ચક્રવાતી તોફાન ‘મોન્થા’ આજે 28 ઓક્ટોબરની સવારે તીવ્ર ચક્રવાતી તોફાનમાં ફેરવાઈ ગયું હતું. ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) એ જણાવ્યું હતું કે ‘મોન્થા’ છેલ્લા છ કલાક દરમિયાન 15 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ઉત્તર-ઉત્તરપશ્ચિમ તરફ આગળ વધ્યું હતું અને મંગળવારે સવારે 5:30 વાગ્યે તે તીવ્ર ચક્રવાતી તોફાનમાં ફેરવાઈ ગયું હતું. આ વાવાઝોડું સવારે 5:30 વાગ્યે મછલીપટ્ટનમથી 190 કિમી દક્ષિણપૂર્વમાં, કાકીનાડાથી 270 કિમી દક્ષિણ-દક્ષિણપૂર્વમાં અને વિશાખાપટ્ટનમથી 340 કિમી દક્ષિણ-દક્ષિણપૂર્વમાં કેન્દ્રિત હતું.
આ વાવાઝોડું આજે સાંજ (28 ઓકટોબર) સુધીમાં દરિયાકાંઠાના આંધ્રપ્રદેશમાં ત્રાટકવાની ધારણા છે. આ 2025નું પહેલું મોટું ચક્રવાતી વાવાઝોડું છે જે ભારતીય મુખ્ય ભૂમિ પર ત્રાટક્યું છે અને તેની અસર આંધ્રપ્રદેશ, ઓડિશા, તમિલનાડુ, પશ્ચિમ બંગાળ, તેલંગાણા, છત્તીસગઢ અને ઝારખંડ જેવા રાજ્યોમાં વિનાશ વેરવાની ધારણા છે.
હવામાન વિભાગે જણાવ્યું હતું કે મોન્થા ઉત્તર-ઉત્તરપશ્ચિમ તરફ આગળ વધવાનું ચાલુ રાખે છે અને મંગળવારે સાંજે અને રાત્રે માછલીપટ્ટનમ અને કલિંગપટ્ટનમ વચ્ચે કાકીનાડાની આસપાસ આંધ્રપ્રદેશના દરિયાકાંઠે એક ગંભીર ચક્રવાતી વાવાઝોડા તરીકે પાર કરે તેવી શક્યતા છે, જેમાં મહત્તમ પવનની ગતિ 90-100 કિમી પ્રતિ કલાકની રહેશે અને તે 110 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે ફૂંકાશે. મોન્થાની અસરને કારણે હવામાન વિભાગે દક્ષિણ રાજ્યમાં ઘણી જગ્યાએ ભારે વરસાદની આગાહી કરી છે.
ચક્રવાત મોન્થાની ઉત્પત્તિ અને વર્તમાન સ્થિતિ
૨૫ ઓક્ટોબરના રોજ દક્ષિણપૂર્વ બંગાળની ખાડી પર ઓછા દબાણવાળા વિસ્તારમાં મોન્થા વાવાઝોડું ઉદભવ્યું હતું. થાઇલેન્ડ દ્વારા વિશ્વ હવામાન સંગઠન (WMO) ની પ્રાદેશિક સમિતિને મોન્થા નામ સૂચવવામાં આવ્યું હતું. હાલમાં, આ વાવાઝોડું દક્ષિણપશ્ચિમ અને પશ્ચિમ-મધ્ય બંગાળની ખાડી પર કેન્દ્રિત છે. તે 15 કિમી/કલાકની ઝડપે ઉત્તરપશ્ચિમ તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. આગામી 12 કલાકમાં તે વધુ તીવ્ર બને અને ઉત્તર-ઉત્તરપશ્ચિમ તરફ આગળ વધે તેવી અપેક્ષા છે.
ચક્રવાત મોન્થા ક્યારે આવશે?
તાજેતરના IMD બુલેટિન મુજબ ચક્રવાત મોન્થા 28 ઓકટોબરની સાંજ કે રાત્રિ સુધીમાં કાકીનાડા નજીક મછલીપટ્ટનમ અને કલિગપટ્ટનમ વચ્ચે આંધ્રપ્રદેશના દરિયાકાંઠે ત્રાટકશે. આ સમય આંધ્રપ્રદેશના ગુંટુર, નેલ્લોર, ચિત્તૂર, કાકીનાડા, બાપટલા અને વાયએસઆર કડપા જિલ્લાઓ માટે મહત્વપૂર્ણ છે. લેન્ડફોલ પછી વાવાઝોડું ઉત્તરપૂર્વમાં ઓડિશા તરફ વળશે, જેની અસરો 29-30 ઓક્ટોબર સુધી ચાલુ રહેશે. માછીમારોને 27 થી 29 ઓકટોબર સુધી દરિયામાં ન જવાની કડક સલાહ આપવામાં આવી છે, કારણ કે બંગાળની ખાડીમાં દરિયાની સ્થિતિ “ખૂબ જ તોફાની” હોવાનું જાણવા મળ્યું છે.
અસર કેટલી ગંભીર છે?
‘મોન્થા’ એક તીવ્ર ચક્રવાતી વાવાઝોડામાં પરિણમ્યું છે, જેમાં જમીન પર પડતાં 90-100 કિમી/કલાકની મહત્તમ ગતિ સાથે પવન ફૂંકાય છે, અને 110 કિમી/કલાકની ઝડપે પવન ફૂંકાય છે.આ તીવ્રતા તેને ‘ગંભીર ચક્રવાતી વાવાઝોડા’ તરીકે વર્ગીકૃત કરે છે, જે વૃક્ષો ઉખેડી શકે છે, વીજળી અને પાણી પુરવઠો ખોરવી શકે છે અને નીચાણવાળા વિસ્તારોમાં પૂર લાવી શકે છે. IMD એ રેડ એલર્ટ જારી કર્યું છે, જેમાં આંધ્રપ્રદેશ અને ઓડિશાના દરિયાકાંઠાના જિલ્લાઓમાં ‘ખૂબ જ ભારે વરસાદ’ (20 સેમી સુધી) થવાની આગાહી કરવામાં આવી છે.
ચેન્નાઈ અને ઉત્તરી તમિલનાડુમાં વરસાદથી ભારે તબાહી
આજે 28 ઓક્ટોબર, ચેન્નાઈ મેટ્રો વિસ્તાર અને ઉત્તરી તમિલનાડુના ઘણા ભાગોમાં ભારે વરસાદ પડ્યો. તમિલનાડુ, પુડુચેરી અને કરાઈકલમાં ઘણા સ્થળોએ ભારે વરસાદ નોંધાયો હતો, જેના કારણે આ પ્રદેશમાં સામાન્ય જનજીવન ખોરવાઈ ગયું હતું.
હવામાન વિભાગના ડેટા અનુસાર, એન્નોરમાં સૌથી વધુ 13 સેન્ટિમીટર (સેમી) વરસાદ નોંધાયો હતો. ચેન્નાઈના માધવરમ, મનાલી ન્યુ ટાઉન, મનાલી (W17), અને મેદાવક્કમ જંકશનમાં 8 સેમી વરસાદ નોંધાયો હતો. તિરુપતિમાં પોનેરી, ચેન્નાઈના અંબાથુર રેવ, બેસિન બ્રિજ, પેરામ્બુર અને ટોંડિયારપેટમાં 7 સેમી વરસાદ નોંધાયો હતો. આ મુખ્ય વિસ્તારોમાં ભારે વરસાદને કારણે નીચાણવાળા વિસ્તારોમાં પાણી ભરાઈ ગયા છે. ચેન્નાઈના અનેક ઝોન અને ઓફિસો, જેમ કે અદ્યાર, ટોન્ડિયારપેટ, અમીનજીકરાઈ, વડાપલાની, પેરિસ, ડીજીપી ઓફિસ, આઈસ હાઉસ અને ચેન્નાઈ કલેક્ટર ઓફિસમાં 6-6 સેમી વરસાદ નોંધાયો હતો. ચેન્નાઈ (ઉત્તર) AWS, અયાનવરમ તાલુક ઓફિસ, અયપ્પક્કમ, ચોલાવરમ, રેડ હિલ્સ, નુંગમ્બક્કમ અને અન્ના યુનિવર્સિટી સહિત અન્ય વિસ્તારોમાં 5-5 સેમી વરસાદ પડ્યો હતો. ચેન્નાઈ ઉપરાંત, તિરુવલ્લુર, વેલ્લોર, નીલગિરિ (હિમપ્રપાતમાં 7 સેમી), કોઈમ્બતુર (ચિન્નાકલ્લુરમાં 6 સેમી), અને તિરુવલ્લુર (ઉથુકોટ્ટાઈમાં 6 સેમી) જેવા અન્ય જિલ્લાઓમાં પણ વરસાદ નોંધાયો હતો. આ અતિશય વરસાદથી પ્રાદેશિક પરિવહન અને સામાન્ય જનજીવન ખોરવાઈ ગયું.
ઝારખંડમાં 31 ઓકટોબર સુધી ભારે વરસાદની ચેતવણી
મંગળવારે ભારતીય હવામાન વિભાગે બંગાળની ખાડીમાં સર્જાયેલા ચક્રવાતની અસરને કારણે ઝારખંડના કેટલાક ભાગોમાં 31 ઓક્ટોબર સુધી ભારેથી અતિ ભારે વરસાદની આગાહી કરી હતી. ઝારખંડ માટે ચેતવણી જારી કરતા હવામાનશાસ્ત્રીઓએ જણાવ્યું હતું કે સિમડેગા, પશ્ચિમ સિંહભૂમ, ખૂંટી અને ગુમલામાં મંગળવારે ભારે વરસાદ પડી શકે છે, જ્યારે ચતરા, ગઢવા, લાતેહાર અને પલામુના કેટલાક ભાગોમાં બુધવારે ખૂબ જ ભારે વરસાદ પડી શકે છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે 30 અને 31 ઓક્ટોબરના રોજ ગિરિડીહ, કોડરમા, લોહરદગા, બોકારો, રામગઢ, હજારીબાગ, રાંચી, ખૂંટી, ગુમલા, દુમકા, ગોડ્ડા, પાકુર અને સાહેબગંજના કેટલાક ભાગોમાં પણ ભારે વરસાદ પડી શકે છે.
શું તૈયારીઓ છે?
કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો હાઈ એલર્ટ પર છે. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ખાસ સૂચનાઓ જારી કરી છે, જ્યારે આંધ્રપ્રદેશના મુખ્યમંત્રી ચંદ્રબાબુ નાયડુ અને ઓડિશાના મુખ્યમંત્રી મોહન ભાગવતે કંટ્રોલ રૂમ સક્રિય કર્યા છે. ભારે વરસાદને કારણે ચેન્નાઈ અને તેના ઉત્તરીય જિલ્લાઓ, ખાસ કરીને આંધ્રપ્રદેશની સરહદે આવેલા તિરુવલ્લુરના ઘણા વિસ્તારોમાં પાણી ભરાઈ ગયા છે. આ તે પ્રદેશ છે જ્યાં ચક્રવાત મોન્થા કાલે સાંજે અથવા રાત્રે એક ગંભીર ચક્રવાતી વાવાઝોડા તરીકે ત્રાટકવાની ધારણા છે.
તમિલનાડુ સરકાર અને ગ્રેટર ચેન્નાઈ કોર્પોરેશને પાણી ભરાઈ જવાથી બચવા માટે ઉચ્ચ-શક્તિવાળી મોટરોનો ઉપયોગ કરીને ગટર અને રસ્તાઓમાંથી પાણી કાઢવાનું શરૂ કર્યું છે. રાષ્ટ્રીય આપત્તિ પ્રતિભાવ દળ (NDRF) અને રાજ્ય આપત્તિ પ્રતિભાવ દળ (SDRF) ની ટીમો પણ તિરુવલ્લુરમાં સ્ટેન્ડબાય પર છે, જે સમયસર રાહત અને બચાવ કામગીરી સુનિશ્ચિત કરવા માટે જીવન બચાવનારા સાધનો અને વૃક્ષ કાપવાના મશીનોથી સજ્જ છે.
મુખ્યમંત્રી એમ.કે. સ્ટાલિન પરિસ્થિતિ પર નજીકથી નજર રાખી રહ્યા છે. તેમણે અધિકારીઓને 16 ઓકટોબરે ઉત્તરપૂર્વીય ચોમાસાએ તમિલનાડુમાં પ્રવેશ કર્યો ત્યારથી, ચોવીસ કલાક દેખરેખ રાખવા, રાહત શિબિરો ખોલવા અને અસરગ્રસ્ત લોકોને ખોરાક, પીવાનું પાણી અને તબીબી સહાય સહિતની તમામ મૂળભૂત સુવિધાઓ પૂરી પાડવા નિર્દેશ આપ્યો છે.
રેલવેએ પણ કડક પગલાં લીધાં
દક્ષિણ મધ્ય રેલ્વેએ પણ ચક્રવાત મોન્થાની સંભવિત અસરનો સામનો કરવા માટે વ્યાપક તૈયારીઓ કરી છે. જનરલ મેનેજર સંજય કુમાર શ્રીવાસ્તવે પરિસ્થિતિની સમીક્ષા કરી અને તમામ વિભાગો – ઓપરેટિંગ, એન્જિનિયરિંગ, ઇલેક્ટ્રિકલ, મિકેનિકલ, કોમર્શિયલ અને મેડિકલ – ને હાઇ એલર્ટ પર રાખ્યા. ટ્રેન કામગીરી, પુલની સ્થિતિ અને પાણીના સ્તરનું સતત નિરીક્ષણ કરવા માટે કંટ્રોલ રૂમ 24 કલાક કાર્યરત રાખવામાં આવ્યા છે. ટ્રેક અને મહત્વપૂર્ણ માળખાઓનું નિરીક્ષણ કરવા માટે પેટ્રોલિંગ ટીમો તૈનાત કરવામાં આવી છે.
