માણસોના બ્લડ બેન્ક વિશે તમે ઘણું સાંભળ્યું હશે, પરંતુ તમે ક્યારેય પ્રાણીઓની બ્લડ બેંક વિશે સાંભળ્યું હશે. તમે આ વિચિત્ર વાત સાંભળતા જ હશો, પરંતુ તે સાચું છે. ‘પેટની બ્લડ બેંકો’ વિશ્વના ઘણા દેશોમાં બનાવવામાં આવી છે. આ બ્લડ બેંકોમાં મોટાભાગની બિલાડીઓ અને કૂતરાઓનું લોહી જોવા મળે છે. કારણ કે આમાંના મોટાભાગના પ્રાણીઓનું ઉછેર કરવામાં આવે છે. જો કૂતરા ( DOG) અથવા બિલાડી ( CAT) ને લોહીની જરૂર હોય, તો આ બ્લડ બેંક તેમના માટે ઉપયોગી છે.
તમને જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે કૂતરાં અને બિલાડીઓ પણ મનુષ્ય જેવા જુદા જુદા રક્ત જૂથો ધરાવે છે. જ્યાં કૂતરાઓમાં 12 પ્રકારના રક્ત જૂથો છે, તે જ બિલાડીઓમાં ત્રણ પ્રકારના રક્ત જૂથો જોવા મળે છે.
ઉત્તર અમેરિકામાં સ્થિત ‘વેટરનરી બ્લડ બેંકો’ ના ઇન્ચાર્જ ડોક્ટર કેસી મિલ્સના જણાવ્યા અનુસાર, ઉત્તર અમેરિકાના ઘણા શહેરોમાં પશુ રક્ત બેંક છે, જેમાં સ્ટોકબ્રીજ, વર્જિનિયા, બ્રિસ્ટો અને અન્નાપોલિસ, મેરીલેન્ડનો સમાવેશ થાય છે. કેલિફોર્નિયામાં ડિકસન અને ગાર્ડન ગ્રોવ. અહીં લોકો સમયાંતરે તેમના પાળતુ પ્રાણી લે છે અને તેમને રક્તદાન કરે છે.
ડોક્ટર મિલ્સએ જણાવ્યું કે પ્રાણીઓને રક્તદાન કરવાની પ્રક્રિયામાં લગભગ અડધો કલાકનો સમય લાગે છે. સૌથી અગત્યની બાબત એ છે કે તેમને એનેસ્થેસિયા આપવાની પણ જરૂર નથી.
જો કે, એવી જગ્યામાં જ્યાં પ્રાણીની બ્લડ બેંક નથી, લોકોને જાગૃત કરવા માટે બ્લડ અને પ્લાઝ્મા ડોનેશન કાર્યક્રમો યોજવામાં આવે છે. એક અહેવાલ મુજબ, બ્રિટન અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના લોકો પ્રાણીઓના રક્તદાન માટે જાગૃત છે, જ્યારે અન્યત્ર, હજી પણ પ્રાણીઓના રક્તદાન અંગે જાગૃતિ લાવવાની જરૂર છે.
ભારતમાં પ્રાણીઓ માટે બ્લડ બેંક પણ છે, જેને ‘તનુવાસ એનિમલ બ્લડ બેંક’ નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ બ્લડ બેંક તામિલનાડુ વેટરનરી અને વેટરનરી યુનિવર્સિટી હેઠળ છે અને ચેન્નાઈના મદ્રાસ વેટરનરી કોલેજ ટીચિંગ હોસ્પિટલના ક્લિનિક્સ વિભાગ હેઠળ કાર્ય કરે છે.