નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે સોમવારે ગૃહમાં નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે આર્થિક સર્વે રજૂ કર્યો. આ આર્થિક સર્વેક્ષણમાં સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2024-25 દરમિયાન દેશનો વાસ્તવિક જીડીપી અથવા વૃદ્ધિ દર 6.5-7% રહેવાનો અંદાજ મૂક્યો છે. આર્થિક સર્વેમાં જણાવાયું છે કે મૂડી ખર્ચ પર સરકારનો ભાર અને ખાનગી રોકાણમાં સતત ગતિએ મૂડી નિર્માણ વૃદ્ધિને વેગ આપ્યો છે. 2023-24માં ગ્રોસ ફિક્સ્ડ મૂડી નિર્માણ વાસ્તવિક દ્રષ્ટિએ 9 ટકા વધશે. આર્થિક સર્વે અનુસાર દેશની રાજકોષીય ખાધ (જીડીપીની ટકાવારી તરીકે) 2023માં પાછલા વર્ષની સરખામણીમાં 1.6 ટકા પોઈન્ટ્સ વધવાની ધારણા છે.
આર્થિક સર્વેક્ષણમાં સરકારે જણાવ્યું છે કે સેવા ક્ષેત્ર એક મુખ્ય રોજગાર પ્રદાતા છે જ્યારે ઉત્પાદન ક્ષેત્ર પણ તાજેતરમાં મહત્ત્વપૂર્ણ રીતે વધી રહ્યું છે, જે ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે સરકારની પહેલનું પરિણામ છે. સર્વે અનુસાર બેડ લોનના વારસાને કારણે છેલ્લા દાયકામાં મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરમાં રોજગારીનું સર્જન ઘટ્યું હતું પરંતુ 2021-22ની સરખામણીમાં તેમાં સુધારો થયો છે. નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે 23 જુલાઈના રોજ બહુપ્રતીક્ષિત કેન્દ્રીય બજેટ 2024-25 ના અનાવરણ પહેલાં સોમવારે આર્થિક સર્વે રજૂ કર્યો.
સરકાર દ્વારા આર્થિક સર્વેમાં દેશની જીડીપી વૃદ્ધિનો અંદાજ જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો, ત્યારે સરકારે આ આર્થિક સર્વેમાં એક મોટા પડકારનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે. સરકારનું કહેવું છે કે વૈશ્વિક પડકારોને કારણે દેશને નિકાસ મોરચે થોડો આંચકો લાગી શકે છે, પરંતુ સરકાર આ અંગે પણ સંપૂર્ણ રીતે સજાગ છે. વૈશ્વિક વ્યાપારમાં પડકારોની સંભાવના છે. વૈશ્વિક અનિશ્ચિતતા મૂડી પ્રવાહ પર અસર કરી શકે છે.
નાણાકીય ખાધમાં ઘટાડો થવાની અપેક્ષા
આર્થિક સર્વેમાં રાહતની અપેક્ષા જોતાં નાણાકીય ખાધ પણ વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. એવું અનુમાન લગાવવામાં આવ્યું છે કે FY26 સુધીમાં ભારતની રાજકોષીય ખાધ ઘટીને 4.5 ટકા થવાની શક્યતા છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે સરકારનું સંપૂર્ણ ધ્યાન રાજ્યોની ક્ષમતા વધારવા પર છે.
