બેંગ્લોર(Banglore) : વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી (PMModi) દક્ષિણ આફ્રિકા (South Africa) અને ગ્રીસની (Greece) મુલાકાત લીધા બાદ શનિવારે સવારે કર્ણાટકના (Karnataka) બેંગ્લોર પહોંચ્યા હતા. અહીં મૂન મિશન સાથે જોડાયેલા વૈજ્ઞાનિકોને (Scientist) મળી તેમને વડાપ્રધાને અભિનંદન (Congratulate) પાઠવ્યા હતા. પીએમ ઈસરોના (ISRO) વડા એસ. સોમનાથને (SSomnath) ભેંટી તેમની પાસેથી મિશન સંબંધિત સમગ્ર પ્રક્રિયા જાણી હતી. જ્યારે પીએમે ઈસરોના કમાન્ડ સેન્ટરમાં વૈજ્ઞાનિકોને સંબોધિત કર્યા ત્યારે શરૂઆતમાં તેઓ ભાવુક થઈ ગયા હતા.
વડાપ્રધાને વૈજ્ઞાનિકોને સંબોધતા કહ્યું કે, મૂન મિશનમાં (Moon Mission) સફળતા મળ્યા બાદ તેઓ અહીં આવી વૈજ્ઞાનિકોને રૂબરૂ મળવા માટે આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યો હતો. PM એ વૈજ્ઞાનિકોને કહ્યું કે દેશની ભાવિ દિશા નક્કી કરો. મોદીએ એક નવું સૂત્ર પણ આપ્યું – ‘જય વિજ્ઞાન જય અનુસંધાન’. વડાપ્રધાને બેંગ્લોરમાં રોડ શો પણ કર્યો હતો.
પીએમ મોદીએ કહ્યું, ચંદ્રના જે ભાગ પર આપણું ચંદ્રયાન (Chandrayaan) ઉતર્યું છે, ભારતે તે જગ્યાનું નામ નક્કી કર્યું છે. ચંદ્રયાન-3નું મૂન લેન્ડર જે જગ્યાએ લેન્ડ થયું હતું, હવે તે પોઈન્ટને ‘શિવ શક્તિ’ તરીકે ઓળખવામાં આવશે. શિવશક્તિ નામ કેમ આપવામાં આવ્યું તેનું કારણ જણાવતા વડાપ્રધાને કહ્યું, માનવતાના કલ્યાણનો સંકલ્પ શિવમાં સમાયેલો છે અને શક્તિથી આપણને એ સંકલ્પો પૂરા કરવાની તાકાત મળે છે.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના પ્રયાસથી આજે દરેક ઘરમાં તિરંગો પહોંચી ગયો છે. ચંદ્ર પર ચંદ્રયાન 2 દ્વારા જે પદ્દચિન્હ છોડવામાં આવ્યા હતા તે પોઈન્ટને હવે તિરંગા પોઈન્ટ કહેવામાં આવશે. આ તિરંગા પોઈન્ટ ભારતના દરેક પ્રયાસની પ્રેરણા બનશે. આ તિરંગા પોઈન્ટ શીખવશે કે નિષ્ફળતા અંતિમ હોતી નથી.
ભારતે ચંદ્ર પર 23 ઓગસ્ટે તિરંગો લહેરાવ્યો હતો. તેથી હવે દર વર્ષે 23 ઓગસ્ટની ભારત નેશનલ સ્પેસ ડે તરીકે ઉજવણી કરશે. વડાપ્રધાને કહ્યું, આ દિવસ હંમેશા પ્રેરણા આપતો રહેશે. મજબુત ઈચ્છા શક્તિ હોય તો સફળતા મળે જ છે તેની યાદ અપાવશે. આજે ભારત વિશ્વનો ચોથો દેશ બની ગયો છે જેણે ચંદ્રની સપાટીને સ્પર્શ કર્યો છે એમ વડાપ્રધાને ઉમેર્યું હતું.
ઈસરોએ પ્રેક્ટિસ માટે કૃત્રિમ ચંદ્ર બનાવ્યો
વડાપ્રધાને વૈજ્ઞાનિકોને સંબોધતા કહ્યું, તમે કરેલી આધ્યાત્મિક સાધના દેશવાસીઓને ખબર હોવી જોઈએ. આ સફર સરળ ન હતી. લેન્ડરનું સોફ્ટ લેન્ડિંગ સુનિશ્ચિત કરવા માટે વૈજ્ઞાનિકોએ કૃત્રિમ ચંદ્ર પણ બનાવ્યો હતો. તેના પર વિક્રમ લેન્ડરને લેન્ડ કરવાની સંપૂર્ણ પ્રેક્ટિસ કરવામાં આવી હતી. સમગ્ર પ્રક્રિયામાંથી પસાર થયા. આટલી બધી પરીક્ષાઓમાંથી પસાર થયા પછી જ્યારે લેન્ડર ચંદ્ર પર ગયું ત્યારે તેને સફળતા મળવાની ખાતરી હતી.
વૈજ્ઞાનિકોની મહેનત અને જુસ્સાને સલામ
હું ભારત આવ્યા પછી શક્ય તેટલી વહેલી તકે તમારા (મૂન મિશન ટીમ) દર્શન કરવા માંગતો હતો. હું તમને બધાને સલામ કરવા માંગુ છું. તમારી મહેનતને સલામ. તમારા જુસ્સાને સલામ. તમારી ધગશને સલામ. આ દરમિયાન પીએમ મોદીની આંખો આંસુઓથી ભરાઈ ગઈ હતી. તેઓ ભાવુક થયા હતા.
તેમણે કહ્યું, તમે દેશને જે ઉંચાઈ પર લઈ ગયા છો તે કોઈ સામાન્ય સફળતા નથી. આ અનંત અવકાશમાં ભારતની વૈજ્ઞાનિક ક્ષમતાનો શંખનાદ છે. આપણે ત્યાં પહોંચ્યા જ્યાં કોઈ હજુ સુધી પહોંચી શક્યું નથી. અમે તે કર્યું જે ક્યારેય કોઈએ કર્યું ન હતું. આ આજનું ભારત છે. નિર્ભય અને લડાયક ભારત. આ ભારત છે, જે નવું વિચારે છે. નવી રીતે વિચારે છે. ડાર્ક ઝોનમાં જઈને તે દુનિયામાં પ્રકાશનું કિરણ ફેલાવે છે.
યુવાનોને આપવામાં આવેલ નવું કાર્ય
પીએમ મોદીએ દેશના યુવાનોને એક ટાસ્ક આપ્યો અને કહ્યું નવી પેઢીએ ભારતના શાસ્ત્રોમાં ખગોળશાસ્ત્રના સૂત્રોને વૈજ્ઞાનિક રીતે ચકાસવા માટે આગળ આવવું જોઈએ. તેમણે ઋષિ-મુનિઓના સમયનો ઉલ્લેખ કર્યો અને કહ્યું- અવકાશ વિજ્ઞાનના તમામ ગુણો અને રહસ્યો ઘણા સમય પહેલા મળી ગયા હતા. આજે આખી દુનિયા ભારતના વિજ્ઞાનની શક્તિ અને ટેક્નોલોજીની તાકાતને માની ગયા છે.
આજે દેશનું દરેક બાળક તમારામાં પોતાનું ભવિષ્ય જોઈ રહ્યું છે. તમે યુવાનોને રસ્તો બતાવ્યો છે. તમારી સિદ્ધિ માત્ર ચંદ્રયાનની સિદ્ધિ નથી, પરંતુ સમગ્ર દેશમાં તમારા દ્વારા પ્રસરેલી પ્રેરણા અને ઊર્જાની લહેર પણ છે. માનવ સભ્યતામાં, પૃથ્વીના કરોડો વર્ષના ઈતિહાસમાં પ્રથમ વખત, માણસ પોતાની આંખોથી તે સ્થળનું ચિત્ર જોઈ રહ્યો છે. આ તસવીર દુનિયાને બતાવવાનું કામ ભારતે કર્યું છે. તમે બધા વૈજ્ઞાનિકોએ આ કામ કર્યું છે.
ગગનયાનની તૈયારીએ દેશને નવો મિજાજ આપ્યો
મંગલયાન અને ચંદ્રયાનની સફળતા બાદ હવે ગગનયાનની તૈયારીએ દેશને નવો મિજાજ આપ્યો છે. હું તમારા જેટલા વખાણ કરી શકું તેટલા ઓછા છે. તમારી જેટલી પ્રશંસા કરીએ તેટલી ઓછી છે. આપણા ચંદ્રયાને અંગદની જેમ ચંદ્ર પર પગ મૂક્યો છે.
એક બાજુ વિક્રમનો વિકાસ છે તો બીજી બાજુ પ્રજ્ઞાનની બહાદુરી છે. 21મી સદીમાં આ ભારત દુનિયાની સૌથી મોટી સમસ્યાઓનું સમાધાન આપશે. 23મીએ જ્યારે ટચ ડાઉનની પુષ્ટિ થઈ ત્યારે તે ક્ષણ અમર બની ગઈ. તે ક્ષણ આ સદીની સૌથી પ્રેરણાદાયી ક્ષણોમાંની એક છે.
પહેલા ત્રીજી હરોળમાં હતા, આજે પહેલી હરોળમાં ઊભા છે’
આ સફળતા વધુ મોટી બની જાય છે જ્યારે આપણે જોઈએ છીએ કે ભારતે તેની યાત્રા ક્યાંથી શરૂ કરી હતી. એક સમયે ભારત પાસે જરૂરી ટેકનોલોજી ન હતી. એક સમય હતો જ્યારે અમારી ગણતરી ત્રીજી હરોળમાં થતી હતી. આજે વેપારથી લઈને ટેકનોલોજી સુધી ભારતની ગણતરી પ્રથમ હરોળમાં ઊભેલા દેશોમાં થઈ રહી છે. ‘ત્રીજી હરોળ’થી ‘પ્રથમ હરોળ’ સુધીની આ સફરમાં આપણી ‘ઇસરો’ જેવી સંસ્થાઓએ બહુ મોટી ભૂમિકા ભજવી છે.
ભારતના વિજ્ઞાનમાં જ્ઞાનનો ખજાનો છે, તે ગુલામીના કાલખંડમાં છુપાઈ ગયો હતો. આઝાદીના સુવર્ણકાળમાં આપણે એ ખજાના પર સંશોધન કરીને તેને કાઢવાનો છે. આપણે આપણી યુવા પેઢીને આજના આધુનિક વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજીને નવા આયામો આપવાના છે. સમુદ્રની ઊંડાઈથી લઈને આકાશની ઊંચાઈ સુધી ઘણું કરવાનું છે.
તમને મળવાની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યો હતો..
પહેલી વાર આટલો અધીરો થયો છું. વ્યક્તિના જીવનમાં ઘણી વખત એવી ઘટનાઓ બને છે, જેમાં મન પર અધીરાઈ પ્રભુત્વ ધરાવે છે. આ વખતે મારી સાથે પણ એવું જ થયું. હું અહીં આવવાની રાહ જોઈ રહ્યો હતો. હું દક્ષિણ આફ્રિકામાં હતો. પછી ગ્રીસ ગયો પરંતુ મારું મન તમારી સાથે હતું. ક્યારેક એવું લાગે છે કે હું તમારી સાથે અન્યાય કરું છું. મારી અધીરાઈ અને તમારી મુશ્કેલી. તમારે બધાએ વહેલી સવારે આવવું પડ્યું. મારું મન કરતું હતું કે હું આવી તમને પ્રણામ કરું. તમને સમસ્યા થઈ હશે. પીએમ ભાવુક થયા અને ખુશીના આંસુ રોકી શક્યા નહીં.
નારીશક્તિને વડાપ્રધાને યાદ કરી
પીએમએ મૂન મિશનમાં મહિલાઓના યોગદાનની પણ પ્રશંસા કરી. તેમણે કહ્યું કે સ્ત્રી શક્તિ સમગ્ર બ્રહ્માંડની રચનાથી કયામત સુધીનો આધાર છે. ચંદ્રયાન 3માં મહિલા વૈજ્ઞાનિકોએ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. 23મી ઓગસ્ટનો એ દિવસ… એ દિવસ અને દરેક સેકન્ડ મારા મગજમાં સતત ઘુમરાયા કરે છે. જ્યારે ટચ ડાઉનની પુષ્ટિ થાય છે. જે રીતે ઇસરો સેન્ટરથી આખા દેશમાં લોકો કૂદી પડ્યા, તે દ્રશ્ય કોણ ભૂલી શકે? કેટલીક યાદો અમર બની જાય છે. એ ક્ષણ અમર બની ગઈ. તે ક્ષણ આ સદી માટે પ્રેરણાદાયી બની છે. તમે આજે મેક ઈન ઈન્ડિયાને ચંદ્ર પર લઈ ગયા છો.