નવી દિલ્હી: જ્યાં એક તરફ ભારતનું ચંદ્રયાન-3 (Chandrayaan-3) મિશન ઇતિહાસ લખવાથી માત્ર એક ડગલું દૂર છે. તે જ સમયે રશિયાનું (Russia) મિશન મૂન લુના-25 (Luna-25) નિષ્ફળ ગયું છે. લુના-25 (Luna-25) તેની ભ્રમણકક્ષા બદલતી વખતે ખામી સર્જાયા બાદ ચંદ્રની (Moon) સપાટી પર ક્રેશ થયું હતું. રશિયાના લુના-25 મૂન મિશનની નિષ્ફળતા બાદ હવે સમગ્ર વિશ્વની આશા ભારતના (India) ચંદ્રયાન-3 પર ટકેલી છે.
લુના-25માં ઉતરાણ પહેલા સમસ્યા સર્જાઈ હતી
47 વર્ષ બાદ રશિયાના મિશન મૂનને મોટો ઝટકો લાગ્યો છે. રશિયાની સ્પેસ એજન્સી રોસકોસમોસના લુના-25માં ટેક્નિકલ ખામી સર્જાઈ હતી. થોડા કલાકો પછી સમાચાર આવ્યા કે તે ચંદ્રની સપાટી પર તૂટી પડ્યું છે. લુના-25માં આ ખામી ઉતરાણ પહેલા ભ્રમણકક્ષા બદલતી વખતે થઈ હતી. રશિયાના લુના-25નું લેન્ડિંગ 21 ઓગસ્ટના રોજ થવાનું હતું, પરંતુ હવે તે ટેકનિકલ ખામીને કારણે ક્રેશ થઈ ગયું છે.
રશિયાનું લુના-25 પણ એ જ દક્ષિણ ધ્રુવ પર લેન્ડ થવાનું હતું જ્યાં ઈસરોના વિક્રમ લેન્ડરને લેન્ડ કરવાનું હતું. રશિયાએ 10 ઓગસ્ટે ચંદ્ર પર તેનું લુના-25 મોકલ્યું હતું. આ ટેકનિકલ ખામીના થોડા કલાકો બાદ રશિયન સ્પેસ એજન્સી રોસકોસ્મોસે લુના-25 ક્રેશ થયાની માહિતી આપી છે. રશિયાની લુના આવતીકાલે એટલે કે 21 ઓગસ્ટે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરવાની છે. રશિયાએ લગભગ પાંચ દાયકા પછી તેનું ચંદ્ર મિશન શરૂ કર્યું.
લુના-25 શોર્ટકટ લઈને ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષામાં પહોંચ્યું
ઈસરોએ ચંદ્રયાન-3ને 14 જુલાઈએ ચંદ્ર તરફ મોકલ્યું હતું તો બીજી તરફ રશિયાએ લગભગ એક મહિના પછી 10 ઓગસ્ટે લુના-25 લોન્ચ કર્યું હતું. આમ છતાં ચંદ્રયાન-3 પહેલા લુના-25નું સોફ્ટ લેન્ડિંગ થવાનું હતું. આનું કારણ એ છે કે Luna-25 પાસે ISRO કરતાં વધુ આધુનિક પ્રક્ષેપણ છે જે લુના-25ને ચંદ્ર સુધીના સીધા માર્ગે લઈ ગયું હતું. જે માત્ર 11 દિવસમાં ચંદ્રની સપાટી પર પહોંચવાનું હતું.
તે જ સમયે ISROના ચંદ્રયાન-3 એ ચંદ્ર સુધી પહોંચવા માટે ભ્રમણકક્ષાનો માર્ગ અપનાવ્યો છે, જે હેઠળ તેને લેન્ડ કરવામાં એક મહિનાથી વધુ સમય લાગી રહ્યો છે. એટલું જ નહીં, લુના-25 ભારતના ચંદ્રયાન-3 કરતા પણ ઘણું હળવું છે. લુના-25નું વજન માત્ર 1,750 કિગ્રા હતું, જે ચંદ્રયાન-3ના 3,800 કિગ્રા કરતાં ઘણું હલકું હતું.