રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનની ભારત મુલાકાત દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચે ચેન્નાઈ-વ્લાદિવોસ્તોક પૂર્વીય કોરિડોર પર ચર્ચા થઈ હતી. આ કોરિડોર ફક્ત 10,370 કિમી લાંબો હશે જેનાથી ભારતીય જહાજો સરેરાશ 24 દિવસમાં રશિયા પહોંચી શકશે. હાલમાં ભારતથી સેન્ટ પીટર્સબર્ગ, રશિયા સુધી માલ પહોંચાડવા માટે જહાજોએ આશરે 16,060 કિમી મુસાફરી કરવી પડે છે, જે લગભગ 40 દિવસ લે છે. આ નવો માર્ગ આશરે 5,700 કિમી ટૂંકો છે અને ભારતના સીધા 16 દિવસ બચાવશે.
5 ડિસેમ્બરે પુતિન અને પીએમ મોદી વચ્ચેની વાતચીત દરમિયાન આ દરિયાઈ માર્ગ ટૂંક સમયમાં શરૂ કરવા માટે એક કરાર થયો હતો. એવું માનવામાં આવે છે કે આ નવો માર્ગ વૈશ્વિક તણાવ વચ્ચે સલામત, ઝડપી અને વિશ્વસનીય વિકલ્પ પૂરો પાડી શકે છે. મોદી અને પુતિન વચ્ચેની બેઠકમાં 2030 સુધીમાં ભારત અને રશિયા વચ્ચે 100 અબજ ડોલરના વેપારનું લક્ષ્ય નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું. હાલમાં બંને દેશો વચ્ચેનો વેપાર આશરે $60 અબજ ડોલરનો છે.
નવો કોરિડોર ભારત માટે ગેમ-ચેન્જર બનશે
આ કોરિડોર ચેન્નાઈથી વ્લાદિવોસ્તોક સુધીના મલાક્કા સ્ટ્રેટ, દક્ષિણ ચીન સમુદ્ર અને જાપાનના સમુદ્ર દ્વારા મુસાફરીના સમયમાં 16 દિવસનો ઘટાડો કરશે. આ માર્ગ સલામત હોવા છતાં ભવિષ્યમાં ભારત-રશિયા વેપાર માટે ગેમ-ચેન્જર સાબિત થઈ શકે છે.
નિષ્ણાતો માને છે કે આ કોરિડોર તબક્કાવાર રીતે કાર્યરત થશે. એકવાર કાર્યરત થયા પછી તેલ, ગેસ, કોલસો, મશીનરી અને ધાતુઓ જેવા આવશ્યક વેપાર ક્ષેત્રો વેગ પકડશે, જે ભારતની સપ્લાય ચેઇનને નોંધપાત્ર રીતે મજબૂત બનાવશે. આ માર્ગ ભારત-રશિયા આર્થિક ભાગીદારીને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જશે. ગાઝા યુદ્ધે સુએઝ નહેર માર્ગ માટે જોખમ વધાર્યું છે અને યુક્રેનિયન સંઘર્ષ યુરોપ દ્વારા રશિયા જતા પરંપરાગત દરિયાઈ માર્ગને અવરોધતો રહ્યો છે.
એકવાર ચેન્નાઈ-વ્લાદિવોસ્તોક પૂર્વીય કોરિડોર કાર્યરત થઈ ગયા પછી ભારતને રશિયા પાસેથી ક્રૂડ તેલ, કુદરતી ગેસ, કોલસો, ખાતરો, ધાતુઓ અને અન્ય ઔદ્યોગિક માલની આયાત કરવાનું સરળ બનશે. આનાથી ભારતની ઊર્જા અને કાચા માલની જરૂરિયાતો પૂર્ણ થશે. ભારત રશિયામાં મશીનરી, એન્જિનિયરિંગ માલ, ઓટો પાર્ટ્સ, કાપડ, કૃષિ અને દરિયાઈ ઉત્પાદનોની નિકાસ કરી શકે છે. દરિયાઈ માલ અને મશીનરી પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે.
