ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંગઠન (ISRO) એ આજે એટલે કે 30 જુલાઈના રોજ NISAR (NASA-ISRO સિન્થેટિક એપરચર રડાર) મિશન લોન્ચ કર્યું. NISAR ને બુધવારે સાંજે 5:40 વાગ્યે આંધ્રપ્રદેશના શ્રીહરિકોટામાં સ્થિત સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી GSLV-S16 રોકેટ દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. આ પહેલું મિશન છે જેમાં GSLV રોકેટ દ્વારા પ્રથમ વખત આવા ઉપગ્રહને સૂર્ય-સમકાલીન ભ્રમણકક્ષા (સૂર્ય-સ્થિર ભ્રમણકક્ષા) માં મૂકવામાં આવશે.
સૂર્ય-સમકાલીન ભ્રમણકક્ષા એ ભ્રમણકક્ષા છે જેમાં ઉપગ્રહ પૃથ્વીના ધ્રુવો પરથી પસાર થાય છે અને જ્યારે પણ તે કોઈ ચોક્કસ સ્થાનમાંથી પસાર થાય છે ત્યારે સૂર્યપ્રકાશની સ્થિતિ સમાન રહે છે. NASA એ NISAR માટે L-બેન્ડ પ્રદાન કર્યું છે જ્યારે ISRO એ સિન્થેટિક એપરચર રડાર માટે S-બેન્ડ પ્રદાન કર્યું છે. આનાથી મોટી માત્રામાં ડેટા એકત્રિત કરવાનું શક્ય બનશે. આ ઉપગ્રહ એન્ટાર્કટિકા, ઉત્તર ધ્રુવ અને મહાસાગરો સહિત પૃથ્વી સંબંધિત વ્યાપક ડેટા ટ્રાન્સમિટ કરશે.
દરેક દેશની સરકારો તેનો ઉપયોગ કરશે
NISAR વિશ્વભરમાંથી ડેટા એકત્રિત કરશે અને તેનો ઉપયોગ વ્યાપારી અને વૈજ્ઞાનિક હેતુઓ માટે કરવામાં આવશે. કવુલુરુએ કહ્યું, ISRO આ ડેટાને પ્રોસેસ કરશે અને તેમાંથી મોટાભાગનો ઓપન-સોર્સ તરીકે ઉપલબ્ધ કરાવશે, જેથી વિશ્વભરના વપરાશકર્તાઓ તેને સરળતાથી ઍક્સેસ કરી શકે. આ સાથે અમે જંગલોમાં ફેરફાર, પર્વતોની સ્થિતિ અથવા સ્થાનમાં ફેરફાર અને હિમાલય અને એન્ટાર્કટિકા જેવા વિસ્તારોમાં હિમનદીઓની પ્રવૃત્તિઓ સહિત મોસમી ફેરફારોનું નિરીક્ષણ કરી શકીશું.
12 દિવસમાં સમગ્ર પૃથ્વીનો ડેટા
ISRO અનુસાર NASA-ISRO સિન્થેટિક એપર્ચર રડાર (NISAR) ઉપગ્રહનું પ્રક્ષેપણ બંને અવકાશ એજન્સીઓ વચ્ચેના એક દાયકાથી વધુ લાંબા સહયોગમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ સાબિત થશે. ISROએ કહ્યું કે આ ઉપગ્રહ દર 12 દિવસે આખી પૃથ્વીને સ્કેન કરશે અને દરેક ઋતુમાં દિવસ અને રાત ઉચ્ચ-રિઝોલ્યુશન ડેટા પ્રદાન કરશે. ઉપગ્રહ પૃથ્વીની સપાટી પર ખૂબ જ સૂક્ષ્મ ફેરફારોને ઓળખી શકશે, જેમ કે વનસ્પતિમાં ફેરફાર, બરફની ચાદરનું સ્થળાંતર અને જમીનનું વિકૃતિકરણ.
ઇસરોએ જણાવ્યું હતું કે આ મિશન સમુદ્ર સપાટીનું નિરીક્ષણ, જહાજો શોધવા, તોફાનોનું નિરીક્ષણ, જમીનની ભેજમાં ફેરફાર, સપાટીના જળ સંસાધનોનું મેપિંગ અને આપત્તિ વ્યવસ્થાપન જેવા ઘણા મહત્વપૂર્ણ ક્ષેત્રોમાં મદદ કરશે. આ ઉપગ્રહ ભૂકંપ અથવા બરફની ચાદરમાં ફેરફારને કારણે જમીનમાં થોડી તિરાડો શોધી કાઢશે.
આ ઉપગ્રહ બે બેન્ડ પર કામ કરે છે
GSLV-F18 આ ઉપગ્રહને 743 કિમી ઊંચા સૂર્ય-સમન્વય ભ્રમણકક્ષામાં મૂકશે. જેનો ઝોક 98.40 ડિગ્રી હશે. NISAR પૃથ્વીનું નિરીક્ષણ કરનાર વિશ્વનો પ્રથમ ઉપગ્રહ છે. તેમાં બે અલગ અલગ બેન્ડ (NASA ના L-બેન્ડ અને ISRO ના S-બેન્ડ) ના રડાર છે. જેના કારણે તે ગાઢ જંગલો નીચેથી પણ ડેટા એકત્રિત કરી શકશે. ISRO ના વડાએ જણાવ્યું હતું કે આ એક ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ઉપગ્રહ છે. તેમાં બે મુખ્ય પેલોડ છે. એક S-બેન્ડ પેલોડ છે. જે ISRO દ્વારા તેની અમદાવાદ લેબમાં સંપૂર્ણપણે વિકસાવવામાં આવ્યો છે અને બીજો – JPL અમેરિકા દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલ L-બેન્ડ પેલોડ. બંને પેલોડને એક સેટેલાઇટમાં જોડીને એકીકૃત કરવામાં આવ્યા છે.
NISAR ને બનાવવામાં 10 વર્ષ લાગ્યા. તેમાં ખાસ 12 મીટરનો ગોલ્ડ મેશ એન્ટેના છે જે પૃથ્વીની નીચી ભ્રમણકક્ષામાં સૌથી મોટો છે. તે ISRO ની I-3K સેટેલાઇટ બસ સાથે જોડાયેલ છે જેમાં કમાન્ડ, ડેટા, પ્રોપલ્શન અને દિશા નિયંત્રણ માટે સિસ્ટમ્સ અને 4 kW સૌર ઉર્જા છે.
