકંપના એક દિવસ પછી આવ્યો છે, જેમાં સેંકડો લોકો માર્યા ગયા હતા અને ઇમારતો, બૌદ્ધ સ્તૂપો, રસ્તાઓ અને પુલો ખરાબ રીતે નાશ પામ્યા હતા.
મ્યાનમાર અને પડોશી દેશ થાઇલેન્ડમાં અનુક્રમે 7.7 અને 7.2 ની તીવ્રતાના શક્તિશાળી ભૂકંપ આવ્યા, જેના કારણે ઇમારતો, પુલો અને બૌદ્ધ મઠોનો નાશ થયો. મ્યાનમારમાં ઓછામાં ઓછા 144 લોકો માર્યા ગયા હતા, જ્યાં બે સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત શહેરોની છબીઓ અને વિડિયોમાં ભારે નુકસાન જોવા મળ્યું હતું. થાઇલેન્ડની રાજધાની બેંગકોકમાં ભૂકંપના આંચકાને કારણે નિર્માણાધીન એક બહુમાળી ઇમારત ધરાશાયી થતાં ઓછામાં ઓછા 10 લોકો માર્યા ગયા.
ભૂકંપથી થયેલા મૃત્યુ, ઇજાઓ અને નુકસાનનું હજુ સુધી સંપૂર્ણ મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યું નથી ખાસ કરીને વિશ્વના સૌથી ગરીબ દેશોમાંના એક મ્યાનમારમાં. દેશ ગૃહયુદ્ધમાં ફસાયેલો છે અને લશ્કરી શાસનને કારણે માહિતી પર કડક નિયંત્રણ છે. મ્યાનમારની લશ્કરી સરકારના વડા, સિનિયર જનરલ મિન આંગ હ્લેઇંગે ટેલિવિઝન પર જાહેરાત કરતા કહ્યું, મૃતકો અને ઘાયલોની સંખ્યામાં વધારો થવાની ધારણા છે. તેમણે કહ્યું કે તેમના દેશમાં ઓછામાં ઓછા 144 લોકો માર્યા ગયા છે અને 730 લોકો ઘાયલ થયા છે.
થાઈ રાજધાની બેંગકોકમાં અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે એક બહુમાળી ઈમારત સહિત ત્રણ બાંધકામ સ્થળો ધરાશાયી થતાં 10 લોકો માર્યા ગયા, 16 ઘાયલ થયા અને 101 લોકો ગુમ થયા. શુક્રવારે બપોરે 7.7 ની તીવ્રતાનો ભૂકંપ આવ્યો, જેનું કેન્દ્રબિંદુ મ્યાનમારના બીજા સૌથી મોટા શહેર મંડલે નજીક હતું. આ ભૂકંપ પછી વધુ આંચકા આવ્યા જેમાંથી એકની તીવ્રતા રિક્ટર સ્કેલ પર 6.4 હતી. મંડલેમાં ભૂકંપને કારણે શહેરના સૌથી મોટા મઠોમાંના એક સહિત અનેક ઇમારતો ધરાશાયી થઈ હોવાના અહેવાલ છે.
મ્યાનમારની રાજધાની, નાયપીડોની છબીઓમાં બચાવ ટીમો અનેક સરકારી કર્મચારીઓ ધરાવતી ઇમારતોના કાટમાળમાંથી પીડિતોને બહાર કાઢતી દેખાઈ રહી છે. મ્યાનમાર સરકારે કહ્યું કે સૌથી વધુ અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં લોહીની ખૂબ જ જરૂર છે. એક એવા દેશમાં જ્યાં અગાઉની સરકારો ક્યારેક વિદેશી સહાય સ્વીકારવામાં ધીમી રહી છે, મિન આંગ હ્લેઇંગે કહ્યું કે મ્યાનમાર સહાય સ્વીકારવા તૈયાર છે.
ભૂકંપને કારણે ક્ષતિગ્રસ્ત રસ્તાઓ, તૂટેલા પુલ અને તૂટેલા ડેમના અહેવાલો વચ્ચે એવી ચિંતા છે કે બચાવ ટીમો દેશના દૂરના વિસ્તારોમાં કેવી રીતે પહોંચશે જે પહેલાથી જ માનવતાવાદી કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યા છે. ઇન્ટરનેશનલ રેસ્ક્યુ કમિટીના મ્યાનમાર ડિરેક્ટર મોહમ્મદ રિયાસે જણાવ્યું હતું કે અમને ડર છે કે આ ભૂકંપથી થયેલા વિનાશની હદનું મૂલ્યાંકન કરવામાં ઘણા અઠવાડિયા લાગી શકે છે. યુએસ ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય સર્વેક્ષણે અંદાજ લગાવ્યો છે કે મૃત્યુઆંક 1,000 જેટલો ઊંચો હોઈ શકે છે.
મ્યાનમાર સૈન્યએ ફેબ્રુઆરી 2021 માં આંગ સાન સુ કીની ચૂંટાયેલી સરકાર પાસેથી સત્તા આંચકી લીધી. મ્યાનમાર સૈન્ય અને લાંબા સમયથી સ્થાપિત લશ્કરી જૂથો અને નવા રચાયેલા લોકશાહી સમર્થક લશ્કરી જૂથો વચ્ચે લોહિયાળ ગૃહયુદ્ધમાં ફસાયેલું છે.
સૈન્યએ મ્યાનમારના મોટાભાગના ભાગ પર નિયંત્રણ ગુમાવી દીધું છે અને ઘણી જગ્યાઓ અત્યંત જોખમી છે અથવા સહાય જૂથો માટે પહોંચવું અશક્ય છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રના મતે ગૃહયુદ્ધના કારણે 30 લાખથી વધુ લોકો વિસ્થાપિત થયા છે અને લગભગ 20 મિલિયન લોકોને જરૂરિયાતમંદ બનાવ્યા છે.
સંયુક્ત રાષ્ટ્રના મહાસચિવ એન્ટોનિયો ગુટેરેસે શુક્રવારે કહ્યું કે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મ્યાનમાર માટે રાહત સામગ્રી એકત્ર કરી રહ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે મ્યાનમાર સરકારે આંતરરાષ્ટ્રીય સહાય માંગી છે. ગુટેરેસે જણાવ્યું હતું કે દેશમાં યુએનની ટીમ અસરગ્રસ્તોને મદદ કરવા માટે વિસ્તારમાં સંસાધનો એકત્રિત કરવા માટે સંપર્કમાં છે. શુક્રવારે અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે મ્યાનમારને મદદ કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી.
