નવી દિલ્હીઃ ભારતમાં સાયબર ક્રાઈમના બનાવોમાં કોઈ ઘટાડો થવાના સંકેત દેખાઈ રહ્યા નથી. આ સ્કેમર્સ લોકોને તેમની મહેનતની કમાણીથી છેતરવા માટે સતત નવી યુક્તિઓ શોધે છે. આ જ કારણ છે કે ડિજિટલ અરેસ્ટ જેવા ઓનલાઈન ફ્રોડના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. એક ફોન કૉલ અથવા એસએમએસથી, લોકોના બેંક ખાતા મિનિટોમાં ખાલી થઈ જાય છે. આ સ્કેમર્સ કોલ અથવા મેસેજ દ્વારા તેમની અંગત માહિતીની ચોરી કરીને લોકોને છેતરવાના ગુના કરે છે.
છેતરપિંડીની આવી ઘટનાઓને રોકવા માટે સરકાર પણ અનેક પગલાં લઈ રહી છે. કોલ દ્વારા છેતરપિંડીના વધતા જતા મામલાઓને ધ્યાનમાં રાખીને, ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા એટલે કે TRAI એ લોકોને ચેતવણી આપતા એલર્ટ જાહેર કર્યું છે.
ટ્રાઈએ તેના સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર એક પોસ્ટ કરી છે અને લોકોને નવા કોલ સ્પામ વિશે માહિતી આપી છે. જેમાં લોકોને મોબાઈલ નેટવર્ક બંધ કરવાનું કહેવામાં આવી રહ્યું છે. ટ્રાઈએ કહ્યું કે સ્કેમર્સ તેમના નેટવર્કને બંધ કરવાની ધમકી આપીને લોકો પાસેથી પૈસાની માંગ કરી રહ્યા છે.
યુઝરને કૉલ કરીને, તેઓ નિયમો તોડવા બદલ તેમનું નેટવર્ક બંધ કરવાની ધમકી આપે છે અને તેમને મોટી રકમ ચૂકવવાનું કહે છે. પરંતુ ટ્રાઈ દ્વારા આવા કોઈ કોલ કરવામાં આવી રહ્યા નથી. જો લોકોને આવો કોઈ કોલ આવે તો તેઓએ તરત જ સંચાર સાથી પોર્ટલ પર તેની ફરિયાદ કરવી જોઈએ.
ભારતમાં સાયબર ક્રાઈમના કેસોમાં ઝડપથી થઈ રહેલો વધારો ચિંતાજનક છે. નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ એટલે કે NCRP મુજબ વર્ષ 2024 ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં સાયબર ક્રાઈમની લગભગ 7.4 લાખ ફરિયાદો મળી છે. જાન્યુઆરીથી જૂન દરમિયાન સાયબર ફ્રોડમાં 11,269 કરોડ રૂપિયાની છેતરપિંડી થઈ હતી. આ રીતે દરરોજ લગભગ 60 કરોડ રૂપિયાની છેતરપિંડી થઈ રહી છે. સાયબર ફ્રોડને કારણે જીડીપીના 0.7 ટકા જેટલું નુકસાન થવાની સંભાવના છે.
ઈન્ડિયન સાયબર ક્રાઈમ કોઓર્ડિનેશન સેન્ટર અનુસાર આવતા વર્ષે ભારતીયોને સાયબર ફ્રોડમાં 1.2 લાખ કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થઈ શકે છે. આ છેતરપિંડી મોટાભાગે ચીનમાંથી થાય છે અને છેતરપિંડી દ્વારા વસૂલવામાં આવેલી રકમ દેશની બહાર લઈ જવામાં આવે છે. ગેરકાયદેસર વ્યવહારો માટે ઉપયોગમાં લેવાતા MULE બેંક ખાતા આગામી વર્ષમાં ઓનલાઈન નાણાકીય કૌભાંડોમાં વધારો કરવામાં સૌથી મોટો ફાળો આપશે. આપણે આ બાબતે સાવચેત રહેવાની જરૂર છે.
