નવી દિલ્હી: રશિયા (Russia) અને યુક્રેન (Ukraine) વચ્ચે છેલ્લા ઘણા દિવસોથી તણાવ ચાલી રહ્યો છે. બંને વચ્ચે યુદ્ધનો (War) ખતરો મંડરાઈ રહ્યો છે. યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ (President) વ્લાદિમીર ઝેલેન્સકીએ પોતાની ફેસબુક પોસ્ટમાં દાવો કર્યો હતો કે મંગળવારે રશિયા દ્વારા યુક્રેન પર હુમલો થઈ શકે છે. પરંતુ તેના વિપરિત આજે યુક્રેનની સરહદ નજીક તૈનાત રશિયન સૈનિકો (Army) પીછેહઠ કરવા લાગ્યા છે. આ સૈનિકો તેમના સૈન્ય મથકો પર પાછા જઈ રહ્યા છે. મોસ્કોએ આ અંગે જાહેર કર્યું છે કે સધર્ન અને વેસ્ટર્ન મિલિટ્રી ડિસ્ટ્રિક્ટના એકમો સૈન્ય બેઝ પર પાછા આવી રહ્યા છે.
રશિયન સંરક્ષણ મંત્રાલયે આ મામલે કહ્યું હતું કે લડાઇ પ્રશિક્ષણ પ્રવૃત્તિઓ પૂર્ણ થયા પછી રશિયન સૈનિકો તેમના કાયમી ઠેકાણાઓ પર પાછા ફરશે. કેટલાક સૈનિકોએ તેમને સોંપાયેલી કામગીરી પૂરી કરી લીધી છે અને હવે તેઓ ટ્રેન અને કાર દ્વારા પરત ફરી રહ્યા છે. જોકે, રશિયન સૈનિકો પીછેહઠ કરી રહ્યાં હોવાની વાત યુક્રેન માની રહ્યું નથી. રશિયન સૈનિકો પાછા જવાના સમાચાર પર યુક્રેનના વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે પહેલા જોઈશું અને પછી વિશ્વાસ કરીશું. તેમણે કહ્યું કે યુક્રેન અને પશ્ચિમી દેશોએ રશિયાના આક્રમણ રોકવા માટે કામ કર્યું છે.
આ અગાઉ ક્રેમલિન (રશિયન રાષ્ટ્રપતિ કાર્યાલય) એ સોમવારે સંકેત આપ્યો હતો કે તે સુરક્ષા અંગેની ફરિયાદો પર પશ્ચિમી દેશો સાથે તે વાટાઘાટ કરવા માટે તૈયાર છે. આ સાથે રશિયાએ એવી આશા ઉભી કરે હતી કે રશિયા હાલના સમય માટે યુક્રેન પર આક્રમણ કરશે નહીં.
રશિયન લશ્કરની પીછેહઠના સમાચારના પગલે યુરોપીયન બજારો ગ્રીન ઝોનમાં
રશિયા દ્વારા યુક્રેન સરહદ પરથી કેટલીક લશ્કરી ટુકડીઓને પરત બોલાવી લેવાના સમાચાર જાહેર થયા બાદ યુરોપીયન શેરબજારમાં મોટા ભાગના શેર્સ ગ્રીન ઝોનમાં જોવા મળ્યા હતા. બજારમાં આજે સુધારો દેખાયો હતો. આ અગાઉ ગઈકાલે યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચેની યુદ્ધની સંભાવનાઓના લીધે યુરોપ, ભારત સહિત વિશ્વભરના બજારોમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. આજે ભારતીય શેરબજારમાં પણ સામાન્ય સુધારો દેખાયો હતો.
ભારતીય એમ્બેસીએ વિદ્યાર્થીઓને યુક્રેન છોડી દેવા સલાહ આપી
યુક્રેન પર રશિયાના આક્રમણની સંભાવનાઓને પગલે ભારતીય એમ્બેસીએ ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને દેશમાં પરત ફરવા સલાહ આપી છે. આ સાથે જ યુક્રેનમાં રહેતા ભારતીય નાગરિકોને યુક્રેન સ્થિત ભારતીય એમ્બેસીના સંપર્કમાં રહેવા સૂચના આપી છે. કેટલાંક અહેવાલ એવો દાવો કરે છે કે પુતિન ગમે ત્યારે યુક્રેન પર હુમલો કરવા આદેશ આપી શકે છે. એમ્બેસીએ એવી એડવાઈઝરી જાહેર કરી છે કે યુક્રેનની અસ્થિર સ્થિતિને જોતાં જો જરૂરી નહીં હોય તો રોકાવાની જરૂર નથી. તેઓએ હંગામી ધોરણે દેશ (યુક્રેન) છોડી દેવું જોઈએ. આ સાથે જ ભારતીય નાગરિકોને પણ યુક્રેનની મુસાફરી ટાળવા વિનંતી કરાઈ છે.
ઈઝરાયલ યુક્રેનનું દૂતાવાસ છોડી રહ્યું છે, અમેરિકા પણ એમ્બેસી શિફ્ટ કરશે
યુક્રેન સંકટ પર ભારતમાં ઇઝરાયેલના રાજદૂત નાઓર ગિલોને કહ્યું કે અમે અમારું દૂતાવાસ છોડી રહ્યા છીએ. અમે દૂતાવાસની અંદર અમારા રાજદ્વારી દળોમાં વધારો કર્યો છે. અમારે યુક્રેનમાં રહેતા અંદાજે 15,000 ઇઝરાયલીઓ અને યહૂદી સમુદાયની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવી પડશે. અમે દરેકને દેશ છોડવા માટે સૂચના આપી છે. આ તરફ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ પણ તેની યુક્રેન દૂતાવાસની કામગીરી રાજધાની કિવથી પશ્ચિમી શહેર લ્વિવમાં ખસેડી રહ્યું છે. યુએસ સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ એન્ટની બ્લિંકને જાહેરાત કરી હતી કે યુક્રેનની સરહદો પર વધતા તણાવને ધ્યાનમાં રાખીને યુએસ યુક્રેનની રાજધાની કિવથી પશ્ચિમી શહેર લ્વિવમાં અસ્થાયી રૂપે તેના દૂતાવાસને ખસેડશે.
અનિશ્ચિતતા વચ્ચે રૂપિયો નબળો પડી રહ્યો છે
ભૌગોલિક રાજકીય ચિંતાઓ અને વધતા જતા ફુગાવાને કારણે રોકાણકારોના સેન્ટિમેન્ટ પર ભાર પડતો હોવાથી મંગળવારે શરૂઆતના વેપારમાં ડોલર સામે રૂપિયો 12 પૈસા ઘટીને 75.72 પર પહોંચ્યો હતો. ફોરેક્સ ટ્રેડર્સે જણાવ્યું હતું કે વિદેશી ભંડોળના સતત આઉટફ્લો અને ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારાથી પણ રૂપિયાની સ્થિતિ નબળી પડી છે. ઇન્ટરબેંક ફોરેન એક્સચેન્જ માર્કેટમાં રૂપિયો પ્રતિ ડોલર 75.60 પર ખુલ્યો હતો. બાદમાં તે 12 પૈસાના નુકસાન સાથે 75.72 પ્રતિ ડોલર થઈ ગયો.
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે વિવાદ શું છે?
આ હંગામો શેના પર છે? તો જવાબ એ છે કે યુક્રેન નાટો સાથે જોડાવા માંગે છે. જે રશિયાને પસંદ નથી. યુક્રેનને કોઈપણ શરતે નાટોમાં સ્થાન ન મળે તે માટે રશિયા પ્રયાસ કરી રહ્યું છે અને મામલે જ રશિયા અને અમેરિકા વચ્ચે તકરાર ચાલી રહી છે. હવે યુક્રેન શા માટે નાટોમાં જોડાવા માંગે છે તે પણ જાણવું જરૂરી બની જાય છે. શા માટે રશિયા આનો વિરોધ કરે છે? અને આમાં અમેરિકા ત્રીજો પક્ષ કેમ છે? તેનો હેતુ શું છે.
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે સંઘર્ષનું સૌથી મોટું કારણ નાટો
બીજું વિશ્વ યુદ્ધ 1939 થી 1945 સુધી ચાલ્યું અને તેમાં અમેરિકા, ફ્રાન્સ, સોવિયેત સમાજવાદી રિપબ્લિક યુનિયન (USSR) અને બ્રિટન ઇટાલી અને જાપાન સામે જોરદાર લડ્યા. આ દરમિયાન 1945માં અમેરિકાએ જાપાન પર પરમાણુ બોમ્બ ફેંકી દીધો અને તેની સાથે બીજા વિશ્વયુદ્ધનો પણ અંત આવ્યો. જો કે, અહીં યુએસએસઆર એ હકીકતથી ત્રાટક્યું હતું કે અમેરિકા પાસે ઘણા ઘાતક શસ્ત્રો છે, તો સાથી હોવાને કારણે તેણે કેમ કહ્યું નહીં. અહીંથી બંને દેશો વચ્ચે શીતયુદ્ધ શરૂ થયું અને બંને દેશો વિશ્વના અન્ય દેશોને પોતાના પક્ષમાં કરવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે આગળ વધ્યા. આ તે સમય હતો જ્યારે નાટો નામની સંસ્થાનો જન્મ થયો હતો અને તેને અમેરિકા દ્વારા 12 દેશોના સમર્થનથી બનાવવામાં આવ્યું હતું. 1949 માં જન્મેલા, શરૂઆતમાં નાટોમાં 12 દેશો હતા, પરંતુ સમય જતાં અન્ય દેશો પણ તેમાં જોડાયા અને હવે તે 30 દેશોનું એક મજબૂત સંગઠન બની ગયું છે.
નાટોમાં કુલ 30 દેશો, રશિયાના પાડોશી 3
નાટોમાં કુલ 30 દેશો છે, જેમાં અલ્બેનિયા (2009), બેલ્જિયમ (1949), બલ્ગેરિયા (2004), કેનેડા (1949), ક્રોએશિયા (2009), ચેક રિપબ્લિક (1999), ડેનમાર્ક (1949), એસ્ટોનિયા (1949) નો સમાવેશ થાય છે. 2004), ફ્રાન્સ (1949), જર્મની (1955), ગ્રીસ (1952), હંગેરી (1999), આઇસલેન્ડ (1949), ઇટાલી (1949), લાતવિયા (2004), લિથુઆનિયા (2004), લક્ઝમબર્ગ (1949), મોન્ટેનેગ્રો (1949). 2017), નેધરલેન્ડ (1949), ઉત્તર મેસેડોનિયા (2020), નોર્વે (1949), પોલેન્ડ (1999), પોર્ટુગલ (1949), રોમાનિયા (2004), સ્લોવાકિયા (2004), સ્લોવેનિયા (2004), સ્પેન (1982), તુર્કી (1952), યુકે (1949) અને અમેરિકા (1949). તેમાંથી એસ્ટોનિયા, લાતવિયા અને નોર્વેની સરહદ માત્ર રશિયા સાથે મળે છે, જે ઘણી ઓછી છે. પરંતુ યુક્રેન નાટોમાં જોડાયા પછી, નાટો દેશોનો રશિયા સુધી પહોંચનો વિસ્તાર નોંધપાત્ર રીતે વધશે.
