નવી દિલ્હી: ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) ના નેશનલ રિમોટ સેન્સિંગ સેન્ટરે જોશીમઠ શહેરની સેટેલાઈટ ઈમેજ જાહેર કરી છે. આ ચિત્રો બતાવે છે કે જોશીમઠમાં જમીન ધસી જવાની પ્રક્રિયા કેવી રીતે ધીમી ગતિએ ચાલી રહી છે. સેટેલાઈટ ઈમેજીસ દર્શાવે છે કે જોશીમઠ માત્ર 12 દિવસમાં 5.4 સેમી સુધી ડૂબી ગયું છે. ઈસરોએ તસવીરો જાહેર કરીને કહ્યું કે, 27 ડિસેમ્બર 2022થી 8 જાન્યુઆરી 2023 વચ્ચે 5.4 સેમીની ભૂસ્ખલન નોંધાઈ છે. એપ્રિલ 2022 અને નવેમ્બર 2022 ની વચ્ચે, જોશીમઠમાં 9 સેમીનો ધીમો ઘટાડો જોવા મળ્યો. એનએસઆરસીએ ગયા અઠવાડિયે જણાવ્યું હતું કે ડિસેમ્બર અને જાન્યુઆરીના પ્રથમ સપ્તાહની વચ્ચે ઝડપી ઘટાડો શરૂ થયો હતો.
જોશીમઠમાં સબસિડન્સ ઝોન
સેટેલાઇટ તસવીરો દર્શાવે છે કે સેન્ટ્રલ જોશીમઠમાં આર્મી હેલિપેડ અને નરસિંહ મંદિર સહિત સબસિડન્સ ઝોન સ્થિત છે. સૌથી વધુ ડિપ્રેશન જોશીમઠ-ઓલી રોડ નજીક 2,180 મીટરની ઊંચાઈએ આવેલું છે. તમને જણાવી દઈએ કે 2022 માં, એપ્રિલ અને નવેમ્બર વચ્ચે, જોશીમઠમાં 8.9 સેમીનો ધીમો ઘટાડો નોંધવામાં આવ્યો હતો.
જોશીમઠમાં સ્થિતિ ગંભીર!
ચમોલી જિલ્લા વહીવટીતંત્ર દ્વારા જોશીમઠને ભૂસ્ખલન વિસ્તાર જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં સેંકડો મકાનો અને ઈમારતોમાં તિરાડો જોવા મળી છે. સ્થિતિ એવી બની છે કે સેંકડો પરિવારોને જોશીમઠથી સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડવામાં આવ્યા હતા. દરમિયાન, રાજ્ય સરકારે રૂ. 1.5 લાખના વચગાળાના રાહત પેકેજની જાહેરાત કરી છે અને પુનર્વસન પેકેજ પર કામ કરી રહી છે.
બે હોટલ તોડી પાડવામાં આવશે
જોશીમઠમાં, ગુરુવાર (12 જાન્યુઆરી) ના રોજ બે હોટલને તોડવાની કામગીરી શરૂ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ ખરાબ હવામાનને કારણે, ડિમોલિશનને અધવચ્ચે જ અટકાવવું પડ્યું હતું. અગાઉ, સ્થાનિક લોકો અને રહેવાસીઓના વિરોધને કારણે ડિમોલિશન થોડા દિવસો માટે મોકૂફ રાખવામાં આવ્યું હતું. પ્રશાસને કહ્યું છે કે જોશીમઠમાં માત્ર હોટલ ‘મલારી ઇન’ અને ‘માઉન્ટ વ્યૂ’ને તોડી પાડવામાં આવશે.
ભૂસ્ખલન માટે કોણ જવાબદાર?
તમને જણાવી દઈએ કે જોશીમઠમાં ભૂસ્ખલનનું વિશ્લેષણ કરવા માટે ઘણી નિષ્ણાત ટીમો તૈનાત કરવામાં આવી છે. જો કે, સ્થાનિક લોકોએ NTPC હાઇડ્રોઇલેક્ટ્રિક પ્રોજેક્ટ માટે ટનલિંગના કામને જવાબદાર ગણાવ્યું છે. બીજી તરફ, NTPCએ એક નિવેદન જારી કરીને દાવો કર્યો છે કે તેમની ટનલ જોશીમઠની નીચેથી પસાર થઈ રહી નથી.
2021માં મળ્યા જોશીમઠ ડૂબવાના પ્રથમ સંકેત
ઘરોમાં દેખાતી તિરાડોએ સૌપ્રથમ 2021માં રાષ્ટ્રીય હેડલાઈન્સ બનાવી જ્યારે ચમોલીમાં વિનાશક ભૂસ્ખલનને કારણે અનેક વધુ ભૂસ્ખલન થયું. અહીં રહેતા લોકોએ તેમના ઘરને ટેકો આપવા માટે તેમની નીચે લાકડાના થાંભલા મૂકવાનું શરૂ કર્યું. પછીના વર્ષમાં પણ ઘણીવાર ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા હતા. 2022માં પણ ઉત્તરાખંડ સરકારે એક નિષ્ણાત ટીમની રચના કરી હતી. આ ટીમે જોયું કે જોશીમઠના ઘણા વિસ્તારો માનવસર્જિત અને કુદરતી પરિબળોને કારણે ડૂબી રહ્યા છે. રિપોર્ટ અનુસાર, પેનલે શોધી કાઢ્યું છે કે સપાટી પર ભૂસ્ખલનનું કારણ તેની નીચેની સપાટી અથવા માટીને દૂર કરવામાં આવે છે. જેના કારણે જોશીમઠના લગભગ તમામ વોર્ડની ઈમારતોમાં માળખાકીય ખામીઓ અને ક્ષતિઓ થઈ છે.
50 વર્ષ પહેલા આપવામાં આવી હતી જોશીમઠ ડૂબવાની ચેતવણી
એક અંગ્રેજી અખબારે ગયા વર્ષે 1976ની મિશ્ર સમિતિના અહેવાલના આધારે ખુલાસો કર્યો હતો કે લગભગ 50 વર્ષ પહેલા આવી ઘટના અંગે ચેતવણી આપવામાં આવી હતી. જેમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે, રસ્તાઓ અને અન્ય બાંધકામના કામોના સમારકામ માટે ડુંગર પાસેના પથ્થરો ખોદીને કે બ્લાસ્ટ કરીને દૂર ન કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આ સાથે વૃક્ષોને બાળકોની જેમ ઉછેરવા જોઈએ. અહેવાલ મુજબ, નગરના જૂના સમયના લોકો જેમણે એક સમયે મિશ્રા પેનલના સભ્યોને તેમની અગાઉની ચેતવણીઓ માટે ઠપકો આપ્યો હતો તેઓ હવે ફરિયાદ કરી રહ્યા છે કે અનુગામી સરકારો મિશ્રા પેનલના તારણોને ધ્યાન આપવામાં નિષ્ફળ રહી છે.