નવી દિલ્હી: લતા મંગેશકરનું (Lata Mangeshkar) 92 વર્ષની વયે નિધન (death) થયું છે. પોતાના સુરીલા અવાજથી લોકોને દિવાના બનાવનાર લતા મંગેશકરે લાંબા સમય સુધી પોતાના ગીતોથી શ્રોતાઓનું મનોરંજન કર્યું. ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં (film industry) સ્વર કોકિલા તરીકે જાણીતા લતાજીના ગીતો (song) આજે પણ લોકોના મનમાં જીવંત છે. હિન્દી સિનેમાના આ પીઢ ગાયકના ગીતો ભૂતકાળના લોકોને જ પસંદ નથી કરતા, પરંતુ નવી પેઢી પણ તેમને ખૂબ રસથી સાંભળે છે. પોતાના દમદાર અવાજના દમ પર ઈન્ડસ્ટ્રીમાં એક અલગ જ ઓળખ બનાવનાર લતા મંગેશકર આજે પણ કરોડો દિલોની ધડકન છે. ‘ભારત રત્ન’થી સન્માનિત પ્રખ્યાત ગાયિકા લતા મંગેશકરના નિધન પર દેશમાં બે દિવસનો રાજ્ય શોક જાહેર કરવામાં આવ્યો છે.
લતા મંગેશકરના જીવનમાં એક સમય એવો પણ હતો, જેઓ પોતાના મધુર અવાજથી લોકોને મંત્રમુગ્ધ કરી દીધા હતા, જ્યારે તેમની હત્યાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો. વર્ષ 1963ની વાત છે, જ્યારે લતાજીએ ફિલ્મ ’20 સાલ બાદ’ માટે એક ગીત રેકોર્ડ કરવાનું હતું. મ્યુઝિક ડાયરેક્ટર હેમંત કુમારે આ ગીતની તમામ તૈયારીઓ કરી લીધી હતી, પરંતુ રેકોર્ડિંગના થોડા કલાકો પહેલા જ અચાનક લતાજીની તબિયત બગડી હતી.
ખોરાકમાં સ્લો પોઈઝન આપવામાં આવ્યું હતું
પેટમાં દુખાવાની સાથે તેમને ઉલ્ટી પણ થઈ હતી. આ દરમિયાન તેમના પેટમાં દુખાવો એટલો વધી ગયો હતો કે તે હલનચલન પણ કરી શકતા ન હતા. તેમની તબિયત અચાનક બગડતાં ડૉક્ટરને બોલાવવામાં આવ્યા હતા. આ દરમિયાન લતાજીએ 3 દિવસ સુધી મૃત્યુ સામે સંઘર્ષ કર્યો હતો. જો કે, બાદમાં, લગભગ 10 દિવસ પછી, જ્યારે તેમની તબિયતમાં સુધારો થયો, ત્યારે ડૉક્ટરે કહ્યું કે તેમને ખોરાકમાં સ્લો પોઈઝન આપવામાં આવ્યું હતું, જેના કારણે લતા દીદી ખૂબ જ નબળા પડી ગયા છે. આ વિશે એક ઈન્ટરવ્યુમાં લતાજીએ કહ્યું હતું કે તે મારા જીવનનો સૌથી ભયંકર તબક્કો હતો. આ દરમિયાન હું એટલી નબળી પડી ગઈ હતી કે તે 3 મહિના સુધી પથારીમાંથી ભાગ્યે જ બહાર નીકળી શકતી હતી.
પહેલું ગીત ‘કહીં દીપ જલે કહીં દિલ’…
તેમણે કહ્યું કે સ્થિતિ એવી થઈ ગઈ હતી કે હું મારા પગ પર ચાલી પણ શકતી ન હતી. લતા મંગેશકરના જણાવ્યા અનુસાર, તેઓ લાંબી સારવાર બાદ સાજા થયા હતા. તેમણે જણાવ્યું કે તેમના ફેમિલી ડોક્ટર આરપી કપૂરે તેમને સારા થવામાં મદદ કરી હતી. 3 મહિના સુધી પથારીમાં રહ્યા પછી, તેમણે ફરીથી રેકોર્ડ કરવા માટે સંમત થયા હતા. સારવાર પછી, તેમણે પહેલું ગીત ‘કહીં દીપ જલે કહીં દિલ’ ગાયું જે હેમંત કુમારે કમ્પોઝ કર્યું હતું.
લતા દીદી, જેમણે ઉદ્યોગમાં અમીટ છાપ છોડી છે, તેમને દાદા સાહેબ ફાળકે પુરસ્કારથી લઈને ભારત રત્ન સુધીના સર્વોચ્ચ સન્માનોથી પણ નવાજવામાં આવ્યા છે. પાંચ ભાઈ-બહેનોમાં સૌથી મોટા બહેન લતા મંગેશકરે માત્ર 5 વર્ષની ઉંમરે ગાવાનનું શીખવાનું શરૂ કર્યું. તેમના પિતા દીનદયાળ થિયેટર કલાકાર હતા, જેના કારણે લતાજીને સંગીતની કળા વારસામાં મળી હતી.
સ્વરા કોકિલા તરીકે જાણીતા લતા મંગેશકરના આજે પણ લાખો ચાહકો છે. 30,000 થી વધુ ગીતોને પોતાનો અવાજ આપીને, લતાજીએ મરાઠી, બંગાળી અને આસામી સહિત 36 પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં પણ ગીત ગાયા છે. 28 સપ્ટેમ્બર 1929ના રોજ ઈન્દોરના મધ્યમ વર્ગના મરાઠા પરિવારમાં જન્મેલા લતા મંગેશકરનું નામ પહેલા હેમા હતું. જોકે, જન્મના 5 વર્ષ પછી તેમના માતા-પિતાએ તેમનું નામ બદલીને લતા કરી દીધું હતું.