યુએસના ઈતિહાસમાં પ્રથમ વખત ભારતીય મૂળના બે ઉમેદવારો – વિવેક રામાસ્વામી અને નિક્કી હેલી – 2024ની રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે પોતાની કિસ્મત અજમાવી રહ્યા છે. રાજકીય હોદ્દા પર ચૂંટાયેલા મોટા ભાગના ભારતીય-અમેરિકનો ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના છે, જ્યારે આ વખતે બંને ઉમેદવારો રૂઢિચુસ્ત રિપબ્લિકન પાર્ટીના છે. અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે રિપબ્લિકન નામાંકનના મુખ્ય દાવેદાર એવા ભૂતપૂર્વ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને 24 ઓગસ્ટે ફુલટન કાઉન્ટીની જેલમાં હાજર થવું પડ્યું છે.
ટ્રમ્પ પર રાજ્યમાં 2020ની રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના પરિણામને ઊથલાવી દેવાના તેમના કથિત પ્રયાસોને લગતા ગુનાઓ માટે જ્યોર્જિયાના એન્ટી-રેકેટિયરિંગ કાયદા હેઠળ આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો. જોકે, ઘણા માને છે કે આનાથી તેની લોકપ્રિયતામાં ઘટાડો થવાની સંભાવના નથી. 2024ની રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીઓ માટે પ્રચારની શરૂઆત સાથે તે તેમના માટે સમર્થનને પણ પ્રોત્સાહન આપી શકે છે. તેમની અસામાન્ય ઝુંબેશ ચાલુ રાખીને ટ્રમ્પે યુએસ રાજકીય પ્રક્રિયાનો એક જાણીતો ભાગ – ટેલિવિઝન પર થતી ચર્ચાઓમાં પણ ભાગ લેવાનો ઇનકાર કર્યો છે. જોકે, ચૂંટણીની ચર્ચાઓમાં પોતાના પ્રદર્શનને કારણે રામાસ્વામી ખૂબ ચર્ચામાં છે. આ ચર્ચાઓ શું છે? તેમાં પ્રચારના પ્રારંભિક તબક્કામાં યોજાયેલી પ્રાથમિક ચર્ચાઓનો સમાવેશ થાય છે, જેમાં દરેક પક્ષના બહુવિધ ઉમેદવારો હોય છે.
તેઓ બધા તેમના પક્ષો સાથે જોડાયેલા મતદારોનું સમર્થન મેળવવા માટે સ્પર્ધા કરે છે, જેઓ તેમને સ્થાનિક ચૂંટણીઓ દ્વારા તેમના પક્ષના સત્તાવાર ઉમેદવારો બનવામાં મદદ કરી શકે છે. એકવાર દરેક પક્ષ તેમના સત્તાવાર ઉમેદવારોની પસંદગી કરી લે પછી સત્તાવાર રિપબ્લિકન અને ડેમોક્રેટિક- બંને ઉમેદવારો વચ્ચે ચર્ચાઓ યોજવામાં આવે છે (જેને રાષ્ટ્રપતિની ચર્ચા કહેવાય છે). બે હરીફ ઉમેદવારો વચ્ચેની પ્રથમ ટેલિવિઝન ચર્ચા 1960માં રિપબ્લિકન રિચાર્ડ નિક્સન અને ડેમોક્રેટ જ્હોન એફ. કેનેડી વચ્ચે થઈ હોવાનું માનવામાં આવે છે. જોકે, આ પહેલાં એક જ પક્ષના ઉમેદવારો વચ્ચે ચર્ચાઓ થઈ ચૂકી હતી.
રામાસ્વામીની સીધી સ્પર્ધા ભૂતપૂર્વ યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સામે છે. જોકે, જ્યારે તેઓ સત્તામાં હતા ત્યારે તેમણે તેમની નીતિઓની પ્રશંસા કરી હતી. ચર્ચાઓમાં રામાસ્વામીના પ્રદર્શનને કારણે ગયા અઠવાડિયે તેમની ઝુંબેશને દાનમાં 450,000 અમેરિકન ડોલર પ્રાપ્ત થયા છે. 23 ઓગસ્ટના રોજ પ્રથમ રિપબ્લિકન રાષ્ટ્રપતિ પદની પ્રાથમિક ચર્ચામાં તેમના પ્રભાવશાળી પ્રદર્શન બાદ તેમની લોકપ્રિયતા રેટિંગ અને ઓનલાઇન ફંડ એકત્રીકરણમાં વધારો થયો છે. ચર્ચા પછી બહાર આવેલા પ્રથમ સર્વેક્ષણમાં જણાવાયું હતું કે, 504 ઉત્તરદાતાઓમાંથી 28 ટકા લોકોએ કહ્યું કે રામાસ્વામીએ શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કર્યું. તેમના પછી 27 ટકા મત સાથે ફ્લોરિડાના ગવર્નર રોન ડીસેન્ટિસ અને 13 ટકા સાથે પેન્સ બીજા ક્રમે છે. ભારતીય-અમેરિકન નિક્કી હેલીને સાત ટકા વોટ મળ્યા હતા.
ચર્ચા પછી રામાસ્વામી સૌથી વધુ ગૂગલ પર સર્ચ કરાયેલા રિપબ્લિકન ઉમેદવાર હતા. તેમના પછી સાથી ભારતીય-અમેરિકન હેલીનો સમાવેશ થાય છે. બંને ભારતીય-અમેરિકનો ચર્ચાના મંચ પર એકબીજાંની પડખે ઊભાં હતાં. 2024ની ચૂંટણીઓ પહેલાં રામાસ્વામીએ ચૂંટણી પ્રચાર માટે તેમનો એજન્ડા સ્પષ્ટ કરી દીધો છે, જેમાં તેમણે ચીનને અમેરિકા સામે સૌથી મોટો ખતરો ગણાવ્યો છે અને જો તે સત્તા પર આવશે તો બેઇજિંગ સાથે સંપૂર્ણ રીતે ગઠબંધન તોડી નાખવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે. ત્રીજા ભારતીય-અમેરિકન – હર્ષવર્ધન સિંહ પણ છે – જે આવતા વર્ષે જાન્યુઆરીમાં પ્રાઇમરીઓમાં ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સામે ટકરાશે.
જોકે, હવે મોટા ભાગનું ધ્યાન બાયોટેક ઉદ્યોગસાહસિક અને યુએસ જમણેરી મીડિયાના પ્રિય વિવેક રામાસ્વામી પર છે.
તેમની ઝુંબેશની ઘોષણામાં તેમણે એ આદર્શોના અસ્તિત્વમાં પોતાનો વિશ્વાસ બતાવ્યો જે 250 વર્ષ પહેલાં અમેરિકનોને સંગઠિત કરતા હતા અને જો ચૂંટાયા તો તેમને પુનર્જીવિત કરવાનો તેમનો ઇરાદો દર્શાવ્યો હતો. ઓહાયોમાં ભારતીય માતાપિતાના ઘરે જન્મેલા રામાસ્વામીએ હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસ કર્યો, જ્યાં તેમણે મોલેક્યુલર બાયોલોજીનો અભ્યાસ કર્યો અને બાદમાં યેલ લો સ્કૂલમાંથી કાયદાની ડિગ્રી મેળવી. રામાસ્વામી એક સીરિયલ ઉદ્યોગસાહસિક છે અને તેણે 2014માં રોઇવન્ટ સાયન્સની સ્થાપના કરી, એક બાયોફાર્માસ્યુટિકલ કંપની- જે નવીન ઉપચારના વિકાસ અને વ્યાપારીકરણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. કંપનીની કિંમત આજે 6.3 બિલિયન ડોલરથી વધુ છે અને દવા સંશોધન માટે નવી તક્નિકી પ્રગતિ લાગુ કરે છે.
રામાસ્વામી ‘મેરિટને પરત લાવવાની’ અને ચીન પર નિર્ભરતા ઘટાડવાની યોજના ધરાવે છે. તે માને છે કે, ચીન ‘અમેરિકા માટે સૌથી મોટો બાહ્ય ખતરો’ છે અને તે અમેરિકન ભાવના અને રાષ્ટ્રીય ઓળખને પુનર્જીવિત કરવા માંગે છે.
રામાસ્વામીનો ધ્યેય સમાજમાં યોગ્યતાની સંસ્કૃતિને ફરીથી સ્થાપિત કરવાનો અને જો ચૂંટાયા તો સ્વતંત્ર ભાષણ, સ્વ-શાસન અને યોગ્યતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. જોકે, તેમણે સંકેત આપ્યો છે કે, જો તેઓ રિપબ્લિકન નોમિનેશન જીતશે નહીં તો તેઓ ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સાથે સંયુક્ત ટિકિટ પર તેમના ચાલી રહેલા સાથી તરીકે ચૂંટણી લડી શકે છે. 2024ની રેસમાં બે પુરુષોની સંયુક્ત પેનલની અફવાઓને 23 ઓગસ્ટના રોજ પ્રથમ રિપબ્લિકન પ્રાથમિક ચર્ચા બાદ ટ્રમ્પ ઝુંબેશ દ્વારા રામાસ્વામીની પ્રશંસાથી હવા મળી હતી, જેમાં તેઓ એક સ્ટાર તરીકે ઊભરી આવ્યા હતા.
– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલા વિચારો લેખકના પોતાના છે.
યુએસના ઈતિહાસમાં પ્રથમ વખત ભારતીય મૂળના બે ઉમેદવારો – વિવેક રામાસ્વામી અને નિક્કી હેલી – 2024ની રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે પોતાની કિસ્મત અજમાવી રહ્યા છે. રાજકીય હોદ્દા પર ચૂંટાયેલા મોટા ભાગના ભારતીય-અમેરિકનો ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના છે, જ્યારે આ વખતે બંને ઉમેદવારો રૂઢિચુસ્ત રિપબ્લિકન પાર્ટીના છે. અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે રિપબ્લિકન નામાંકનના મુખ્ય દાવેદાર એવા ભૂતપૂર્વ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને 24 ઓગસ્ટે ફુલટન કાઉન્ટીની જેલમાં હાજર થવું પડ્યું છે.
ટ્રમ્પ પર રાજ્યમાં 2020ની રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીના પરિણામને ઊથલાવી દેવાના તેમના કથિત પ્રયાસોને લગતા ગુનાઓ માટે જ્યોર્જિયાના એન્ટી-રેકેટિયરિંગ કાયદા હેઠળ આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો. જોકે, ઘણા માને છે કે આનાથી તેની લોકપ્રિયતામાં ઘટાડો થવાની સંભાવના નથી. 2024ની રાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીઓ માટે પ્રચારની શરૂઆત સાથે તે તેમના માટે સમર્થનને પણ પ્રોત્સાહન આપી શકે છે. તેમની અસામાન્ય ઝુંબેશ ચાલુ રાખીને ટ્રમ્પે યુએસ રાજકીય પ્રક્રિયાનો એક જાણીતો ભાગ – ટેલિવિઝન પર થતી ચર્ચાઓમાં પણ ભાગ લેવાનો ઇનકાર કર્યો છે. જોકે, ચૂંટણીની ચર્ચાઓમાં પોતાના પ્રદર્શનને કારણે રામાસ્વામી ખૂબ ચર્ચામાં છે. આ ચર્ચાઓ શું છે? તેમાં પ્રચારના પ્રારંભિક તબક્કામાં યોજાયેલી પ્રાથમિક ચર્ચાઓનો સમાવેશ થાય છે, જેમાં દરેક પક્ષના બહુવિધ ઉમેદવારો હોય છે.
તેઓ બધા તેમના પક્ષો સાથે જોડાયેલા મતદારોનું સમર્થન મેળવવા માટે સ્પર્ધા કરે છે, જેઓ તેમને સ્થાનિક ચૂંટણીઓ દ્વારા તેમના પક્ષના સત્તાવાર ઉમેદવારો બનવામાં મદદ કરી શકે છે. એકવાર દરેક પક્ષ તેમના સત્તાવાર ઉમેદવારોની પસંદગી કરી લે પછી સત્તાવાર રિપબ્લિકન અને ડેમોક્રેટિક- બંને ઉમેદવારો વચ્ચે ચર્ચાઓ યોજવામાં આવે છે (જેને રાષ્ટ્રપતિની ચર્ચા કહેવાય છે). બે હરીફ ઉમેદવારો વચ્ચેની પ્રથમ ટેલિવિઝન ચર્ચા 1960માં રિપબ્લિકન રિચાર્ડ નિક્સન અને ડેમોક્રેટ જ્હોન એફ. કેનેડી વચ્ચે થઈ હોવાનું માનવામાં આવે છે. જોકે, આ પહેલાં એક જ પક્ષના ઉમેદવારો વચ્ચે ચર્ચાઓ થઈ ચૂકી હતી.
રામાસ્વામીની સીધી સ્પર્ધા ભૂતપૂર્વ યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સામે છે. જોકે, જ્યારે તેઓ સત્તામાં હતા ત્યારે તેમણે તેમની નીતિઓની પ્રશંસા કરી હતી. ચર્ચાઓમાં રામાસ્વામીના પ્રદર્શનને કારણે ગયા અઠવાડિયે તેમની ઝુંબેશને દાનમાં 450,000 અમેરિકન ડોલર પ્રાપ્ત થયા છે. 23 ઓગસ્ટના રોજ પ્રથમ રિપબ્લિકન રાષ્ટ્રપતિ પદની પ્રાથમિક ચર્ચામાં તેમના પ્રભાવશાળી પ્રદર્શન બાદ તેમની લોકપ્રિયતા રેટિંગ અને ઓનલાઇન ફંડ એકત્રીકરણમાં વધારો થયો છે. ચર્ચા પછી બહાર આવેલા પ્રથમ સર્વેક્ષણમાં જણાવાયું હતું કે, 504 ઉત્તરદાતાઓમાંથી 28 ટકા લોકોએ કહ્યું કે રામાસ્વામીએ શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કર્યું. તેમના પછી 27 ટકા મત સાથે ફ્લોરિડાના ગવર્નર રોન ડીસેન્ટિસ અને 13 ટકા સાથે પેન્સ બીજા ક્રમે છે. ભારતીય-અમેરિકન નિક્કી હેલીને સાત ટકા વોટ મળ્યા હતા.
ચર્ચા પછી રામાસ્વામી સૌથી વધુ ગૂગલ પર સર્ચ કરાયેલા રિપબ્લિકન ઉમેદવાર હતા. તેમના પછી સાથી ભારતીય-અમેરિકન હેલીનો સમાવેશ થાય છે. બંને ભારતીય-અમેરિકનો ચર્ચાના મંચ પર એકબીજાંની પડખે ઊભાં હતાં. 2024ની ચૂંટણીઓ પહેલાં રામાસ્વામીએ ચૂંટણી પ્રચાર માટે તેમનો એજન્ડા સ્પષ્ટ કરી દીધો છે, જેમાં તેમણે ચીનને અમેરિકા સામે સૌથી મોટો ખતરો ગણાવ્યો છે અને જો તે સત્તા પર આવશે તો બેઇજિંગ સાથે સંપૂર્ણ રીતે ગઠબંધન તોડી નાખવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે. ત્રીજા ભારતીય-અમેરિકન – હર્ષવર્ધન સિંહ પણ છે – જે આવતા વર્ષે જાન્યુઆરીમાં પ્રાઇમરીઓમાં ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સામે ટકરાશે.
જોકે, હવે મોટા ભાગનું ધ્યાન બાયોટેક ઉદ્યોગસાહસિક અને યુએસ જમણેરી મીડિયાના પ્રિય વિવેક રામાસ્વામી પર છે.
તેમની ઝુંબેશની ઘોષણામાં તેમણે એ આદર્શોના અસ્તિત્વમાં પોતાનો વિશ્વાસ બતાવ્યો જે 250 વર્ષ પહેલાં અમેરિકનોને સંગઠિત કરતા હતા અને જો ચૂંટાયા તો તેમને પુનર્જીવિત કરવાનો તેમનો ઇરાદો દર્શાવ્યો હતો. ઓહાયોમાં ભારતીય માતાપિતાના ઘરે જન્મેલા રામાસ્વામીએ હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસ કર્યો, જ્યાં તેમણે મોલેક્યુલર બાયોલોજીનો અભ્યાસ કર્યો અને બાદમાં યેલ લો સ્કૂલમાંથી કાયદાની ડિગ્રી મેળવી. રામાસ્વામી એક સીરિયલ ઉદ્યોગસાહસિક છે અને તેણે 2014માં રોઇવન્ટ સાયન્સની સ્થાપના કરી, એક બાયોફાર્માસ્યુટિકલ કંપની- જે નવીન ઉપચારના વિકાસ અને વ્યાપારીકરણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. કંપનીની કિંમત આજે 6.3 બિલિયન ડોલરથી વધુ છે અને દવા સંશોધન માટે નવી તક્નિકી પ્રગતિ લાગુ કરે છે.
રામાસ્વામી ‘મેરિટને પરત લાવવાની’ અને ચીન પર નિર્ભરતા ઘટાડવાની યોજના ધરાવે છે. તે માને છે કે, ચીન ‘અમેરિકા માટે સૌથી મોટો બાહ્ય ખતરો’ છે અને તે અમેરિકન ભાવના અને રાષ્ટ્રીય ઓળખને પુનર્જીવિત કરવા માંગે છે.
રામાસ્વામીનો ધ્યેય સમાજમાં યોગ્યતાની સંસ્કૃતિને ફરીથી સ્થાપિત કરવાનો અને જો ચૂંટાયા તો સ્વતંત્ર ભાષણ, સ્વ-શાસન અને યોગ્યતાને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. જોકે, તેમણે સંકેત આપ્યો છે કે, જો તેઓ રિપબ્લિકન નોમિનેશન જીતશે નહીં તો તેઓ ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સાથે સંયુક્ત ટિકિટ પર તેમના ચાલી રહેલા સાથી તરીકે ચૂંટણી લડી શકે છે. 2024ની રેસમાં બે પુરુષોની સંયુક્ત પેનલની અફવાઓને 23 ઓગસ્ટના રોજ પ્રથમ રિપબ્લિકન પ્રાથમિક ચર્ચા બાદ ટ્રમ્પ ઝુંબેશ દ્વારા રામાસ્વામીની પ્રશંસાથી હવા મળી હતી, જેમાં તેઓ એક સ્ટાર તરીકે ઊભરી આવ્યા હતા.
– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલા વિચારો લેખકના પોતાના છે.